Tọa đàm Chính sách Thuế và thủ tục Hải quan khi thực hiện EVFTA - Ảnh: Kỳ Anh

Trải qua gần 10 năm khởi động và đàm phán, Việt Nam đã chính thức kí kết Hiệp định Thương mại tự do Liên minh châu Âu – Việt Nam (EVFTA), sẽ có hiệu lực vào ngày 01/08/2020. Đây không chỉ là tin vui đối với các doanh nghiệp, mà còn mở ra một “chân trời mới" cho người lao động Việt Nam.

Đại diện Bộ Công thương, ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại Đa biên - nhấn mạnh: “Với EVFTA, doanh nghiệp có thị trường xuất khẩu tăng, điều này đồng nghĩa, số lượng việc làm tăng lên, cùng với đó, thu nhập của người lao động cũng tăng. Cơ sở này được Ngân hàng Thế giới khẳng định. Theo đánh giá, EVFTA có khả năng tạo ra 1500 việc làm/năm và tiền lương tăng khoảng 1%”.

Tọa đàm Chính sách Thuế và thủ tục Hải quan khi thực hiện EVFTA - Ảnh: Kỳ Anh

Theo nghiên cứu mới được công bố của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, EVFTA dự kiến sẽ tăng thêm việc làm ở mức 4,3% và 3,8% vào các năm 2025 và 2030 cho ngành giày da, tạo thêm 71.300 việc làm vào năm 2025 và sẽ tăng lên mức 72.600 việc làm vào năm 2030 cho ngành dệt may,…

Nhưng không dừng lại ở giá trị vật chất, EVFTA còn mang lại giá trị về tinh thần cho người lao động, là tiền đề phát triển bền vững, lâu dài trong mối quan hệ giữa doanh nghiệp và người lao động.

Theo các chuyên gia, người lao động trước kia thường được cho là ở thế bị động, do thiếu hiểu biết pháp luật và chịu nhiều áp lực từ phía chủ doanh nghiệp. Quyền lợi chính đáng như mức lương, chế độ đãi ngộ, môi trường lao động… không được đảm bảo, dù Quốc hội cũng như Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã đưa ra những giải pháp bảo vệ lao động hiệu quả.

Doanh nghiệp hỏi đáp cùng diễn giả - Ảnh: Kỳ Anh

Song hành với Bộ luật Lao động 2019 sẽ có hiệu lực vào ngày 01/01/2021, quyền lợi và điều kiện làm việc của người lao động sẽ được cải thiện rõ rệt khi Việt Nam thực thi EVFTA. Khi đó, việc nâng cao kỹ năng tay nghề, tạo môi trường lao động xanh bền vững, bảo vệ cho người lao động không chỉ là nghĩa vụ mà còn là quyền lợi của doanh nghiệp.

Bước vào môi trường hợp tác Quốc tế nói chung và châu Âu nói riêng, đồng nghĩa với việc Việt Nam buộc phải tuân thủ những quy chuẩn Quốc tế vô cùng khắt khe. Sự thành bại trong giao thương quốc tế không chỉ phụ thuộc vào chất lượng sản phẩm, mà còn chú trọng tới yếu tố con người, xã hội và phúc lợi. Doanh nghiệp lúc này sẽ thực sự đồng hành cùng người lao động, đồng thời, phải tối ưu điều kiện làm việc cho người lao động. Đây cũng chính là cơ hội của doanh nghiệp để nâng cao giá trị thương hiệu của mình trên trường quốc tế.

Làm rõ hơn về vấn đề này, ông Nguyễn Hải Minh, phó Chủ tịch EUROCHAM nhận định: “Người lao động chắc chắn được hưởng lợi từ EVFTA theo cách gián tiếp. Để đạt được hiệu quả thương mại với châu Âu, bên cạnh các tiêu chuẩn về xuất xứ, chất lượng, giá thành... thì điều kiện đủ là Trách nhiệm xã hội – một trong những tiêu chuẩn cơ bản của châu Âu trước khi quyết định hợp tác, trao đổi hàng hóa với các doanh nghiệp”.

Cụ thể hơn, các doanh nghiệp châu Âu có một khái niệm rất cơ bản và quen thuộc, đó là Trách nhiệm xã hội (Corporate social responsibility - CSR). Các chuyên gia của Ngân hàng Thế giới định nghĩa: “CSR là cam kết của doanh nghiệp đóng góp cho việc phát triển kinh tế bền vững thông qua việc tuân thủ chuẩn mực về bảo vệ môi trường, bình đẳng về giới, an toàn lao động, quyền lợi lao động, trả lương công bằng, đào tạo và phát triển nhân viên, phát triển cộng đồng… theo cách có lợi cho cả doanh nghiệp cũng như sự phát triển chung của xã hội”.

CSR đang trở thành xu thế toàn cầu, là tiêu chuẩn lớn mạnh trên Thế giới nói chung và châu Âu nói riêng. Tuy nhiên, khái niệm này còn khá mới mẻ ở Việt Nam.

Chính sách CSR Tập đoàn Pou Chen - Ảnh: pouchen.com

EVFTA chính là cơ hội, động lực thúc đẩy doanh nghiệp Việt từng bước hòa nhập xu hướng Quốc tế. Nếu trước đây, doanh nghiệp Việt khẳng định vị thế của mình dựa trên sản phẩm, hàng hóa chất lượng cao, thì nay, trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh gay gắt giữa các nền kinh tế, doanh nghiệp còn cần xây dựng cho mình hình ảnh, văn hóa doanh nghiệp, trong đó vấn đề bảo hộ người lao động được đặc biệt quan tâm.

Và khi các doanh nghiệp Việt thực hiện SCR, điều kiện làm việc cho người lao động chắc chắn được nâng cao. Các trường hợp vi phạm môi trường, xâm phạm quyền lợi người lao động… giờ đây không còn là vấn đề nội bộ, mà được cả cộng đồng Quốc tế quan tâm, lên án. Doanh nghiệp tất nhiên sẽ không muốn đánh mất niềm tin, cũng như thương hiệu của mình từ cộng đồng rộng lớn này. Minh chứng rõ nhất cho câu chuyện này, là việc người tiêu dùng tẩy chay bột ngọt VEDAN, sau khi phát hiện doanh nghiệp này hủy hoại môi trường qua việc xả thải trực tiếp ra sông Thị Vải (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) vào năm 2008.

Như vậy, EVFTA không chỉ mang lại lợi ích về mặt kinh tế, tài chính, mà còn có ý nghĩa là động lực thúc đẩy tinh thần, quan tâm tới người lao động, môi trường làm việc chuyên nghiệp theo chuẩn Quốc tế, góp phần lan tỏa thông điệp phát triển bền vững đầy hứa hẹn.