OpenAI đang có những bước tiến lớn cả về công nghệ lẫn hỗ trợ tài chính. Trong một vòng gây quỹ gần đây, OpenAI đã được định giá 29 tỉ USD sau khi Microsoft chấp nhận chi 10 tỉ USD tài trợ (trước đó, tập đoàn này đã đầu tư 3 tỷ USD).

Hàng loạt những thay đổi đã diễn ra trên bình diện quốc tế. Các tạp chí học thuật đã thêm một bước sàng lọc bài viết để xem bài nghiên cứu được viết bởi người hay… máy. Nếu là máy viết, nhà nghiên cứu gửi bài sẽ bị đánh lỗi gần như nghiêm trọng nhất - ngang với đạo văn. Nhiều trường đại học quốc tế đã quay lại kiểm tra bằng giấy - bút thay vì máy tính để hạn chế những bài luận của sinh viên được viết bởi AI.

Không chỉ ở lĩnh vực học thuật, các diễn đàn liên quan tới viết lách từ văn chương, báo chí tới viết nội dung quảng cáo đều ồn ào về ChatGPT. Dùng hay không dùng? Cơn sốt ảo hay việc viết lách đã chính thức rẽ sang hướng mới? Dùng AI thế nào để đảm bảo tính liêm chính?...

Hàng loạt câu hỏi được đặt ra không chỉ với người viết mà với tất cả mọi người. Bởi, viễn cảnh có thật là rồi đây, chúng ta có thể sẽ không lên Google tìm kiếm thông tin. Kênh trả lời trực tiếp chúng ta là một “người máy” túc trực trên màn hình đợi mỗi câu hỏi để trích xuất dữ liệu và đưa ra câu trả lời.

Máy với hàng tỉ tỉ dữ liệu cùng việc đồng bộ hóa người dùng có thể giúp chúng ta nhiều điều: Từ việc tư vấn tặng quà 8/3 cho vợ tới xử lý khối lượng lớn công việc của chúng ta hằng ngày.

Chatbot ChatGPT có thể tạo ra bài luận hay bài tập chỉ trong vài phút. Ảnh minh họa: Search Engine Journal

Quay lại với cách mà ChatGPT hoạt động, công cụ này hình thành dựa trên hàng tỉ tỉ dữ liệu công khai trên mạng. Qua quá trình lập trình, “đào tạo”, ChatGPT giờ đã có thể xuất mọi nội dung người dùng cần trong khoảng 30 giây. Hơn nữa, AI có thể viết lại văn bản mới không hề bị trùng lặp câu từ với những nội dung đã xuất hiện trên mạng.

Đồng nghĩa, 30 giây, một bài viết là có thật. Một nhà báo tự do phương Tây đã thử dùng ChatGPT viết bài và gửi tới tòa soạn. Bài báo đã qua mọi khâu biên tập mà không gặp bất cứ nhận định nào rồi được xuất bản.

Hạn chế nhất của ChatGPT là nó không cung cấp thông tin, tri thức mới cho nhân loại. Những gì ChatGPT có thể làm chỉ là “xào” lại những thông tin đã có sẵn, sắp xếp lại bố cục một cách tinh vi. Điều này cũng khiến giới học thuật phản ứng mạnh nhất với ChatGPT.

Câu hỏi có lẽ mọi người quan tâm nhất, với ChatGPT, OpenAI hay các nền tảng AI đang phát triển vượt bậc như hiện nay, nghề nào sẽ bị thay bởi máy móc?

Cá nhân tôi đã làm việc “huấn luyện” AI báo chí, xử lý các vấn đề mà AI gặp phải 5 năm qua. Tôi cũng chứng kiến những đồng nghiệp của mình đã bị thay thế bởi AI. Khi nói chuyện định hướng nghề nghiệp với sinh viên liên quan tới AI, tôi thường nhấn mạnh, việc có tính lặp lại càng cao, càng bị máy thay thế nhanh.

AI thực chất cũng là máy móc như bao dây chuyền sản xuất trước đây đã từng thay thế lao động thủ công. Những lao động lặp đi lặp lại một đường may trong dây chuyền sản xuất lớn sẽ được một chiếc máy may tự động thay thế. Tương tự, ngay lúc này, những người chuyên “xào bài” cũng có thể tìm việc khác được rồi.

Máy móc không bao giờ thay thế được những thợ lành nghề với những sản phẩm độc bản. Máy móc cũng không thể thay thế được những người làm nội dung có tìm tòi, dấu ấn riêng trong công cuộc mở mang tri thức. Và hơn cả, với riêng nghề báo, không AI nào có thể tiếp cận sự kiện, thực hiện phỏng vấn, tác nghiệp hiện trường.

Những lao động chân chính với nghề sẽ không bao giờ lo mất nghề. Ngược lại, AI không những không là mối đe dọa của họ mà còn là công cụ hỗ trợ họ làm tốt hơn công việc của mình. Đơn cử, với sự hỗ trợ của máy móc, thay vì phải tìm kiếm tới 10 kết quả Google để kiểm chứng lời nhân vật, máy có thể trích xuất hàng loạt những phát ngôn, số liệu thực tế mà nhân vật đề cập trong 30 giây. Từ đó, người viết nhanh chóng có thông tin sâu để có thể tiếp tục phỏng vấn hay cung cấp thông tin cho độc giả.

Suy cho cùng, ChatGPT hiện tại mới chỉ ở mức sơ khởi. Nhưng làn sóng trí tuệ nhân tạo “gõ cửa” và “phổ cập” mọi người, mọi nhà đã bắt đầu. Mọi lo ngại hay hứng khởi với kỷ nguyên công nghệ mới đều là dễ hiểu.

Song dù muốn hay không, rồi đây, chúng ta sẽ cùng làm quen với cuộc sống với những cỗ máy “siêu trí tuệ” và tư duy, định hướng công việc của mình liên quan tới nó.

MỸ ANH

Tết và ... rác Thật lòng là cứ mỗi dịp Tết, nhìn cảnh những người công nhân vệ sinh môi trường đô thị cắm đầu cắm cổ dọn hàng ...

Khi trường học “bị thương”, “chữa lành” bằng cách nào? Con số 55% học sinh có biểu hiện “em cảm thấy cô đơn” và 69% có biểu hiện “em cảm thấy thất vọng, buồn rầu ...