Cuộc đối thoại "bất ngờ"

Trong tâm trí, anh Đoàn Văn Lý còn nhớ hôm đó vào ngày 6/4/2013, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về làm việc với Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam, trong đó có sự tham gia của một số công nhân Công ty Cổ phần Than Núi Béo và Công ty Than Hòn Gai. Khi ấy anh Lý đang công tác tại Công ty Cổ phần Than Núi Béo và là một trong 5 công nhân của Công ty được trực tiếp gặp Bác.

Anh Đoàn Văn Lý (thứ 2 từ trái sang) trong lần được gặp, đối thoại với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: NVCC

Theo kế hoạch thì chỉ có một công nhân Công ty Cổ phần Than Hòn Gai phát biểu, tuy nhiên, Tổng Bí thư lại muốn nghe thêm ý kiến của công nhân Công ty Cổ phần Than Núi Béo. Lúc này, anh Lý và 4 công nhân khác nhìn nhau ngạc nhiên vì không có sự chuẩn bị trước. Sau một chút bối rối, anh Lý đã xung phong giơ tay để được đối thoại với Bác.

“Tôi đã chia sẻ là mong muốn Tổng Bí thư quan tâm đến ngành than hơn nữa, trong đó có việc tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của công nhân thợ mỏ - một công việc đặc thù, nguy hiểm, nhiều độc hại, vất vả. Đặc biệt, tôi nêu ý kiến Tổng Bí thư tạo điều kiện để dự án hầm lò của Công ty Cổ phần Than Núi Béo triển khai thành công. Bởi đây là dự án đầu tiên của Công ty chuyển từ khai thác lộ thiên sang khai thác hầm lò lúc bấy giờ”, anh Lý nhớ lại.

Đáp lại nguyện vọng của anh Lý, Tổng Bí thư khẳng định sẽ tạo mọi điều kiện để mỏ than Núi Béo hoàn thành dự án đó. Và cho đến nay, dự án của Công ty đã vận hành rất tốt, đóng góp lượng lớn than cho phát triển kinh tế-xã hội. “Sau đó, tôi được bắt tay và có một số tấm ảnh chụp chung với Bác. Đó là niềm vinh dự hết sức lớn lao với người công nhân lao động trực tiếp như tôi. Chính những cử chỉ gần gũi, sự quan tâm sâu sát của Bác với công nhân lao động ngành than khiến tôi thêm quyết tâm nỗ lực để xứng đáng là người đảng viên công nhân mẫu mực – là nòng cốt trong đơn vị”, anh Lý nói.

Anh Đoàn Văn Lý (đứng ngay phía sau Tổng Bí thư) cùng một số công nhân được chụp ảnh chung với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và một số vị lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh năm 2013. Ảnh: NVCC.

“Tôi là người thợ lò”

Trong cuộc trò chuyện cùng tôi, anh Đoàn Văn Lý luôn hào hứng khi chia sẻ về công việc hiện nay. Sau gần 20 năm gắn bó với Công ty Cổ phần Than Núi Béo, mới đây vào tháng 4/2024 anh chuyển sang làm việc tại Công ty Cổ phần Than Hà Tu. Bởi Công ty Cổ phần Than Núi Béo đã chuyển từ khai thác lộ thiên sang hầm lò mà công việc của anh thì phù hợp hơn với khai thác lộ thiên – phương pháp mà Công ty Cổ phần Than Hà Tu đang áp dụng.

Xen lẫn giữa cuộc trò chuyện, chốc chốc anh lại cất lên tiếng hát đầy niềm tự hào: “Tôi là người thợ lò/ Sinh ra trên đất mỏ…” của nhạc sĩ Hoàng Vân. Anh trải lòng, mình không sinh ra trên đất mỏ nhưng đã bén duyên từ 20 năm trước và coi mảnh đất này như quê hương thứ 2 của mình.

“Tôi sinh tại miền quê chiêm trũng Xuân Trường (Nam Định). Sau khi tốt nghiệp trường nghề Trung học Thủy lợi và Phát triển nông thôn Nam Định, tôi về làm việc ở Hưng Yên một thời gian ngắn, rồi mới đến công tác tại đất mỏ. Tôi thực sự ấn tượng với con người và cảnh sắc nơi đây. Khi đó du lịch Quảng Ninh chưa phát triển mà chủ yếu dân tứ xứ về khai thác than”, anh Lý thông tin.

Noi gương người cha là công nhân trong lĩnh vực thủy lợi, anh Lý luôn nỗ lực trong vai trò một người công nhân. Anh luôn phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được cấp trên giao phó, như là sửa chữa các thiết bị máy khoan, máy xúc, máy gạt thủy lực... phục vụ cho công tác khai thác than, dẫu rằng các thiết bị này hiện đại nên việc sửa chữa gặp nhiều khó khăn.

Anh Đoàn Văn Lý trong ca làm việc. Ảnh: NVCC.

Trong quá trình sửa chữa cụm động cơ máy xúc lật Kawasaki Z85, bánh răng đầu trục cơ bị hỏng cần thay thế (bánh răng này được lắp chặt với trục cơ), để đảm bảo tiến độ sửa chữa đưa thiết bị ra làm việc trong thời sớm nhất, anh đã nghiên cứu chế tạo thành công bộ vam chuyên dụng tháo lắp bánh răng đầu trục cơ an toàn và hiệu quả.

Nhận thức được công việc là mắt xích rất quan trọng trong quá trình khai thác than nên anh luôn cố gắng nghiên cứu, mày mò để sửa chữa máy móc một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất, bất kể ngày đêm, ngày nghỉ, lễ Tết. Chính vì tinh thần, sự hăng say làm việc, anh đã được cấp trên đề bạt làm Tổ trưởng tổ sửa chữa cơ, phân xưởng sửa chữa máy mỏ, khi mới 28 tuổi.

