Hiện nay, bệnh sốt xuất huyết chưa có vắc-xin để phòng bệnh và thuốc đặc hiệu để điều trị. Ảnh: Minh họa

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra. Virus này lây truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi đốt, trong đó muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn) là loại truyền bệnh chủ yếu. Sốt xuất huyết có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, sốt xuất huyết được chia làm 03 cấp độ và tùy vào mỗi cấp độ, sẽ có các dấu hiệu khác nhau: Sốt xuất huyết, sốt xuất huyết ở mức cảnh báo và sốt xuất huyết ở mức nguy hiểm.

Dấu hiệu sốt xuất huyết

Người bệnh sốt cao đột ngột, liên tục từ 2-7 ngày. Biểu hiện xuất huyết có thể như nghiệm pháp dây thắt dương tính, chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam; nhức đầu, chán ăn, buồn nôn; da xung huyết, phát ban; đau cơ, đau khớp và nhức 2 hố mắt.

Dấu hiệu sốt xuất huyết ở mức cảnh báo có biểu hiện như vật vã, lừ đừ, li bì; đau bụng vùng gan hoặc ấn đau vùng gan; gan to trên 2cm; nôn nhiều, xuất huyết niêm mạc và tiểu ít.

Dấu hiệu sốt xuất huyết nặng thể hiện qua thoát huyết tương nặng dẫn đến sốc giảm thể tích( sốc xuất huyết), ứ dịch ở khoang màng phổi và ổ bụng nhiều; xuất huyết nặng, suy tạng.

Phần lớn các trường hợp sốt xuất huyết đều được điều trị ngoại trú và theo dõi tại các cơ sơ y tế, chủ yếu là điều trị triệu chứng và phải theo dõi chặt chẽ, phát hiện sớm sốc xảy ra để xử trí kịp thời.

Cách điều trị khi có triệu chứng sốt xuất huyết

Nếu người bệnh sốt cao trên 39 độ C, hãy cho uống thuốc hạ nhiệt, nới lỏng quần áo và lau mát bằng nước ấm.

Sốt xuất huyết có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em. Ảnh: Minh họa

Lưu ý: Thuốc hạ nhiệt chỉ được dùng là Paracetamol đơn chất, liều dùng từ 10-15mg/kg nặng/lần, cách nhau 4-6 giờ/lần. Tổng liều paracetamol không quá 600mg/kg cân nặng/24h. Tổng liều paracetamol không quá 60mg/kg cân nặng/24h. Không dùng aspirin (acetyl salicylic acid), analgin, ibuprofen để điều trị vì có thể gây xuất huyết, toan máu.

Cần bù dịch sớm bằng đường uống cho người bệnh bằng cách uống nhiều nước oresol hoặc nước sôi để nguội, nước trái cây (nước dừa,cam,chanh, …) hoặc nước cháo loãng với muối.

Nếu người bệnh có các dấu hiệu thuộc cấp độ Sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo & Sốc xuất huyết nặng cần được nhập viện/nhập viện cấp cứu để điều trị kịp thời.

Sốt xuất huyết Dengue trên cơ địa đặc biệt như phụ nữ mang thai, trẻ nhũ nhi, người béo phì, người cao tuổi; có các bệnh lý kèm theo như đái tháo đường, viêm phổi, hen phế quản, bệnh tim, bệnh gan, bệnh thận, …; người sống một mình hoặc nhà ở xa cơ sở y tế nên xem xét cho nhập viện theo dõi điều trị.

Trong quá trình điều trị, đặc biệt lưu ý thời điểm giảm sốt (thường rơi vào ngày thứ 4 mắc bệnh) – thời điểm nguy hiểm nhất vì có thể xuất hiện các biến chứng nặng khi người bệnh đang sốt cao, đột ngột chuyển sang hết sốt nhưng chân tay lạnh, mệt mỏi li bì, có thể kèm theo nôn hoặc đi ngoài ra máu.

Biện pháp phòng tránh bệnh sốt xuất huyết

Biện pháp phòng bệnh chủ yếu là kiểm soát côn trùng trung gian truyền bệnh như:

-Diệt bọ gậy (Loăng quăng), diệt muỗi trưởng thành.

-Vệ sinh môi trường loại bỏ ổ chứa nước đọng.

-Đậy kín các vật dụng chứa nước, thường xuyên thay nước ở các bình hoa.

-Thả cá vào bể để diệt loăng quăng.

-Tránh muỗi đốt bằng cách mắc màn thật kỹ trước khi ngủ, xịt muỗi, thoa kem chống muỗi, mặc quần áo dài tay.

Hiện nay, bệnh sốt xuất huyết chưa có vắc-xin để phòng bệnh và thuốc đặc hiệu để điều trị. Diễn biến lâm sàng với triệu chứng bệnh lý khá đa dạng và chuyển biến nhanh từ nhẹ sang nặng. Mức độ bệnh tiến triển từ sốt xuất huyết thông thường sang sốt xuất huyết nặng không lường trước được.

Vì vậy, mỗi người cần biết tự bảo vệ gia đình trước bệnh dịch nguy hiểm này, đồng thời ngành y tế cần đẩy mạnh hơn nữa việc cùng phối hợp với cộng đồng người dân thực hiện công tác giám sát, phòng chống bệnh một cách chặt chẽ.