Khi lịch sử là câu chuyện của phương pháp dạy và học
Văn hóa - Xã hội - 19/02/2023 14:29 MỸ ANH
Cụ thể, Thứ trưởng Độ chia sẻ về việc thêm môn Lịch sử trong kỳ thi này: "Đến năm 2025 sẽ có sự điều chỉnh nhưng các thầy, cô yên tâm, Bộ sẽ đưa ra phương thức lựa chọn đảm bảo, dù học 8 môn bắt buộc là Toán, Ngoại ngữ, Ngữ văn, Lịch sử, Giáo dục quốc phòng - an ninh, Thể chất, Hoạt động trải nghiệm và Nội dung giáo dục địa phương. Thi tốt nghiệp sẽ tập trung vào bốn môn bắt buộc là Toán, Văn, Lịch sử và Ngoại ngữ".
Ông Độ cũng nói rõ rằng đây mới chỉ là phương án dự kiến. Các môn thi năm 2025 sẽ được tham khảo thêm ý kiến chuyên gia trước khi trình lên Chính phủ phê duyệt.
Dù mới chỉ là dự kiến, song việc Lịch sử trở thành môn thi bắt buộc trong kỳ thi tốt nghiệp THPT có nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều người nhiệt thành ủng hộ phương án này. Bởi, Lịch sử trở thành môn học bắt buộc thì việc thành môn thi bắt buộc cũng là hợp tiến trình. Đồng thời, những ý kiến ủng hộ cho rằng việc bắt buộc thi môn Lịch sử sẽ đòi hỏi học sinh đầu tư nhiều hơn vào môn này. Qua đó, các em sẽ hiểu hơn về cội nguồn dân tộc.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến tỏ ra không đồng tình đưa môn Sử vào kỳ thi tốt nghiệp THPT. Bởi từ quy chế thi những lần trước, khi Bộ sẽ chỉ định môn thi từng năm, Lịch sử luôn là nỗi ám ảnh của học sinh.
Quá nhiều những ví dụ về việc này. Nào là học sinh xé đề cương môn Lịch sử vứt trắng sân trường ăn mừng khi năm đó, Lịch sử không phải môn thi tốt nghiệp Bộ chỉ định. Nào là số lượng điểm 0, số lượng điểm dưới trung bình của môn Lịch sử cao kỷ lục so với các môn học còn lại…
Những nỗi ám ảnh với môn Lịch sử của một bộ phận học sinh là có thật. Và nhìn vào điểm số của môn thi này với các môn khác, nỗi sợ môn Sử không phải mang tính cá biệt một vài trường hợp.
Có một vấn đề được nhắc lại rất nhiều, đó là cách dạy và thi môn Lịch sử hiện tại. Học sinh không phải không thích lịch sử mà nhiều học sinh ghét môn Lịch sử dạy ở nhà trường. Đó là những con số vô hồn, là những mốc ngày tháng khô cứng. Khi kiểm tra cũng là cuộc thử thách trí nhớ nhiều hơn là cảm nhận lịch sử, tư duy luận về lịch sử.
Trong khi đó, lịch sử thực chất thú vị và bổ ích hơn rất nhiều. Đó là những câu chuyện sinh động, là những cách tiếp cận, phương pháp tư duy cởi mở về tiến trình lịch sử đầy phức tạp và đa dạng. Lịch sử nếu được dạy khác, thi khác, đó không phải là môn học khô khốc hay “không kích thích phát triển tư duy mà là thuộc lòng” như mọi người nói.
Ngược lại, lịch sử khơi mở rất nhiều phương pháp tư duy, tiếp cận cũng như kiến giải các sự kiện đặt trong diễn trình lịch sử. Ở đó, lịch sử không phải “môn học chết” bởi những con số, phương pháp luận cố định, học thuộc lòng mà đó là môn học đầy khám phá, sáng tạo trong các chiều hướng tiếp cận.
Và vì thế, việc bắt buộc học hay bắt buộc thi môn Lịch sử không phải phương án giải quyết triệt để tình trạng lười học sử, sợ sử trong nhà trường. Vấn đề nằm ở cách học, cách thi để môn học trở nên sinh động, các nhân vật, câu chuyện quá khứ gắn bó với học sinh như nó vốn là.
