Công nhân khỏe, doanh nghiệp phát triển.

Chủ trương đúng nhưng không phải đơn vị nào cũng làm tốt

Nghị quyết 7c/NQ-BCH của BCH Tổng LĐLĐ Việt Nam về “Chất lượng bữa ăn ca của NLĐ” năm 2016 đã đáp ứng được nguyện vọng của đông đảo CNLĐ, đặc biệt là CNLĐ tại các KCN. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng quan tâm thực hiện tốt.

Theo kết quả khảo sát tại 17 doanh nghiệp có CĐCS trực thuộc Công đoàn các KCN tỉnh Vĩnh Long, 4/17 doanh nghiệp có mức ăn ca dưới giá 15.000 đồng/người; 13 doanh nghiệp có mức từ 15 đến 25.000 đồng/người. Tuy nhiên, đó chỉ mới nói về giá trị bữa ăn giữa ca, còn chất lượng hay không thì chưa chắc. Ông Phan Văn Thành, Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh cho biết: Bên cạnh một số doanh nghiệp tự tổ chức nấu ăn, cũng có doanh nghiệp hợp đồng nhà thầu cung cấp bữa ăn nên chất lượng chưa đảm bảo. Khẩu phần ăn ca chỉ đáp ứng được 89,7% nhu cầu về năng lượng. Giá trị bữa ăn thấp kéo theo chất lượng bữa ăn của công nhân khó được cải thiện trong điều kiện mặt bằng giá cả nguyên vật liệu thực phẩm có xu hướng tăng lên.

Ông Nguyễn Thành Nhân, Chủ tịch Công đoàn các KCN tỉnh thì cho rằng, hiện có 3 nhóm doanh nghiệp tổ chức bữa ăn ca cho NLĐ: Doanh nghiệp cho tiền công nhân ăn tự do hoặc đem cơm nhà đến ăn. Đây thường là những đơn vị có ít lao động, hàng năm, doanh nghiệp đều thỏa thuận tăng tiền ăn lên theo giá căn tin hoặc khu vực. Thứ hai là nhóm doanh nghiệp hợp đồng với bên ngoài nấu ăn đem vào, công nhân đăng ký món ăn, đơn giá từ 15.000 - 17.000 đ/phần. Nhìn chung, công nhân khá hài lòng. Tuy nhiên, lại rất khó khăn về quản lý ATVSTP. Thứ ba là nhóm doanh nghiệp thuê dịch vụ tổ chức nấu ăn, chất lượng bữa ăn thường lên xuống, trồi sụt. Bởi người nấu luôn muốn lời nhiều, dẫn đến khẩu phần ăn của công nhân thường bị cắt giảm.

Ông Nguyễn Thành Nhân cho biết thêm: “Qua khảo sát thực tế tại bếp ăn tập thể ở một số doanh nghiệp có đông CNLĐ, nhìn chung, khâu vệ sinh thì đảm bảo sạch sẽ an toàn, nhưng chất lượng thì chưa cao”. Điều đáng mừng là từ khi thành lập KCN đến nay chưa xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm nào. Cũng theo ông Nhân, để nâng chất lượng bữa ăn ca, không phải nâng tiền ăn là đủ, mà vấn đề quan trọng chủ yếu là phương pháp, cách thức quản lý để khẩu phần ăn đảm bảo ATVSTP, có giá trị dinh dưỡng, đáp ứng nhu cầu tái tạo sức lao động.

Bữa ăn đang dần được cải thiện

Từ thực tiễn khảo sát tại các đơn vị, Công đoàn các KCN tỉnh Vĩnh Long đã yêu cầu công đoàn các đơn vị tăng cường vai trò của mình trong việc giám sát chất lượng bữa ăn ca, đồng thời đề nghị chủ doanh nghiệp cải thiện chất lượng bữa ăn ca và cam kết thực hiện thông qua TƯLĐTT. Nhờ đó, chất lượng bữa ăn ca đã từng bước được nâng lên.

Đến Công ty CP May Vĩnh Tiến vào giờ ăn trưa, từ Ban Giám đốc đến bộ phận văn phòng và công nhân đều ngồi ăn chung nhà ăn với thức ăn hoàn toàn giống nhau. Ông Nguyễn Xuân Nam, Chủ tịch CĐCS công ty cho biết: Công ty có gần 2.200 công nhân, tổ chức bữa ăn chia làm 3 ca, số tiền mỗi suất ăn khoảng 16.000 đồng.

