Covid-19 đang có nhiều diễn biến phức tạp. Một số người nhiễm Covid-19 nặng, trong khi những người khác lại nhanh chóng phục hồi. Ảnh: Reuters.

Các nhà khoa học đang bắt đầu gỡ rối một trong những bí ẩn phức tạp nhất của đại dịch. Đó là tại sao một số người nhiễm Covid-19 nặng trong khi những người khác nhanh chóng phục hồi?

Theo đó, một loạt các nghiên cứu gần đây cho thấy, SARS-CoV-2 (virus gây bệnh Covid-19) dường như làm rối loạn hệ thống miễn dịch và điều này khiến cơ thể không thể sắp xếp được các tế bào và phân tử phù hợp để chống lại SARS-CoV-2. Thay vào đó, cơ thể người bệnh sẽ phóng ra toàn bộ kho vũ khí. Theo các chuyên gia, đây là phản ứng sai lầm có thể tàn phá các mô vốn đang khỏe mạnh.

Akiko Iwasaki, nhà miễn dịch học tại Đại học Yale (Mỹ) đồng thời là người đứng đầu nhiều nghiên cứu mới, cho biết: “Chúng tôi đang chứng kiến những thứ điên rồ xảy ra ở nhiều giai đoạn bệnh”.

Ngoài ra, các nhà khoa học cũng đang nghiên cứu về những phản ứng bất thường này để tìm ra mô hình giúp phân biệt trên con đường hồi phục với các người bệnh có nguy cơ nặng hơn. Theo đó, những hiểu biết thu được có thể giúp đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với từng cá nhân, làm giảm đi những triệu chứng hoặc có thể tiêu diệt virus trước khi nó có cơ hội kích động hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức.

Hình ảnh virus SARS-CoV-2 dưới kính hiển vi điện tử. Ảnh: NIAID

Cơ chế của miễn dịch phản ứng với virus

Nhiều quốc gia đã phải tái áp đặt phong tỏa. Ảnh: EPA

John Wherry, nhà miễn dịch học tại Đại học Pennsylvania (Mỹ), cho biết thêm: “Rất nhiều dữ liệu đều cho thấy điểm mấu chốt là chúng ta cần hành động sớm nhất có thể trong quá trình này”.

Khi một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trở nên quen thuộc hơn với con người, chẳng hạn như cúm, thì lúc nó cố gắng xâm nhập cơ thể, phản ứng của hệ miễn dịch sẽ khởi động quá trình bảo vệ phối hợp hai cơ chế. Cụ thể, đầu tiên một đội kỵ binh chiến đấu sẽ nhanh chóng bay đến vùng bị virus xâm nhập và cố gắng kìm chân virus.

Trên thực tế, phần lớn phản ứng sớm phụ thuộc vào những phân tử tín hiệu và được gọi là cytokine, vốn được sinh ra khi phát hiện virus. Cytokine giống như chuông cảnh báo giúp huy động quân tiếp viện từ những nơi khác trong cơ thể. Điều này để kéo dài thời gian nhằm giúp hệ thống miễn dịch có thể chuẩn bị và thực hiện một cuộc tấn công phù hợp hơn.

Cơ chế thứ hai chính là quân tiếp viện nhường chỗ cho các kháng thể và tế bào T, những “sát thủ chuyên biệt” được tạo ra để tiêu diệt virus và các tế bào đã bị nhiễm virus.

Virus SARS-CoV-2 xâm nhập cơ thể người và có thể ngăn chặn quá trình trao đổi thông tin giữa tế bào B và tế bào T.

Thế nhưng cơ chế phối hợp này dường như bị phá vỡ ở những bệnh nhân mắc Covid-19 nặng. Thay vì im lặng sau khi phát tín hiệu cảnh báo trong đợt đầu tiên, các cytokine ở những bệnh nhân này liên tục phát đi âm thanh báo động. Điều này làm cơ chế phản ứng của cơ thể không bao giờ dừng lại và thậm chí là đã không còn cần thiết nữa.

Tiến sĩ Iwasaki nhận định, việc tín hiệu này cứ phát đi không dừng một phần có thể do cơ thể không kiểm soát được virus. Nhiều người phải chống chọi rất lâu vì hệ miễn dịch kéo dài cuộc bao vây ở chỗ viêm một cách điên cuồng.

Thực tế cho thấy rất nhiều loại virus khác, bao gồm loại gây ra AIDS đều phát triển thủ thuật tinh vi nhằm trốn tránh hệ thống miễn dịch. Bằng chứng gần đây cho thấy rằng, virus SARS-CoV-2 có thể trì hoãn hoặc bóp nghẹt interferon, một trong những cytokine sớm nhất phát đi tín hiệu bảo vệ cơ thể. Đặc biệt, sự thất bại trong tuyến phòng thủ đầu tiên này có thể còn khiến cho hệ thống miễn dịch phát ra âm thanh báo động to hơn và kéo theo một loạt phản ứng phá hoại.

Ngoài ra, sự mất phương hướng trên còn mở rộng sang hoạt động của các tế bào. Cụ thể, virus SARS-CoV-2 ở những bệnh nhân đã ngăn chặn về quá trình trao đổi thông tin giữa tế bào B và tế bào T, hai loại tế bào chiến đấu chủ lực của hệ miễn dịch.

Tóm lại, các nghiên cứu đều chỉ ra rằng việc tiến hành điều trị cho các ca bệnh Covid-19 nặng thì có thể cần thiết lập lại hệ miễn dịch bằng các loại thuốc về lý thuyết sẽ giúp khôi phục lại sự cân bằng trong cơ thể, đồng thời hồi sinh những đường liên lạc giữa các tế bào đang bị rối loạn. Liệu pháp này thậm chí có thể tập trung vào những bệnh nhân có phản ứng kỳ lạ với virus.

Dịch bệnh hiện khiến hơn 19,2 triệu người nhiễm, trong đó có hơn 718.000 ca tử vong.

Covid-19 khởi phát tại Vũ Hán (thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc từ tháng 12/2019) và sau đó xuất hiện tại 213 quốc gia và vùng lãnh thổ. Dịch bệnh hiện khiến hơn 19,2 triệu người nhiễm, trong đó có hơn 718.000 ca tử vong. Trước diễn biến phức tạp của làn sóng lây nhiễm thứ hai, nhiều quốc gia đã phải tái áp đặt phong tỏa. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có thể sẽ cần nhiều loại vaccine khác nhau để chống lại Covid-19.

(Theo NYtimes, Reuters)

Thêm 3 ca mắc COVID-19, dịch lan tới Quảng Trị, Thanh Hoá

Cuộc sống của 7 người trong gia đình bị nhiễm Covid- 19 hiện giờ ra sao?

Covid-19: Cập nhật thông tin mới nhất ngày 7/8