Ảnh minh họa (Internet)

Nguy cơ mất tiền từ thẻ ATM

ATM là từ viết tắt tiếng Anh của cụm từ Automatic Teller Machine, hay Automated Teller Machine, dịch ra tiếng Việt nghĩa là máy rút tiền tự động. Thẻ ATM là một tấm nhựa, có mã số dập nổi, được phủ nhũ tại mặt trước; trên thẻ ghi thông tin về chủ thẻ (ngân hàng phát hành thẻ), thời hạn sử dụng và một số thông tin khác. Thẻ ATM là phương tiện để rút tiền trên máy ATM.

Đến nay, thẻ ATM đã trở nên thông dụng tại Việt Nam. Không ai có thể phủ nhận những tiện lợi của một chiếc thẻ ATM: Nhỏ gọn, thời trang; dễ dàng cất giữ; khả năng lưu trữ tài chính lớn; thanh toán nhanh; sức “sinh tồn” vượt trội, bền bỉ... Song, những ưu điểm trên không đồng nghĩa với việc khả năng bảo vệ tài chính của bạn là 100%.

Thật vậy, với những giây phút bất cẩn dù rất nhỏ, bạn cũng có thể đánh mất “chiếc ví nhựa” cùng số tiền tiết kiệm của mình. Làm rơi, bị khóa tài khoản, rò rỉ thông tin bảo mật... Là những sự cố phổ biến diễn ra với không ít người dùng thẻ ATM. Trong đó, việc bị rò rỉ thông tin người dùng cũng như mật khẩu thẻ là vấn đề nghiêm trọng nhất. Bởi nó khiến bạn hay bất kì người sử dụng nào “trắng tay” mà không dễ nhận biết. Điều này xảy ra khi bạn vô tình tiết lộ thông tin tài khoản thẻ ATM của mình cho người khác, hoặc quá trình giao dịch tại cây ATM chưa đảm bảo an toàn.

Dư luận từng xôn xao và không khỏi lo lắng trước việc nhiều chủ thẻ của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) bất ngờ bị rút tiền trong tài khoản mặc dù không thực hiện bất kì một giao dịch nào. Dù đã liên hệ khóa thẻ ATM trong đêm và nhận thông báo tạm khóa tài khoản nhưng ngày hôm sau, tài khoản này vẫn thực hiện được giao dịch rút tiền tại cây ATM. Qua quá trình xác minh, đại diện Agribank cho biết, nhiều khả năng chiếc máy ATM trong vụ việc đã được cài các thiết bị sao chép dữ liệu, từ đó khiến thẻ của một số khách hàng bị phát hành giả nhưng vẫn có thể thực hiện được giao dịch rút tiền.

Thực tế, phương thức lừa đảo công nghệ cao liên quan đến dịch vụ ngân hàng này đã xuất hiện trong nhiều năm trở lại đây và nó được gọi là “skimming”. Hiểu một cách đơn giản, “skimming” là việc kẻ xấu khéo léo cài đặt một thiết bị điện tử tại “cây” ATM mà người dùng chủ quan không nhận biết được, để bí mật ghi lại các dữ liệu tài khoản ngân hàng khi người dùng đưa thẻ ATM vào máy. Sau đó, các thông tin bị đánh cắp được đưa vào một tấm thẻ trắng và có thể dùng nó để thực hiện giao dịch.

Phần mấu chốt trong “mô hình” skimming là một thiết bị gọi là skimmer. Về cơ bản, skimmer có thiết kế, màu sắc và đặc điểm giống hệt một đầu đọc thẻ ATM bình thường. Khi người dùng đưa thẻ vào skimmer, các thông tin trên thẻ sẽ được ghi lại để phục vụ cho việc làm giả thẻ về sau. Như vậy, khi đạt đến bước này, kẻ xấu đã có được cả hai chìa khóa tới tài khoản ngân hàng là mã PIN và thông tin trên thẻ.

