Ma túy vẫn còn được trồng ở nhiều nơi trên thế giới.

Nhận thức đầy đủ tác hại và những nguy cơ do ma túy gây ra cho đời sống xã hội nói chung và cho công nhân, viên chức, lao động cả nước nói riêng, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam luôn coi công tác phòng, chống ma túy cho công nhân, viên chức, lao động là một nhiệm vụ quan trọng và chỉ đạo các cấp công đoàn tích cực, chủ động triển khai công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức khác nhau, giải đáp và cũng chính là giúp công nhân lao động nắm vững, hiểu rõ và đẩy đủ về tác hại của ma túy và các biện pháp phòng chống cho bản thân và gia đình.

Ma túy là gì?

Thuật ngữ “Ma túy”, một từ Hán - Việt, dùng để chỉ các chất tạo cảm giác say sưa, mê mẩn. Thuật ngữ này đầu tiên dùng để chỉ thuốc phiện - một chất gây nghiện mạnh và nguy hại nhất vào thời bấy giờ.

Năm 1988, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra định nghĩa: “Ma túy là bất kỳ một dạng chất nào, khi đưa vào cơ thể làm thay đổi trạng thái ý thức và hành vi như là kết quả tác động của chất đó lên hoạt động của não”. Từ định nghĩa này có thể hiểu: Ma túy là một số chất có nguồn gốc tự nhiên hoặc tổng hợp, khi được đưa vào cơ thể con người qua đường tiêm, chích, hút, hít, nhai, nuốt… làm thay đổi trạng thái ý thức hoặc hành vi của người đó. Nếu lạm dụng ma túy, con người sẽ lệ thuộc vào nó.

Luật Phòng, chống ma túy nước ta nêu rõ: “Ma túy là các chất gây nghiện, các chất hướng thần được quy định trong danh mục do Chính phủ ban hành”.

Phân loại các chất ma túy

Trên thế giới có nhiều cách phân loại các chất ma túy song phổ biến nhất vẫn là 3 cách sau:

Phân loại theo nguồn gốc, xuất xứ;

Phân loại theo tác động của chất ma túy lên cơ thể người sử dụng;

Phân loại theo tính hợp pháp hay bất hợp pháp.

Về phân loại chất ma túy theo nguồn gốc, xuất xứ

Theo cách phân loại này, chất ma túy được chia làm 03 nhóm, đó là:

Ma túy có nguồn gốc tự nhiên: Cây anh túc (cây thuốc phiện), cần sa, cây cô ca, cây khát,…

Cây thuốc phiện còn có tên gọi khác là Anh túc.

Ma túy bán tổng hợp: Móc-phin, heroin,… được tổng hợp một phần từ một số loại ma túy có sẵn trong tự nhiên.

Móc-phin được sử dụng nhiều trong điều trị y học.

Ma túy tổng hợp: Là tên gọi của một nhóm các chất ma túy không hề có trong tự nhiên. Chúng là những loại ma túy được tổng hợp nên từ các loại hóa chất (các hóa chất này được gọi là tiền chất).

Ma túy tổng hợp.

Ma túy tổng hợp gồm một nhóm khoảng 20 chất có nguồn gốc từ Amphetamine (viết tắt theo tiếng Anh là: ATS), là chất được một nhà khoa học người Nhật tổng hợp nên từ Ephedrine - chất chủ yếu có trong cây Ma hoàng cách đây trên một thế kỷ. Từ chất này, người ta lại điều chế ra các loại ma túy tổng hợp khác như: Methamphetamine (hàng đá, hồng phiến), ecstasy (thuốc lắc), v.v…

Từ năm 2010 trở lại đây, ngoài việc phải đối phó với các loại ma túy thuộc nhóm ATS, nhiều nước trên thế giới đang phải đối mặt với một nhóm các chất hướng thần mới. Trong số đó, nhiều chất được điều chế bất hợp pháp từ các loại thức ăn tổng hợp của gia súc, các loại phân hóa học hoặc từ một số loại thuốc bảo vệ thực vật rất nguy hiểm do chúng tác động chủ yếu vào hệ thần kinh và có chứa các dư lượng hóa chất độc hại khác.

Về phân loại chất ma túy theo tác động của chất ma túy lên cơ thể người sử dụng

Theo cách phân loại này, chất ma túy được chia làm các nhóm sau:

Các chất ma túy gây ức chế: Thuốc phiện, Heroin, Cần sa (còn có các tên goi khác là: bồ đà, tài mà, cỏ Canada,...), các loại thuốc ngủ (secobarbital, immenoctal), thuốc an thần kinh (benzodiazepine, seduxen, mekohexen).

Dùng nhiều tài mà sẽ làm giảm trí nhớ về các sự kiện mới xảy ra.

Khi đưa vào cơ thể chúng làm chậm tốc độ dẫn truyền các xung động thần kinh lên não. Người sử dụng có cảm giác tỉnh táo song chân tay không muốn cử động do máu dồn ra khu vực ngoại biên.

Các chất kích thích: Chủ yếu gồm các loại ma túy tổng hợp ATS và Cocain. Khi sử dụng, các chất này làm gia tăng tốc độ dẫn chuyền các xung động thần kinh. Người sử dụng cảm thấy hưng phấn, tự tin, thích tranh luận song sau đó là sự mệt mỏi về thể xác và bạc nhược về tinh thần.

Các chất ATS điển hình.

Các chất gây ảo giác: Là nhóm các chất ma túy làm cho người sử dụng cảm nhận một cách sai lệch, méo mó các thông điệp về hình ảnh, màu sắc, âm thanh, v.v... khi đến não. Nhóm này chủ yếu gồm các chất như LSD (được tổng hợp từ một loại nấm mọc trên cây lúa mạch ở khu vực Trung Á), Ecstasy, MDMA, các loại ma túy tổng hợp thế hệ mới (Canabinoids, Kratome, v.v…)

Về phân loại chất ma túy theo tính hợp pháp hoặc bất hợp pháp

Một số chất gây nghiện ví dụ như: Morphine, Dolagan, Methadone, v.v… nếu được sử dụng để điều trị cho người bệnh thì không bị coi là ma túy. Chúng là các chất gây nghiện hợp pháp. Tuy nhiên, những chất này, nếu sử dụng sai mục đích chữa bệnh, không do cấp có thẩm quyền quy định thì bị coi là ma túy. Hành vi sử dụng trái phép các chất này bị coi là hành vi sử dụng ma túy, bị pháp luật nghiêm cấm.