Để khách quan, rộng đường dư luận và có thêm góc nhìn về mặt pháp lý, Tạp chí Lao động và Công đoàn đã có cuộc phỏng vấn luật sư Lê Cao, Giám đốc Công ty Luật FDVN (Đoàn Luật sư thành phố Đà Nẵng).

Luật sư Lê Cao, Giám đốc Công ty Luật FDVN (Đoàn Luật sư thành phố Đà Nẵng). Ảnh: Luật sư cung cấp

Phóng viên: Xin chào luật sư, cám ơn ông đã nhận lời trao đổi với Tạp chí Lao động và Công đoàn. Nếu luật sư có tiếp nhận thông tin từ báo chí thì ông có quan điểm gì về vụ án đất đai của ông Trần Văn Phước (Quảng Trị), như việc xử lý tình tiết giả mạo chữ viết, chữ ký ông Trần Văn Phước?

- Luật sư Lê Cao, Giám đốc Công ty Luật FDVN (Đoàn Luật sư thành phố Đà Nẵng):

Vâng, tôi có đọc thông tin vụ án này. Riêng việc giả mạo chữ ký, chữ viết có thể xem xét xử lý hành chính hoặc hình sự, tùy theo từng trường hợp cụ thể.

Nếu vi phạm ở mức độ phải xử lý trách nhiệm hình sự theo quy định tại Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) thì có các điều luật sau đây có thể xem xét.

Theo điều 341, tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức:

1. Người nào làm giả con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác của cơ quan, tổ chức hoặc sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ giả thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm: a) Có tổ chức; b) Phạm tội 02 lần trở lên; c) Làm từ 02 đến 05 con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác; d) Sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng; đ) Thu lợi bất chính từ 10.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng; e) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm: a) Làm 06 con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác trở lên; b) Sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng; c) Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng”.

Điều 340. Tội sửa chữa và sử dụng giấy chứng nhận, các tài liệu của cơ quan, tổ chức:

1. Người nào sửa chữa, làm sai lệch nội dung hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch, các loại giấy chứng nhận hoặc tài liệu của cơ quan, tổ chức và sử dụng giấy tờ đó thực hiện tội phạm hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm: a) Phạm tội 02 lần trở lên; b) Sử dụng giấy tờ, tài liệu đã bị sửa chữa hoặc làm sai lệch thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng. 3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Ông Trần Văn Phước chỉ tay vào mảnh đất đã xảy ra tranh chấp. Ảnh: PXD

- Phóng viên: Trong trường hợp phát hiện có tình tiết mới rất quan trọng như giả mạo chữ ký, chữ viết thì cơ quan nào có thẩm quyền quyết định và sẽ có hướng xử lý như thế nào, thưa ông?

- Luật sư Lê Cao:

Nếu vụ án đã có bản án có hiệu lực, thì trừ khi bản án đó bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm, và các cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo các thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm có văn bản đề nghị tạm dừng việc thi hành án thì bản án đã có hiệu lực mới được dừng việc thi hành án. Nếu không thì về nguyên tắc bản án vẫn phải được thi hành. Do vậy, nếu có những tình tiết mới, kết luận, phát hiện mới cho thấy có chứng cứ mới có thể làm thay đổi bản chất vụ án, thì có thể đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét lại theo thủ tục tái thẩm. Hoặc nếu các cấp Tòa án đã xử sai, vi phạm tố tụng, vi phạm pháp luật nghiêm trọng thì có thể đề nghị giám đốc thẩm đối với bản án đã có hiệu lực.

Về vấn đề này theo tôi, cần lưu ý hai nội dung như sau:

Thứ nhất, nếu Tòa Hành chính thấy việc cấp đất sai, thì có thể độc lập xét xử, tuyên việc thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận sai và hủy quyết định cấp đất đó. Nếu bản án hành chính tuyên việc cấp đất đó sai, có những nhận định về việc làm giả tài liệu, có những nhận định ảnh hưởng đến vụ án dân sự thì đó là một trong những cơ sở để vụ kiện dân sự có cơ sở để được xem xét lại với thủ tục tái thẩm.

Thứ hai, đối với việc cơ quan điều tra điều tra hành vi làm giả giấy tờ tài liệu, vì pháp luật hiện hành có các chế tài khác nhau, như dân sự, hành chính, hình sự. Do đó, có hành vi "làm giả" nhưng cũng có thể có trường hợp chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm, nhưng nếu có kết luận của cơ quan điều tra xác định các hành vi làm giả tài liệu, chứng cứ đó là vấn đề mới, thì cũng là cơ sở để xem xét lại theo thủ tục tái thẩm đối với vụ án dân sự.

Do đó, vấn đề ở đây là Tòa Hành chính và cơ quan Công an đã có những kết luận như thế nào về vụ án, nếu độc lập xử lý, dựa trên chứng cứ thực sự của vụ án, khách quan kết luận thì mới dùng các kết luận đó để có cơ sở yêu cầu xem lại lại vụ kiện dân sự theo thủ tục tái thẩm hoặc giám đốc thẩm.

Nhân đây, cũng xin nhấn mạnh, luật không thể bao quát hết mọi thứ, quan trọng là cách hành xử của người thực thi, tức phải đúng nghĩa là người cầm cân nảy mực, thực sự nhân danh công lý, thượng tôn pháp luật. Như vậy mới có bản án khách quan và chính xác, mới tránh được những hậu quả rất đáng tiếc và đáng sợ, dễ phát sinh những hệ lụy kể cả trước mắt cũng như lâu dài.

- Phóng viên: Xin trân trọng cám ơn luật sư về cuộc trao đổi này.

Lãnh đạo tiếp dân: Đôi nét nhìn từ Quảng Trị Báo cáo của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị trong chương trình giám sát nêu: "Việc thực hiện pháp luật về tiếp công ...

Quảng Trị: Tại sao không xử lý việc giả mạo chữ ký? Ông Trần Văn Phước ( TP. Đông Hà, Quảng Trị) vừa có đơn thư kêu cứu gởi đến Tạp chí Lao động và Công đoàn.

Vụ giả chữ ký ở Quảng Trị: Luật sư và cán bộ địa phương kiến nghị xử lý Đây cũng là một kỳ án dân sự (và sau đó là vụ án hành chính) ở Quảng Trị mà bị đơn kêu oan suốt ...