Anh Quân cho rằng việc người lao động lên xe đông lạnh là tự mình tìm đến cửa tử.

Cuộc ra đi không bao giờ trở về

Anh Trần Mạnh Quân (*), 40 tuổi, ở Thọ Thành (Yên Thành, Nghệ An) người vừa trở về sau 10 năm làm việc ở Anh Quốc cho biết sự việc 39 người tử vong trong thùng container đông lạnh không phải là lần đầu tiên xảy ra. Trước đó, năm 2000 cũng từng có vụ khiến 58 người, năm 2015 có 7 người tử vong và năm 2016 cũng có.

Chính vì thế, việc người lao động vì sốt ruột mà leo lên container đông lạnh, cũng đồng nghĩa với việc đi vào “tử huyệt” và không có cơ hội bước ra. “Năm 2008, khi sang Anh, tôi cũng được dẫn ra container đông lạnh. Tôi đã tìm hiểu kỹ từ trước nên khi thấy khói từ thùng phả hơi ra ngoài tôi đã từ chối lên xe”, anh Quân chia sẻ.

Cuối cùng để sang được Anh, anh Quân phải đi theo một chiếc xe bạt và giá phải trả là vài nghìn bảng Anh. “Khi lên xe bạt, chúng tôi phải tính thời gian chỉ khoảng 8 phút là xe tới phà. Nếu quá 8 phút xe chưa lên phà là có vấn đề, khi đó chúng tôi sẽ đập xe để xuống hoặc dùng vật sắc rạch bạt để ra khỏi xe. Nhưng nếu lên container đông lạnh thì sẽ không bao giờ thoát ra được”, anh Quân cho biết.

Ngoài ra, còn nhiều cách khác như ngồi vào cabin hoặc cốp xe để qua phà sang Anh, cũng có người nằm dưới gầm xe tải… Dù đi bằng cách nào đi chăng nữa thì việc bước lên thùng xe đông lạnh là nguy hiểm nhất.

Nước Anh có phải là thiên đường?

So với các nước châu Âu khác, việc được sang Anh làm việc là mơ ước của bất cứ lao động nào. Chính vì thế cái giá sang Anh cũng không hề dễ. Giá để sang Anh tùy thuộc vào việc lựa chọn con đường, có người chỉ mất khoảng 15.000 bảng Anh (khoảng 424 triệu đồng), nhưng cũng có người mất đến gần 30.000 bảng (khoảng 848 triệu đồng).

Theo anh Quân, biết tiếng Anh và có người thân ở Anh là một lợi thế rất lớn khi tới đất nước này để lao động. Bởi như anh cách đây 10 năm trước, khi sang Anh chưa biết tiếng, không có người thân, việc làm quen sẽ rất khó khăn. Thậm chí chuyện bị lừa đảo, bóc lột xảy ra như cơm bữa bởi bản thân mình là người nhập cư trái phép.

Nail (làm móng) là công việc được nhiều người Việt Nam lựa chọn nhất ở Anh. Ngoài ra, mọi người có thể chọn một số công việc khác như xây dựng, làm phục vụ quán ăn hoặc thậm chí là trồng cỏ…

“Tôi sang đó cũng làm rất nhiều nghề khác nhau, thấy việc gì phù hợp là mình làm thôi. Bình quân mỗi tuần kiếm được 600 đến 700 bảng (khoảng 21 triệu). 1 tháng cũng được khoảng 80 triệu tiền Việt. Tuy nhiên, chi phí sinh hoạt mỗi tháng cũng hết khoảng 30 triệu đồng”, anh Quân chia sẻ.

Nhiều địa phương ở Nghệ An giàu lên nhờ đi xuất khẩu lao động.

Theo người đàn ông này, nhiều người khi nhìn thấy đi Anh, thấy thu nhập nghĩ là sướng và hái được ra tiền. Nhưng thực tế không phải vậy, tại Anh những người lao động phải làm việc 14 tiếng/ngày và làm rất nhiều nghề khác nhau. Đồng thời cũng có nhiều cạm bẫy rình rập, thậm chí là mãi mãi chẳng thể trở về quê hương.

Những người nhập cư trái phép có về nước được không?

Anh Quân cho biết hiện nay có hàng ngàn người Việt Nam nhập cư trái phép đang làm việc tại Anh. Tính riêng làng anh Quân cũng có khoảng 50 người đang làm việc tại đất nước này.

Sở dĩ nhiều người nhập cư vào Anh là vì kinh tế ở đây rất ổn định. “Năm 2008, tôi ở Séc và Đức đều không có việc làm. Thu nhập không đủ trả nợ nhưng sang Anh lại khác, họ không bị ảnh hưởng quá lớn bởi biến động kinh tế thế giới. Đó cũng là lý do nhiều người quyết bằng mọi giá đi Anh”, anh Quân nói.

Ngoài ra, một số chị em phụ nữ nếu sinh con tại Anh thì sẽ được chính quyền nơi đây bảo hộ. Đang từ người bất hợp pháp sẽ trở thành hợp pháp và được nhập trợ cấp hàng tháng để nuôi con đến khi 18 tuổi.

“Nhìn chung kể cả là người nhập cư bất hợp pháp, nếu không vi phạm pháp luật của họ như đánh nhau, trộm cắp, uống rượu thì không bao giờ cảnh sát hỏi. Bởi vậy mọi người cũng yên tâm làm việc hơn”, anh Quân nói.

Người Anh cầu nguyện cho 39 nạn nhân xấu số.

Còn đối với những người muốn hồi hương thì cần phải làm hộ chiếu mới đi được. “Khi muốn về nước thì điều kiện để làm hộ chiếu đó là phải có người bảo lãnh, phải mượn được nhà và địa chỉ cụ thể. Sau đó đưa ra cơ quan chức năng để làm thủ tục, như vậy sẽ về được nước. Chính vì thế, việc kết nối cộng đồng người Việt ở đó là vô cùng quan trọng”, anh Quân chia sẻ.

Cuối cùng, người đàn ông này chia sẻ nhập cư trái phép vào một đất nước là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, cũng chỉ vì bất đắc dĩ và vì cuộc sống khó khăn nên nhiều người chấp nhận đánh đổi. Anh Quân chia sẻ: “Nếu không đi Anh chẳng biết bao giờ tôi xây được nhà và mua được ô tô. Cũng như có đủ kinh tế để nuôi vợ và 5 con”.

* Tên nhân vật đã được thay đổi