Ngày mùng 1 tháng 6 năm 1949 được Liên đoàn Dân chủ Phụ nữ Quốc tế tại Mát-xơ-cơ-va (Moscow) chọn ngày này làm ngày Quốc tế Thiếu nhi hay còn gọi là ngày “Quốc tế Bảo vệ Trẻ em” (The International Day for Protection of Children). Đến năm 1950, các nước trong khối Liên-Xô cũ đều lựa chọn ngày mùng 1 tháng 6 hàng năm là Ngày Quốc tế Thiếu nhi của quốc gia họ. Trong đó bao gồm cả Việt Nam chúng ta. Dù tại Việt Nam chúng ta vẫn thường nghe nói tới lịch sử của Ngày Quốc tế Thiếu nhi được bắt nguồn từ một sự kiện thảm sát trẻ em đau lòng của phát xít Đức. Tuy nhiên, lịch sử của ngày lễ này thực ra lại có nguồn gốc từ rất xa xưa.

Nguồn gốc của Ngày Thiếu nhi này phải quay về năm 1925, khi đại diện các quốc gia trên thế giới gặp nhau tại Thụy Sỹ để tham dự Hội nghị Hạnh phúc của Trẻ em (World Conference for Wellbeing of Children) lần đầu tiên. Sau hội nghị, một số quốc gia đã quyết định chọn ra một ngày là Ngày Thiếu nhi để nêu lên những vấn đề liên quan tới trẻ em. Vì không có một ngày cụ thể nào được đưa ra, nên các quốc gia đã lấy những ngày khác nhau mà có liên quan nhất tới văn hóa của quốc gia họ. Các thành viên của Liên Hợp Quốc đã xác định không phân biệt trẻ em dựa trên sắc tộc, mầu da, tôn giáo, quốc tịch đều có quyền được chăm sóc, được giáo dục miễn phí, đầy đủ thức ăn, chăm sóc y tế, được bảo vệ chống lại mọi sự xâm hại.

Áp phích Ngày Quốc tế Thiếu nhi. Nguồn: Wholeworld.biz

Ngày Thiếu nhi bắt đầu vào Chủ nhật thứ hai của tháng 6 năm 1857 bởi Charles Leonard của nhà thờ Redeemer ở Chelsea, Massachusetts, Mỹ. Ông đã tổ chức rất nhiều sự kiện đặc biệt nhằm tôn vinh cho trẻ em. Đầu tiên Leonard đặt tên ngày là Ngày Hoa hồng (Rose Day). Sau đó ngày này được đặt tên lại là Chủ nhật Hoa (Flower Sunday). Cuối cùng được đặt tên là Ngày Thiếu nhi (Children’s day). Kể từ đó, ngày Chủ nhật thứ hai của tháng 6 hàng năm đã được nước Mỹ lựa chọn là ngày Quốc tế Thiếu nhi của mình.

Thế nhưng Ngày Thiếu nhi lại được ghi nhận lần đầu tiên tại Thổ Nhĩ Kỳ. Khi từ năm 1920, quốc gia này đã công bố chính thức rằng vào ngày 23 tháng 4 hàng năm sẽ là Ngày Thiếu nhi. Đây còn được xem là ngày “Lễ Chủ quyền và Thiếu nhi” quan trọng. Cứ vào dịp này, Thổ Nhĩ Kỳ thường mời các quốc gia bạn bè gửi trẻ em tới để tham gia các lễ hội và vui chơi.

Ngày Quốc tế Thiếu nhi tại Thổ Nhĩ Kỳ. Nguồn: Daily Sabah

Ngày Thế giới Trẻ em (World Children’s Day) lần đầu tiên được thành lập vào năm 1954 như là ngày của trẻ em trên toàn thế giới. Ngày này diễn ra vào 20 tháng 11 hàng năm nhằm khuyến khích sự hiểu biết, tương tác cũng như là dịp để các quốc gia tăng cường hàng động, phát triển phúc lợi, tạo an sinh cho trẻ em. Cũng vào đúng ngày 20 tháng 11 năm 1959, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã thông qua Tuyên bố về Quyền của Trẻ em. Mặc dù vậy, Liên Hợp Quốc vẫn để cho những quốc gia thành viên có thể tổ chức ngày Thiếu nhi của nước mình theo những ngày khác nhau như:

Ngày Thiếu nhi Ở Thái Lan là ngày thứ 7 thứ hai của tháng 1. Ở Myanmar là ngày 13 tháng 2. Ở Anh Quốc là ngày Chủ nhật thứ hai của tháng 5. Ở Cuba là ngày Chủ nhật thứ ba của tháng 7. Ở Đức là ngày 20 tháng 9 hàng năm. Ở Singapore là ngày thứ 6 đầu tiên của tháng 10. Ở Ấn Độ là vào ngày 14 tháng 11 hàng năm…

Các đại biểu họp tại Liên Hợp Quốc. Nguồn: Liên Hợp Quốc

Mỗi quốc gia đều lựa chọn cho mình một ngày để kỷ niệm ngày lễ dành cho thiếu nhi khác nhau. Có điều ở quốc gia nào cũng vậy, cũng đều xem đây là một ngày hội dành cho thiếu nhi. Luôn là ngày để nhắc nhở chúng ta cần đấu tranh bảo vệ trẻ em trước mọi hành vi xâm hại thể chất lẫn tinh thần. Đây cũng là ngày mà cách đây 72 năm về trước (1-6-1950), dù vẫn trong giai đoạn cam go, ác liệt của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Bác Hồ vẫn gửi thư để chúc mừng các cháu thiếu niên, nhi đồng cả nước.

Bác Hồ chúc Tết Thiếu nhi. Nguồn: Báo điện tử Đảng Cộng Sản