Cụ thể, 6 học sinh đạt IELTS 8.0 được giải Nhất, 37 em có IELTS 7.5 được xếp giải Nhì, 48 em có điểm IELTS 7.0 đạt giải Ba. Theo chia sẻ của Sở GD& ĐT địa phương, việc đặc cách trên được thực hiện từ năm học 2017-2018, áp dụng cho học sinh lớp 9 đến 12.

Hiện, nhiều trường đại học đã ưu tiên tuyển thẳng học sinh giỏi cấp tỉnh và học bạ giỏi ba năm phổ thông. Ngay điểm IELTS từ 7.0 trở lên cũng có rất nhiều lợi thế xét tuyển ở các trường đại học.

91 học sinh lớp 12 đạt IELTS từ 7.0 trở lên ở Hà Tĩnh được đặc cách công nhận học sinh giỏi tỉnh môn tiếng Anh. Ảnh minh họa: giaoducthoidai.vn

Trước đó, Hà Nội cũng tuyển chọn 200 giáo viên ngoại ngữ có điểm IELTS từ 6.5, cử đi Úc học tập. Kỳ tập huấn chỉ 14 ngày nhưng việc dùng điểm IELTS để xét giáo viên cũng dấy lên nhiều tranh cãi.

Bộ GD&ĐT cũng đã từng đề nghị xem xét cả đơn vị thi và cấp chứng chỉ IELTS. Việc thi IELTS đã gián đoạn trong thời gian ngắn, và lập tức gây xáo trộn. Nhiều thí sinh đã bắt máy bay sang Thái Lan để thi cho kịp các kế hoạch học tập, công tác.

Các câu chuyện đều cho thấy, IELTS, một loại chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế, giờ đang chi phối quá lớn tới hệ thống giáo dục. Từ xét điểm học sinh giỏi cấp tỉnh, tới việc lựa chọn hồ sơ vào đại học, ngay cả hệ thống giáo dục ngoại ngữ cũng coi IELTS là thang đánh giá chất lượng chuyên môn của giáo viên.

Việc dùng hệ thống đánh giá này, hiểu theo nghĩa tích cực, là chúng ta đang nỗ lực để hòa cùng thang đo quốc tế. Điều này tạo cơ sở để học sinh, sinh viên tiếp cận tri thức nhân loại dựa trên tiếng Anh - ngôn ngữ phổ quát.

Song, khi hệ thống giáo dục chỉ dùng một thang đo ngoại ngữ quốc tế để lựa chọn con người, đánh giá chất lượng giáo dục là điều rất đáng ngại. Bởi, ngoại ngữ là điều quan trọng, cần thiết nhưng không nên và không thể dùng duy nhất điểm ngoại ngữ từ một chứng chỉ quốc tế để “cân” mọi môn học.

Thi đại học cần thi 3 môn nhưng điểm IELTS giờ không chỉ “gánh” thay môn ngoại ngữ mà nó còn là điểm cộng ưu thế lớn. Trong trường hợp của Hà Tĩnh là chìa khóa mở tung các cánh cửa cạnh tranh khốc liệt.

Điều quan trọng hơn, chương trình giáo dục có đào tạo và thi sát hạch môn ngoại ngữ lại dùng hệ thống điểm chứng chỉ bên ngoài để đánh giá. Điều này đồng nghĩa với điểm ngoại ngữ của hệ thống giáo dục không có giá trị nhiều.

Tức là, dù dành rất nhiều cơ cấu thời gian dạy và thi môn ngoại ngữ ở trường, thì chất lượng kỳ thi không hề có mảy may giá trị nếu đặt tương quan với điểm IELTS của bên ngoài. Kỳ lạ ở chỗ, gần như cả hệ thống giáo dục đều mặc nhiên thừa nhận điều này bằng hàng loạt những ưu ái và đặc cách cho điểm IELTS mà không thấy có bất cứ điều gì bất thường.

Thi IELTS có bốn phần: nghe, nói, đọc, viết. Về lý thuyết, chương trình đào tạo ngoại ngữ của chúng ta cũng dạy cả bốn phần trên. Nhưng cho đến lúc này, với những hạn chế của hệ thống, điều mà học sinh học được cơ bản chỉ là ngữ pháp và từ vựng. Áp dụng ngữ pháp và từ vựng trên vào bốn kỹ năng thi IELTS như thế nào, học sinh buộc phải tìm kiếm từ bên ngoài.

Hay nói cách khác, học sinh sẽ học ngoại ngữ cả chương trình phổ thông trên lớp cả chương trình ở các trung tâm để cày điểm, kiếm những tấm vé tuyển thẳng.

Hệ thống thi IELTS đánh giá về trình độ ngoại ngữ học thuật tương đối tốt. Các kỳ thi được tổ chức rất chặt chẽ và sòng phẳng. Điểm chứng chỉ này cũng được đa phần các quốc gia thừa nhận. Nên, việc IELTS được học sinh, sinh viên và cả các nhà tuyển dụng ưu ái là dễ hiểu.

Song, ngay trong hệ thống giáo dục với đội ngũ giáo viên ngoại ngữ đông đảo, có đầy đủ tiềm lực để thiết kế chương trình, xây dựng các biện pháp thi đánh giá lại phải dùng IELTS là công cụ để đo lường thì rất bất hợp lý. Rõ nhất, điều này gây nên sự lãng phí tài nguyên, thời giờ, công sức của toàn hệ thống.

Nếu chấp nhận không thể có một hệ thống đánh giá tốt bằng IELTS, chi bằng ngành Giáo dục nên chuyển sang dạy IELTS vào chương trình phổ thông thay vì học ngoại ngữ như hiện tại.

Làm vậy, tuy vẫn cảm thấy gợn gợn bất hợp lý nhưng chí ít, tài nguyên của cô trò và hệ thống giáo dục không bị lãng phí khi phải học một chương trình để qua môn và học một chương trình khác để được xã hội và cả ngành Giáo dục ghi nhận.

Tân cử nhân và "giấy phép con" đầu đời Phương Mai đã chuẩn bị tươm tất cho ngày Lễ tốt nghiệp đại học của mình. Sau 4 năm đợi chờ và dốc sức cho ...

Cây gậy golf và tấm “thẻ ngành” Chuyện ông Nguyễn Viết Dũng, Chủ tịch HĐQT Công ty Bất động sản Đất Quảng đang dậy sóng dư luận lẽ ra đã không thành ...

Mặt trời cho chúng ta thêm một ngày hy vọng Bà Trần Kim Yến, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TPHCM đã nhắc lại câu nói đầy sâu sắc và ý ...