Tuy không trực tiếp tạo ra dòng than, nhưng công việc của anh Lý và cộng sự là rất quan trọng để bộ máy được vận hành trơn tru, hiệu quả. Để ghi nhận những nỗ lực, cố gắng của người công nhân này, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam đã tặng anh danh hiệu Chiến sĩ thi đua trong nhiều năm, đặc biệt anh đã được Tập đoàn tặng huy hiệu “Thợ mỏ vẻ vang”. Anh đã được công ty tạo điều kiện đi học để có bằng chế tạo máy (hệ tại chức) tại Đại học Bách khoa Hà Nội.

Theo anh Lý, thu nhập của người thợ lò đã được cải thiện rất nhiều. Thợ lò có lương nghìn đô, xây được nhà mua được ô tô không còn là chuyện hiếm. Tuy nhiên, họ đã và đang phải đối mặt với những vụ tai nạn lao động nghiêm trọng mà gần đây liên tiếp xảy ra ở một số mỏ. Điều đó đặt ra câu hỏi lớn cho những người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động.

Tinh thần trách nhiệm hơn khi là đảng viên

Anh Đoàn Văn Lý vào Đảng năm 2010, khi đó anh mới 27 tuổi và đây cũng chính là một trong những trường hợp công nhân Công ty khá hiếm hoi được vào Đảng. “Cái thời mình vào Đảng phải phấn đấu nhiều lắm. Được đứng trong hàng ngũ của Đảng là niềm vinh dự và tự hào lớn lao. Hồi đó mỗi năm chi bộ kết nạp 2 đồng chí. Lực lượng trẻ thì đông mà suất lại không có nhiều nên anh em phải cố gắng, nỗ lực và qua các vòng bình bầu các cấp mới được cử đi học cảm tình Đảng”, anh Lý trải lòng.

Anh Đoàn Văn Lý kiểm tra thiết bị máy móc. Ảnh: NVCC.

Theo anh Lý, từ khi vào Đảng, được học các lớp bồi dưỡng nhận thực về Đảng, anh đã có những thay đổi lớn về mặt nhận thức. Từ người chưa thực sự kỷ luật trong công việc, anh đã xây dựng kế hoạch làm việc khoa học, bài bản. Anh đã thực hiện tốt các điều đảng viên không được làm, luôn đi đầu gương mẫu trong công việc ở công ty cũng như nơi cư trú. Anh luôn xác định tinh thần làm hết việc chứ không hết giờ.

“Thời kỳ làm Tổ trưởng ở Công ty Cổ phần Than Núi Béo, tôi phải “gồng mình” trong 2 nhiệm vụ, vừa là lãnh đạo tổ, vừa trong ban chi ủy. Vừa chức vụ chính quyền, vừa chức vụ Đảng khiến tôi luôn đặt những mục tiêu, mục đích phấn đấu cao hơn cho mình. Không những hoàn thành tốt nhiệm vụ, tôi còn chú trọng việc giúp đỡ anh em công nhân mới vào nghề tiếp cận nhanh với công việc”, anh Lý chia sẻ.

Trong ký ức của đồng chí Phạm Đình Lân, người từng giữ chức Bí thư chi bộ - Quản đốc phân xưởng sửa chữa ô tô, Công ty Cổ phần Than Núi Béo vẫn còn nhớ như in hình ảnh đảng viên Đoàn Văn Lý năng nổ, nhiệt huyết, nhanh nhẹn trong mọi công việc chung. Anh Lý không nề hà bất cứ công việc gì. Trong lao động sản xuất rồi văn hóa, thể thao, anh ấy đều đi đầu và vận động được nhiều người tham gia.

“Khi ấy, trong các buổi sinh hoạt chi bộ, anh Lý thường đóng góp ý kiến để tăng năng suất lao động và phải bảo đảm an toàn cho công nhân lao động. Ví dụ như anh em làm leo trèo trên cần máy xúc, anh đề xuất phải trang bị ghế cao bảo đảm an toàn. Rồi anh ấy cũng đề nghị công ty trang bị thêm xe nâng, súng hơi cho anh em làm việc hiệu quả, an toàn… Những nguyện vọng tha thiết của anh Lý đã được chi bộ ghi nhận, đề xuất lãnh đạo công ty xem xét thực hiện”, anh Lân nhấn mạnh.

Còn đồng chí Vũ Thế Song, Bí thư chi bộ - Quản đốc phân xưởng sửa chữa ô tô, Công ty Cổ phần Than Hà Tu cho rằng, ở Đoàn Văn Lý có tinh thần vươn lên, nỗ lực sáng tạo. Dù mới về công tác tại Công ty thời gian không dài nhưng anh Lý đã phát huy được tinh thần của người đảng viên, luôn nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

“Người công nhân mỏ luôn đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, nguy hiểm, độc hại, không ít người làm một thời gian rồi xin ra. Vì vậy chính những người anh Lý với tình yêu cháy bỏng với nghề đã tiếp thêm niềm tin, động lực để anh em ngành than gắn bó hơn với nghề, để hát vang mãi bài hát “Tôi là người thợ lò” đầy tự hào”, anh Song bộc bạch.

Bác Hồ từng căn dặn: “Ngành sản xuất than cũng như quân đội đánh giặc” để thấy công việc này rất đặc thù. Bởi vậy cần có nhiều hơn nữa những đảng viên công nhân như anh Đoàn Văn Lý để góp phần tạo nên những “trận đánh” với chiến thắng giòn giã trong công cuộc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.