Tháng 2/2020, Thanh tra thành phố Hà Nội tiến hành thanh tra các doanh nghiệp nợ đọng bảo hiểm xã hội. Một số doanh nghiệp không hợp tác, không chấp hành, không cung cấp hồ sơ đã bị đề nghị xử lý hình sự. Ảnh anninhthudo.vn

Thông tin vụ Công ty TNHH May Minh Hoàng 2 ở Quảng Nam nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và tiền trợ cấp thai sản, ốm đau thu hút sự quan tâm lớn của dư luận, nhất là dư luận trong công nhân lao động. Sự việc này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo thực trạng doanh nghiệp chây ì, trốn đóng, nợ đọng bảo hiểm của người lao động.

Theo thoibaotaichinh.vn, hiện cả nước có đến 50% số lượng doanh nghiệp chưa tham gia bảo hiểm xã hội cho người lao động với 283.000 doanh nghiệp đang hoạt động. Quỹ Bảo hiểm xã hội cũng đang có tổng số nợ khó thu rất lớn, lên đến hơn 2.000 tỉ đồng do doanh nghiệp "mất tích", phá sản, giải thể, chủ bỏ trốn. Rất nhiều doanh nghiệp nợ bảo hiểm với số nợ lớn, mặc dù đã có quyết định xử lý nhưng tình trạng này vẫn tái diễn. Việc doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp kéo dài ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Đây cũng là một trong những nguyên nhân tiềm ẩn gây bất ổn an ninh trật tự xã hội, an sinh xã hội trên các địa bàn.

Buổi đối thoại lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của công nhân Công ty TNHH May Minh Hoàng 2 mới đây do ngành chức năng tổ chức. Ảnh Cuocsongantoan.vn

Mặc dù số doanh nghiệp chưa tham gia bảo hiểm cho người lao động hoặc trốn đóng, nợ bảo hiểm lớn như vậy; năm 2019, ngành Lao động - Thương binh và Xã hội cũng triển khai tới 7.000 cuộc thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định của pháp luật lao động, trong đó lồng ghép thanh tra về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và ban hành 1.497 quyết định xử phạt với tổng số tiền gần 48 tỷ đồng; song, có vẻ vẫn chỉ như “muối bỏ biển”, quá nhỏ bé và chưa đủ sức răn đe, khiến người lao động vẫn bị thiệt thòi.

Chậm đóng, trốn đóng và chiếm dụng tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp là hành vi bị nghiêm cấm tại Luật Bảo hiểm xã hội; tương tự, không đóng hoặc đóng không đầy đủ bảo hiểm y tế là vi phạm Luật Bảo hiểm y tế. Các hành vi này tùy theo mức độ vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật, kể cả xử lý hình sự.

Còn đây là hình ảnh buổi làm việc của Đoàn giám sát của Ban Văn hóa - Xã hội, Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Nam với Công ty TNHH May Minh Hoàng 2, ngày 8/9/2017. Thời điểm đó, công ty này cũng đang nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp của người lao động số tiền gần 9 tỷ đồng. Ảnh baoquangnam.vn

Được biết, năm 2020, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ mở chiến dịch thanh tra về bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp đồng loạt tại các tỉnh, thành trên cả nước. Trong đó, Bộ sẽ phối hợp liên ngành, chú trọng thanh tra vào hai đối tượng chính là các doanh nghiệp nợ thời gian ngắn nhưng số nợ nhiều và doanh nghiệp nợ thời gian dài, số tiền ít, ảnh hưởng tới quyền lợi chính đáng của người lao động.

Vụ việc của Công ty TNHH Minh Hoàng 2 cho thấy, đã đến lúc ngành chức năng cần tăng cường quản lý, xử lý mạnh tay, kể cả xử lý hình sự các doanh nghiệp không tham gia bảo hiểm xã hội, trốn đóng, nợ đọng bảo hiểm xã hội để bảo đảm quyền lợi của người lao động.