Tập huấn nghiệp vụ công tác tài chính công đoàn cho cán bộ công đoàn cơ sở do Liên đoàn Lao động quận Lê Chân (TP. Hải Phòng) tổ chức. Ảnh: LĐLĐ quận Lê Chân.

TCCĐ là vấn đề lớn, quan trọng trong tiến trình đổi mới hoạt động công đoàn. Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị “Về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam (CĐVN) trong tình hình mới” đã xác định giải pháp TCCĐ đủ mạnh để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của tổ chức CĐVN; khẳng định duy trì nguồn lực hiện có về thu kinh phí công đoàn (KPCĐ) và khuyến khích xã hội hóa nguồn lực để CĐVN thực hiện tốt nhiệm vụ trong tình hình mới. Và “Đổi mới tổ chức hoạt động công đoàn phải đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của Đảng, phù hợp với thể chế chính trị đất nước, yêu cầu hội nhập quốc tế”.

Dùng khái niệm KPCĐ hay Quỹ ổn định quan hệ lao động (QHLĐ)?

Nghị quyết số 02-NQ/TW của Đảng định hướng duy trì nguồn lực TCCĐ hiện có, tức là KPCĐ 2% vẫn thực hiện khi sửa đổi Luật Công đoàn, tạo nguồn lực tài chính ổn định để tổ chức CĐVN thực hiện tốt chức năng theo quy định của Hiến pháp và Luật CĐVN. Thực tế, nguồn lực này để lại CĐCS đến 75% để thực hiện công tác đại diện, chăm lo và ổn định QHLĐ tại cơ sở; 25% còn lại được điều tiết từ công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đến cấp Tổng LĐLĐ Việt Nam. Nguồn hình thành và mục đích chi không vi phạm qui định tại Khoản 2, Điều 2, Công ước 98 của ILO mà Việt Nam đã tham gia: “Những hành vi được coi là can thiệp vào nội bộ theo định nghĩa của Điều này, trước hết là những hành vi nhằm dẫn tới việc tạo ra những tổ chức của NLĐ được sự chế ngự của một người sử dụng lao động hay một tổ chức của NLĐ bằng tài chính hay bằng những cách khác, với ý đồ đặt tổ chức đó dưới sự điều tiết của những người sử dụng lao động”. Vì vậy, nên chăng, để phù hợp và nguồn kinh phí 2% công đoàn nên đặt tên là “Quỹ ổn định QHLĐ”.

Tạo nguồn hỗ trợ phụ cấp cán bộ CĐCS từ công đoàn cấp trên

Tổng LĐLĐ Việt Nam đã ban hành Hướng dẫn bổ sung số 36/HD-TLĐ ngày 25/10/2021 về xây dựng Dự toán TCCĐ năm 2022; theo đó vấn đề CĐCS là chi lương, phụ cấp cho cán bộ CĐCS chỉ được dùng từ nguồn đoàn phí do đoàn viên đóng góp với mức được chi tối đa 45% nguồn thu đoàn phí CĐCS được sử dụng. Theo tôi, qui định này chưa thật đồng bộ với Quyết định số 3226/QĐTLĐ ngày 20/9/2021 của Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam về phụ cấp cho cán bộ công đoàn (CBCĐ). Chúng ta đều biết CĐCS là nền tảng của tổ chức Công đoàn, CBCĐ cơ sở, nhất là Chủ tịch CĐCS phải chịu áp lực trong thực hiện chức năng đại diện cho đoàn viên, NLĐ. Để bù đắp lại sự cống hiến về thời gian, tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh đấu tranh cho CBCĐ chỉ có một ít phụ cấp nhưng với nguồn đoàn phí được để lại thì không đủ để thực hiện theo qui định. Vì vậy, cần nghiên cứu có nguồn tài chính hỗ trợ cho cán bộ CĐCS từ công đoàn cấp trên.

Cần nghiên cứu có nguồn tài chính hỗ trợ cho cán bộ CĐCS từ công đoàn cấp trên. Trong ảnh: Các cán bộ công đoàn Công ty TNHH Minh Dũng, huyện Bình Xuyên (Vĩnh Phúc) cùng trao đổi công việc. Ảnh: Kim Ly.

Vấn đề sửa đổi qui định quản lý tài chính, tài sản công đoàn; thu, phân phối nguồn thu và thưởng, phạt thu, nộp TCCĐ

Đây là một chủ trương lớn của Đoàn Chủ tịch, BCH Tổng LĐLĐ Việt Nam liên quan đến các qui định của Đảng và Nhà nước, Điều lệ CĐVN đang được BCH Tổng Liên đoàn xem xét thông qua. Là vấn đề hệ trọng liên quan đến thể chế, công tác quản lý, TCCĐ, tạo động lực khai thác nguồn thu, tính chủ động trong hoạt động của từng cấp công đoàn. Tôi xin có mấy đề xuất sau:

- Nên nghiên cứu chế độ kế toán cấp CĐCS theo hướng tài chính tích luỹ của CĐCS không tập hợp chung vào tài chính tích luỹ của hệ thống công đoàn. Vì thực tế công đoàn cấp trên không điều tiết số dư tài chính của cơ sở và cơ sở được chủ động hoàn toàn, nên khi quyết toán tổng hợp số dư tài chính của cấp CĐCS rất lớn nhưng Tổng LĐLĐ Việt Nam không điều tiết được (phần này số dư ảo).

- Cần đề xuất Ban Tổ chức Trung ương về chế độ tiền lương cán bộ chuyên trách công đoàn phù hợp với tình hình đổi mới của CĐVN theo hướng gắn tiền lương CBCĐ với qui mô đoàn viên, số lượng CĐCS, tình hình QHLĐ… khắc phục tình trạng “công chức công đoàn”. Đây là vấn đề khó nhưng không khắc phục thì hoạt động công đoàn khó thích ứng được trước tình hình mới.

- Vấn đề sửa đổi công tác TCCĐ trong tình hình mới còn phụ thuộc việc sửa đổi, ban hành luật pháp liên quan đến lao động và công đoàn theo định hướng của Đảng và Nhà nước, nhưng tổ chức Công đoàn cần chủ động và nghiên cứu đồng bộ để tạo nguồn lực đủ mạnh về tài chính cho CĐVN trong tình hình mới.

Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam: “Yêu nước trong lúc này là lao động sáng tạo” Toạ đàm Chương trình “Một triệu sáng kiến nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng dịch bệnh Covid-19” được tổ chức tại ...

Giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng và nguồn nhân lực trong đại dịch Đề án “Đào tạo nhân lực, tư vấn kỹ thuật, cải tiến sản xuất và môi trường làm việc nhằm tăng năng lực cạnh tranh ...

Xây dựng nguồn lực tài chính đủ mạnh - Khâu đột phá quan trọng của tổ chức Công đoàn Ngày 12/6/2021, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 02 về “Đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam (CĐVN) ...