Kĩ thuật skimming trên ATM đang ngày một trở nên phức tạp và khó phát hiện. Ở thời điểm hiện tại, đã có những thiết bị skimming nhỏ và mỏng như một chiếc thẻ tín dụng. Nó có thể được trượt vào trong khay đọc thẻ để ghi thông tin và cực khó để bị phát hiện. Và đó chỉ là một trong số ít các thủ thuật “trộm tiền điện tử” mà thôi.

Làm thế nào để an toàn khi sử dụng thẻ ATM?

Theo các chuyên gia ngân hàng, có nhiều bí quyết giúp khách hàng sử dụng thẻ an toàn trên máy ATM.

Thứ nhất, bạn nên kiểm tra thật kỹ máy ATM trước khi giao dịch để kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường; đặc biệt là các vị trí khe đọc thẻ, khu vực bàn phím, màn hình hiển thị và xung quanh phòng giao dịch, bởi đây là những vị trí có nguy cơ cao bị gắn thiết bị đánh cắp thông tin.

Thứ hai, không thực hiện giao dịch nếu nghi ngờ máy ATM có thiết bị lạ, không bình thường. Bạn hãy chắc chắn rằng: Bàn phím nhập mã PIN không nhô cao bất thường, không có dấu hiệu khả nghi như vết băng dính 2 mặt quanh đầu đọc thẻ, có dấu hiện camera kì lạ trên nóc máy ATM... Nếu bạn phát hiện bất kì dấu hiệu nào khả nghi, hãy ngừng giao dịch tại máy ATM kể trên và báo cho cơ quan chức năng.

Thứ ba, bạn nhớ luôn che bàn phím khi nhập mã PIN để tránh bị lộ số PIN. Đây tưởng chừng đây là công việc vô ích, nhưng nó rất cần thiết nếu bạn không muốn thẻ ngân hàng của mình bị ăn cắp thông tin bởi kẻ xấu. Lí do là, tuy các máy ATM hiện nay có hệ thống camera và bàn phím thiết kế hỗ trợ bảo mật, nhưng tất cả chỉ ở mức độ tương đối mà thôi.

Thứ tư, trường hợp rút tiền tại máy ATM nhưng giao dịch không thành công, bạn nên truy vấn lại ngay số dư trong tài khoản. Mỗi loại tài khoản thẻ đều yêu cầu có số dư tài khoản tối thiểu để duy trì, giống như nguồn pin hoạt động cho các thiết bị điện tử. Việc không thể rút tiền cho thấy tài khoản của bạn đang ở mức “min”, chỉ có khả năng duy trì tồn tại của thẻ. Điều này đồng nghĩa, bạn đang trong tình trạng báo động đỏ, nguy cơ bị ăn cắp tài chính là rất cao.

Thứ năm, bạn nên sử dụng dịch vụ thông báo số dư tự động qua SMS và nên thường xuyên kiểm tra tin nhắn để kịp thời, chủ động phát hiện giao dịch bất thường. Với một khoản chi phí nhỏ hàng tháng, bạn được cập nhật liên lục thông tin giao dịch, số dư tài khoản,... Và nhân bội phần yên tâm về nguồn tài chính điện tử của mình.

Thứ sáu, bạn cần ngay lập tức liên hệ với ngân hàng để khóa thẻ nếu bị đánh mất thẻ, nghi ngờ thẻ bị lộ thông tin hoặc nghi ngờ ATM bị gắn thiết bị đánh cắp thông tin thẻ. Trong trường hợp này, việc khóa thẻ càng sớm sẽ càng giảm nguy cơ bạn bị rút tiền oan từ kẻ xấu. Nó sẽ giúp số dư tài khoản của bạn được đảm bảo hơn. Do đó, đừng ngại việc phải lập tài khoản mới mà lờ đi biện pháp hữu hiệu này.

Thứ bảy, đây cũng là lưu ý quan trọng nhất: Bạn hãy luôn có tinh thần chủ động đề phòng và hình thành thói quen sử dụng thẻ ATM một cách an toàn. Đừng ngần ngại ghi nhớ những lưu ý trên, chắc chắn sẽ có lúc bạn cần tới chúng.

Chúc bạn luôn sử dụng thẻ ATM thực sự an toàn!