Theo BHXH Việt Nam, thời gian vừa qua, một số người sử dụng lao động phá sản, đang làm thủ tục phá sản, không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký hoặc không có người đại diện theo pháp luật, nhưng chưa đóng đủ tiền BHXH theo luật định, dẫn đến ảnh hưởng quyền lợi chính đáng về hưởng các chế độ BHXH của NLĐ.

Công nhân Công ty CP Khóa Minh Khai thiệt thòi quyền lợi khi doanh nghiệp nợ BHXH số tiền "khủng" - Ảnh: CNCC

Thống kê mới nhất của Tổng LĐLĐ Việt Nam cho biết, hơn 200.000 NLĐ đang là nạn nhân của tình trạng chậm, trốn đóng BHXH.

Trước đó, báo cáo về tình hình cắt giảm lao động, việc làm trong các doanh nghiệp, Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng cho rằng, hiện nay tình hình doanh nghiệp chấp hành các quy định pháp luật liên quan đến quyền lợi của NLĐ chưa nghiêm, nhất là các quy định về tiền lương, tiền thưởng, BHXH.

Cá biệt có những doanh nghiệp mặc dù sản xuất kinh doanh tăng trưởng vẫn lợi dụng ảnh hưởng tình hình dịch bệnh, nhằm không tăng hoặc cắt giảm các phúc lợi đã thỏa thuận, dẫn đến những bức xúc cho NLĐ.

Thực tiễn thực hiện chính sách từ cơ quan BHXH cũng cho thấy, do đời sống gặp nhiều khó khăn, NLĐ tại các đơn vị này có nhu cầu được hưởng BHXH và tự nguyện đóng nộp BHXH để đủ điều kiện hưởng các chế độ.

Dựa trên nhu cầu đó, BHXH Việt Nam đề xuất các phương án và đề nghị bộ hướng dẫn thủ tục giải quyết chế độ như sau:

Về chế độ hưởng lương hưu, đề nghị giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng đối với các trường hợp NLĐ đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và có thời gian thực đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội).

Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng lương hưu theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu.

Trường hợp NLĐ đủ tuổi hưởng lương hưu, có tổng thời gian thực đóng BHXH từ 10 năm trở lên nhưng dưới 20 năm thì được lựa chọn đóng BHXH tự nguyện một lần cho những năm còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng. Sau đó, nếu khoản tiền BHXH chưa đóng được doanh nghiệp đóng bù thì tính bổ sung thời gian đóng để điều chỉnh lại mức hưởng lương hưu hằng tháng.

Các trường hợp NLĐ bị doanh nghiệp nợ BHXH đủ điều kiện hưởng BHXH một lần cũng được giải quyết nhận BHXH một lần theo thời gian thực đóng.

Trường hợp khoản tiền BHXH đơn vị chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác mà làm thay đổi mức hưởng sẽ được chi trả bổ sung theo quy định.

Riêng trường hợp có thời gian đóng BHXH đủ 20 năm trở lên, trong đó tính cả thời gian chưa đóng tiền BHXH (trừ trường hợp ra nước ngoài định cư, mắc bệnh nan y quy định tại các điểm b, c khoản 1, điều 60 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014), BHXH đề nghị Bộ LĐ - TB & XH tiếp tục nghiên cứu, hướng dẫn về giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng đối với trường hợp này.

BHXH Việt Nam cũng đề xuất cho lao động hưởng chế độ ốm đau, thai sản trên thời gian thực đóng. Riêng lao động sinh con, nhận con nuôi mà doanh nghiệp đó vẫn đang nợ tiền bảo hiểm thì vẫn được hưởng trợ cấp nếu đóng đủ 6 tháng trở lên vào quỹ ốm đau, thai sản. Nếu sau đó tiền nợ được đóng bù thì lao động được điều chỉnh mức hưởng.

Với chế độ tử tuất, BHXH Việt Nam cũng đề nghị, lao động thực đóng BHXH bắt buộc từ 12 tháng trở lên hoặc tổng thời gian đóng bắt buộc lẫn tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên, không tính quãng bị nợ thì được giải quyết trợ cấp mai táng với thân nhân. Lao động thực đóng 15 năm BHXH bắt buộc trở lên, có thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hàng tháng mà không muốn hưởng một lần thì được hưởng hàng tháng.

Tiền tuất một lần được giải quyết cho lao động chưa đóng đủ 15 năm BHXH bắt buộc; người đủ 15 năm thực đóng trở lên; người có 15 năm thực đóng trở lên mà không có thân nhân đủ điều kiện hưởng tiền tuất hàng tháng. Nếu sau đó khoản nợ BHXH được đóng bù thì lao động được giải quyết tiền tuất một lần bổ sung như với BHXH một lần.

Hàng trăm doanh nghiệp tại Đà Nẵng nợ tiền bảo hiểm của người lao động Theo cơ quan BHXH Đà Nẵng, tình trạng nợ bảo hiểm của các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố khá nghiêm trọng. Trong đó, ...

Doanh nghiệp dừng hoạt động, công nhân kêu cứu vì bị “treo” BHXH Trung tâm Tư vấn pháp luật công đoàn, LĐLĐ tỉnh Đồng Nai đang hỗ trợ hàng chục công nhân Công ty TNHH KNA Apparel Sourcing ...

Đề xuất giải pháp về quyền lợi cho lao động ở doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội Bảo hiểm Xã hội Việt Nam vừa có văn bản gửi Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội về việc đề xuất phương ...