Khoản 2 Điều 4 Chương 1 Luật Trẻ em nêu rõ: phát triển toàn diện của trẻ em là sự phát triển đồng thời cả về thể chất, trí tuệ, tinh thần, đạo đức và các mối quan hệ xã hội của trẻ em.

Theo bác sĩ chuyên khoa 1 - Trịnh Thị Kim Huệ (Bác sĩ điều trị - Bệnh viện Nhi Đồng 2), để giúp con phát triển trí tuệ và gia tăng trí nhớ, cải thiện chỉ số thông minh, các bậc phụ huynh cần có thái độ kiên trì vì nó sẽ kéo dài suốt quá trình phát triển của con chứ không thể một sớm một chiều.

Cải thiện trí thông minh ngay từ giai đoạn mang thai

Việc phát triển trí não cho trẻ bắt đầu từ khi còn trong bụng mẹ. Để hỗ trợ tối đa cho sự phát triển của thai nhi, các bà mẹ cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý, với đủ 4 nhóm chất: chất bột đường, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Đặc biệt, nên bổ sung đầy đủ axit folic, canxi, sắt, và vitamin D để tăng cường sức khỏe, đảm bảo cân nặng hợp lý, giúp thai nhi phát triển tối ưu.

Song song với chế độ ăn, việc duy trì hoạt động thể chất và giao tiếp với thai nhi cũng là phương pháp giúp hình thành những liên kết đầu tiên giữa cha mẹ và con. Các nghiên cứu cho thấy, những đứa trẻ được mẹ trò chuyện, nghe nhạc, phản hồi khi còn trong bụng sẽ phát triển trí tuệ cảm xúc sớm hơn.

Nuôi con bằng sữa mẹ: Nguồn dưỡng chất quý giá

Sữa mẹ được coi là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho não bộ của trẻ. Hàng triệu nghiên cứu và khuyến nghị từ các tổ chức y tế quốc tế khẳng định sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo nhất cho trẻ sơ sinh.

Công nhân ngành Dệt may sử dụng phòng vắt sữa mẹ. Ảnh: Y. Nhi

Bộ Y tế khẳng định, sữa mẹ cung cấp tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết và dễ tiêu hoá cho sự phát triển của trẻ như: chất đạm, chất béo, đường, các vitamin và khoáng chất. Sữa mẹ chứa nhiều kháng thể giúp phòng ngừa các nhiễm khuẩn hô hấp, tiêu hoá và các nhiễm khuẩn khác ở trẻ nhỏ. Trẻ được bú mẹ thường phát triển trí não tốt hơn, giảm nguy cơ thừa cân béo phì và mắc đái tháo đường khi trưởng thành.

Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cũng cho rằng: “Nuôi con bằng sữa mẹ mang lại lợi ích suốt đời cho sự tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh của trẻ cả về thể chất và trí tuệ”. Do đó, UNICEF khuyến nghị: Bắt đầu cho trẻ bú trong vòng một giờ sau khi sinh; cho trẻ bú mẹ hoàn toàn, không dùng bất kỳ thức ăn, nước, hoặc các chất lỏng khác trong sáu tháng đầu đời; tiếp tục cho trẻ bú mẹ sau sáu tháng đầu đời, kéo dài đến hai năm hoặc hơn, kết hợp với ăn bổ sung các loại thực phẩm đa dạng và giàu dinh dưỡng.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo, trẻ nên bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và kéo dài ít nhất đến khi 2 tuổi. Các nghiên cứu cho thấy, trẻ được bú mẹ có khả năng phát triển trí tuệ và đạt điểm IQ cao hơn, có khả năng tập trung và tiếp thu kiến thức nhanh hơn khi đến tuổi trưởng thành.

Giấc ngủ - yếu tố quan trọng cho phát triển não bộ

Một giấc ngủ đủ và sâu là rất cần thiết cho sự phát triển não bộ của trẻ. Trong quá trình ngủ, não bộ của trẻ phát triển mạnh mẽ, thực hiện các liên kết thần kinh, giúp trẻ phát triển tốt các kỹ năng ngôn ngữ và khả năng tập trung.

Chế độ dinh dưỡng và hoạt động thể chất

Chế độ ăn của trẻ cần đầy đủ chất bột đường, đạm, chất béo, vitamin, chất xơ và khoáng chất. Đặc biệt, việc bổ sung trái cây, rau xanh, các sản phẩm từ sữa, trứng và hạt sẽ hỗ trợ sự phát triển của não. Đồng thời, vận động thể chất một giờ mỗi ngày giúp tăng lưu thông máu đến não, cải thiện trí nhớ và khả năng tiếp thu.

Các hoạt động tinh thần và giao tiếp hàng ngày

Những hoạt động như nghe nhạc, trò chuyện, kể chuyện trước khi ngủ không chỉ giúp tăng cường trí tuệ mà còn giúp gắn kết tình cảm gia đình. Nghe nhạc giúp trẻ thư giãn, kích thích tiết hormone oxytocin – “hormone tình yêu,” tốt cho não bộ. Những câu chuyện và lời nói của cha mẹ cũng giúp phát triển ngôn ngữ và tăng cường trí nhớ.

Mỗi giai đoạn phát triển đều cần sự quan tâm đúng mức của cha mẹ về dinh dưỡng, giấc ngủ, hoạt động thể chất và tinh thần, để tạo nền tảng cho sự phát triển trí tuệ và toàn diện của trẻ. Ảnh: T. Hà

Kích thích trẻ khám phá môi trường xung quanh

Cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên và môi trường xung quanh sẽ giúp kích thích não bộ, phát triển sự tò mò và học hỏi. Khi được tiếp xúc với cỏ cây, môi trường trong lành, trẻ không chỉ được thư giãn mà còn phát triển khả năng tư duy.

Bộ não của trẻ phát triển nhanh chóng ngay từ khi còn nhỏ, từ kích thước bằng 1/4 não người lớn khi mới sinh đã đạt 3/4 vào năm 2 tuổi và gần như hoàn chỉnh ở tuổi lên 5. Do đó, mỗi giai đoạn phát triển đều cần sự quan tâm đúng mức của cha mẹ về dinh dưỡng, giấc ngủ, hoạt động thể chất và tinh thần, để tạo nền tảng cho sự phát triển trí tuệ và toàn diện của trẻ trong tương lai.

Việc cung cấp dịch vụ toàn diện sẽ đảm bảo trẻ em được hưởng một tuổi thơ an toàn, hạnh phúc và có cơ hội tốt hơn để phát triển, tự tin và là nguồn nhân lực có chất lượng trong tương lai. Bên cạnh đó, các dịch vụ phát triển toàn diện trẻ em có thể được nâng tầm để củng cố sự gắn kết xã hội chiều ngang giữa các nhóm và sự gắn kết xã hội chiều dọc giữa các cơ quan chính phủ với người dân.

Mời xem thêm video:

Cô hiệu trưởng thân thiện, gần gũi của trẻ mầm non Cô Trương Thị Thu Huyền, Hiệu trưởng Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp (huyện Thanh Trì, Hà Nội) là giáo viên tiêu biểu trong ...

VNVC tiêm nhiều nhất trong ngày đầu chiến dịch tăng cường vắc xin sởi cho trẻ Với lợi thế hơn 400 dây chuyền khám và tiêm tại 39 trung tâm VNVC ở TP HCM, cùng gần 2000 bác sĩ, điều dưỡng, ...

Công nhân khó tìm nơi chăm sóc trẻ phù hợp Sự phát triển nhanh chóng của các khu công nghiệp và khu chế xuất đã thu hút lượng lớn lao động nhập cư, tạo áp ...