Hiện, nhân công phục vụ cho nhà ăn hơn 10 người và được tập huấn hàng năm; được cử đi học tập, khám sức khỏe định kỳ 2 lần/năm và đủ điều kiện phục vụ thức ăn đảm bảo ATVSTP tại nhà ăn. Công ty có bộ phận y tế, kiểm tra, giám sát việc nấu ăn từ khâu chọn sản phẩm đầu vào, sơ chế, chế biến đến tẩy rửa vệ sinh, nhằm đảm bảo tổ chức bữa ăn giữa ca sao cho chất lượng, ATVSTP, đảm bảo chỉ số calo cần thiết.

Ông Nguyễn Xuân Nam khẳng định: “Bữa ăn ca rất quan trọng trong việc đảm bảo chất dinh dưỡng, đảm bảo sức khỏe cho công nhân làm việc vì nếu công nhân bệnh sẽ mất năng suất lao động, tốn kém về y tế và ảnh hưởng đến công ty. Việc nâng chất lượng bữa ăn được thể hiện rõ nét. Qua khám sức khỏe định kỳ hàng năm, số công nhân có sức khỏe loại IV và V giảm đáng kể”.

Chị Bùi Thị Dung, công nhân công ty cho biết, trước đây chị từng làm nhiều nơi nên có sự so sánh, nhìn chung thức ăn ở đây đều có y tế kiểm tra, thực phẩm mua về có nguồn gốc rõ ràng, thấy cũng đảm bảo dinh dưỡng, có thay đổi món thường xuyên, món ăn ngày nào thì dành cho ngày đó chứ không hâm đi hâm lại.

Bữa ăn ca ở Công ty TNHH Tỷ Xuân.

Tại Công ty TNHH 1TV Khang Thịnh (Bình Minh), việc tổ chức bữa ăn ca cũng tương đồng với Công ty CP May Vĩnh Tiến. Một trong những cách làm khá hay của công ty là, mỗi đoàn viên đóng góp 1.000 đồng vào khẩu phần ăn để có “tiếng nói” trong bữa ăn ca. Đến công ty vào giờ ăn trưa, chúng tôi nhận thấy việc sắp xếp tổ chức bữa ăn cho công nhân khá chu đáo, sạch sẽ. Đang dùng bữa trưa với món gà kho sả, canh cải dún và đậu bắp luộc, công nhân Nguyễn Thị Ngọc Mai cùng các đồng nghiệp cho biết: “Nhà bếp thường xuyên thay đổi món ăn và điều chỉnh cách nấu. Tuy không ngon bằng cơm nhà nhưng như vậy cũng tốt rồi”.

Ông Lê Huy Cường, Chủ tịch CĐCS công ty cho biết: “Trước đây, khi mới bắt tay vào tổ chức bữa ăn ca, công nhân thường mang thức ăn đến bàn ăn của tôi và than phiền khi “cơm không ngon, canh không ngọt”... Có bữa, “chứng cứ” được công nhân để đầy cả bàn. Tuy nhiên, đến nay bữa ăn ca được cải thiện đáng kể, công nhân đã không còn than phiền như trước”.

Ông Phan Văn Thành, Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh cho biết: “Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các cấp công đoàn trong hàng năm là chủ động cùng với cơ quan chức năng và NSDLĐ chăm lo, đảm bảo bữa ăn giữa ca cho CNLĐ. Kết quả là với sự nỗ lực tác động từ các cấp công đoàn, các doanh nghiệp trong KCN Vĩnh Long ngày càng có những động thái tích cực trong chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho CNLĐ, trong đó có việc cải thiện bữa ăn ca nhằm đảm bảo sức khỏe, tái tạo sức lao động và nâng cao năng suất lao động. Nhiều nơi, đã đưa nội dung bữa ăn ca vào đối thoại, thương lượng, ký kết TƯLĐTT”.

Ông Thành cho biết thêm: Để thực hiện đạt các mục tiêu nghị quyết 7c/NQ-BCH, thời gian tới các cấp công đoàn KCN cần tuyên truyền nâng cao nhận thức về ý nghĩa, tác dụng của việc đảm bảo chất dinh dưỡng, ATVSTP; đồng thời, tăng cường khảo sát mức độ hài lòng của CNLĐ về chất lượng bữa ăn ca. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần hợp tác tốt với công đoàn trong việc cải thiện chất lượng bữa ăn ca cho CNLĐ. Chắc chắn, doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi bởi năng suất làm việc của CNLĐ sẽ được tăng lên.