Cách đây mấy ngày, Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa tổ chức tọa đàm với chủ đề "ChatGPT, trí tuệ nhân tạo (AI) - lợi ích và thách thức đối với giáo dục". Trong tọa đàm, các chuyên gia đầu ngành đều nêu hướng tiếp cận cởi mở với những thách thức và những cơ hội của AI với công việc dạy học và vai trò người thầy.
Và rõ ràng, thời buổi AI là thời buổi của tư duy đặt câu hỏi chứ không phải tư duy trí nhớ, nhất là trí nhớ học thuộc lòng. ChatGPT sẽ trả lời được những sự kiện và cả những con số rất rõ ràng.
Nhưng điều quan trọng là tư duy tổng quát và đặt những câu lệnh đúng để AI trở thành công cụ thực sự cho quá trình học và phát triển chứ không phải là “phao cứu nguy” trước những đề bài vốn chỉ cần trích dẫn số liệu.
Muốn môn Lịch sử trở lại giá trị đích thực của nó cũng như thích nghi với bối cảnh AI, dù thi bắt buộc hay tự chọn, cách dạy, cách ra đề, cách chấm bài buộc lòng thay đổi. Đó là trách nhiệm của những người làm giáo dục cũng như mệnh lệnh của thời đại.
MỸ ANH
Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết, bạn có thể mời tác giả Mỹ Anh một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR. "Buy me a coffee" Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả Mỹ Anh bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội. Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả Mỹ Anh". Đọc cà phê tối, tặng "cà phê" là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục game doi thuong , nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một "ly cà phê". Mỗi "ly cà phê" trị giá 23.000 đồng (1 USD). |
Khi trường học “bị thương”, “chữa lành” bằng cách nào?
Con số 55% học sinh có biểu hiện “em cảm thấy cô đơn” và 69% có biểu hiện “em cảm thấy thất vọng, buồn rầu ... |
Tin cùng chuyên mục
game doi thuong - 02/09/2024 14:21
Tết Độc lập
Trong cuộc đời mình, vào những năm tháng làm nghề phóng viên, có lúc là báo hình, có lúc là báo viết, tôi từng được đón mừng ngày Quốc khánh ở nhiều địa phương trong nước, có năm còn đón mừng ngày lễ ở một sứ Đại sứ quán Việt Nam tại nước ngoài.
game doi thuong - 28/08/2024 14:46
Lừa đảo hơn nấm sau mưa. Lỗi tại ai?
Lâm, nhân viên một công ty bao bì ở Bình Dương nhận được điện thoại có kiện hàng 176 nghìn đồng. Anh nói đang đi làm thì đầu dây bên kia nói anh chuyển khoản rồi shipper gửi hàng xóm tối về anh nhận. Đang làm và nghĩ khoản tiền nhỏ nên Lâm chuyển luôn và cuối cùng tiền mất hàng không có! Chuyện như Lâm cùng vô số biến tướng của những trò lừa đảo ngày càng nhiều, mặc cho cảnh báo và bất chấp hàng loạt biện pháp ngăn chặn.
game doi thuong - 24/08/2024 15:02
Chuyện đêm mưa
Cơn mưa cường độ lớn kéo dài từ tối muộn đến hết đêm thứ Năm (22/8) khiến nhiều tuyến phố của Hà Nội ngập úng, thậm chí một số khu vực ngập sâu khiến giao thông đi lại cực kỳ khó khăn.
game doi thuong - 19/08/2024 20:02
Chuyện cũ kể lại
Hôm nay ngày 19/8, kỉ niệm 79 năm ngày thành lập lực lượng CAND, thay cho lời chúc mừng, tôi xin kể lại 2 câu chuyện dưới đây.
game doi thuong - 13/08/2024 15:24
Bát phở ở đâu ngon nhất?
Tri thức dân gian liên quan tới nghề nấu phở Hà Nội và phở Nam Định trở thành di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia. Cũng như mọi lần, mỗi khi những thứ liên quan tới phở với những địa danh cụ thể được xướng danh ở các hạng mục ghi nhận, những tranh cãi về bát phở ngon lại diễn ra.
game doi thuong - 12/08/2024 09:41
Giảm giờ làm để đôi lứa hẹn hò
Trong một cuộc hội thảo về dân số, các chuyên gia đã đưa ra đề xuất giảm giờ làm để đôi lứa có thời gian hẹn hò, lập gia đình, chăm sóc con cái. Đề xuất này mau chóng trở thành tâm điểm dư luận trong những ngày qua.