Bài trí bàn thờ ngày Tết là việc quan trọng của mỗi gia đình. Ảnh gomsubattrang360.com

Với quan niệm là dịp để gia đình sum vầy; cháu con nhớ ơn tổ tiên phù hộ độ trì, cảm tạ đất trời cho mùa màng bội thu và cầu chúc một năm mới sản vật tốt tươi, con người khỏe mạnh; bàn thờ ngày Tết là nơi để bái vọng, gửi gắm ơn đức, nên việc bài trí bàn thờ ngày Tết phải hết sức chu đáo.

Bàn thờ bao giờ cũng được đặt ở vị trí trang trọng nhất trong nhà. Thường người ta không tùy tiện dọn dẹp bàn thờ vào ngày bất kỳ. Các bát hương được cắm hương quanh năm qua các dịp rằm, mùng một hàng tháng và ngày lễ, giỗ, tạo nên một bó chân hương lớn với các tàn hương uốn cong rủ xuống bàn thờ, trông vừa bí ẩn, vừa có cảm giác linh thiêng.

Tết đến, Xuân về, người ta mới sửa sang bàn thờ. Sau lễ tiễn , các gia đình thường mở toang cửa để đón ánh nắng và gió cũng như luồng khí tốt vào nhà. Khi quét dọn người ta bắc ghế cao, dùng chổi lông gà sạch phủi bụi bặm hoặc các côn trùng chết; dùng khăn và nước sạch nhẹ nhàng lau chùi cho sạch sẽ các vật dụng trên bàn thờ. Sau đó mang tất cả các loại vật dụng trên bàn thờ xuống lau chùi cẩn thận rồi để lên theo thứ tự như cũ.

Việc dọn dẹp, sắp xếp, bài trí bàn thờ ngày Tết được các gia đình làm hết sức cẩn trọng, tỉ mỉ. Ảnh tamdaibi.com

Quá trình lau dọn bàn thờ phải hết sức tỉ mỉ, chi tiết để các đồ vật thực sự được làm sạch và tránh vô ý làm vỡ bởi đây là điều đại kỵ. Sau khi dọn dẹp, lau chùi, người ta hóa chân hương (đốt các chân hương cũ đi cho đỡ đầy bát hương, chỉ để lại 3 chân). Hoàn tất, người ta nấu nước thơm (thường là ngũ vị hương) để lau lại một lần nữa cho sạch sẽ, thơm tho.

Thời gian sửa sang, bày biện bàn thờ trước đây mỗi nơi có sự khác nhau. Nhiều nơi sửa sang dịp cúng ông Công, ông Táo; nhưng phổ biến là ngày gia đình thịt lợn hoặc “đụng lợn” (một vài nhà thịt một con lợn ăn chung). Khi đồ ăn tươi được nhà bếp chế biến thì người đàn ông chủ nhà cũng sửa sang bàn thờ, bày đặt cúng tổ tiên trước rồi cả nhà mới dọn ăn. Ngày nay, hầu hết các gia đình đều dọn dẹp, bày biện bàn thờ vào khoảng ngày 28, 29 Tết.

Một số loại hoa quả thường được bày trên bàn thờ ngày Tết. Ảnh batdongsan.com.vn

Các loại đồ vật trưng bày thường được sắp xếp như sau: Đĩa đựng hoa quả đặt giữa bàn thờ; bát nhang đặt chính giữa bàn thờ ngay phía sau đĩa hoa quả; trên bát hương cắm cây trụ mang vòng nhang lớn với mùi thơm dễ chịu. Cây nhang này thường được cắm trong đêm 30 Tết và để suốt trong các ngày mùng 1, mùng 2. Cũng có thể cắm thêm các loại hương nhang khác. Hai phía bên bát hương là hai ngọn nến hoặc cây đèn dầu; phía bên góc phải của bàn thờ trong cùng là vị trí đặt lọ hoa; bộ ấm chén và các ly nước có thể đặt phía dưới ngay cạnh đĩa hoa quả hoặc đặt ngang hàng song song với đĩa hoa quả.

Thường người ta bày rất nhiều thứ lên bàn thờ cúng từ các món ăn mặn đến món ăn ngọt. Nếu không đủ chỗ, người ta bày thêm một chiếc mâm phía dưới ngay bàn thờ để dọn các đồ cúng lên. Thứ tự các loại món ăn mặn và ngọt như sau: Đĩa xôi gà và chút muối phía trên thường bày chính giữa mâm; khoảng 7 đến 10 chén chè đậu xanh hoặc chè nếp cẩm nhỏ bày hai bên; đĩa trái cây với 5 loại trái cây khác nhau được bày biện theo hình tròn gồm các loại quả như chuối, phật thủ, bưởi, táo, cam, quýt, mận; các chén nhỏ đựng rượu, nước…

Bài trí bàn thờ ngày Tết và khấn cúng thường được người đàn ông chủ gia đình đảm đương. Ảnh haiduongtv.com.vn

Phía trên mâm hoa quả sẽ bày biện xấp giấy gồm vàng mã, tiền, quần áo hoặc các loại giấy tờ khác; rượu, nước trong được rót đầy các ly để ngay phía trước đĩa hoa quả; đĩa kẹo bánh và mứt Tết thường được bày một bên. Ngoài ra, các món ăn khác như nem cuốn, chả giò, thịt kho, cá kho, cơm trắng, trứng luộc… được bày xung quanh.

Dân gian quan niệm mâm đồ cúng càng nhiều thứ, càng đầy đủ càng thể hiện được sự thành kính và kính trọng để tưởng nhớ ông bà tổ tiên. Sau khi cúng tàn một tuần hương, mâm cỗ cũng mới được hạ xuống để mọi người thưởng thức. Tuy nhiên hoa quả vẫn thường được để lại khoảng 1 đến 2 ngày.

Mùa Xuân tặng nhau tấm lòng Để chia sẻ với đoàn viên, người lao động có hoàn cảnh khó khăn vào dịp Tết nguyên đán Tân Sửu, Tổ chức tài chính ...

“Tôi khâm phục sự sáng tạo, nỗ lực của cán bộ, nhân viên y tế tuyến đầu chống dịch” Chia sẻ sự khó khăn, vất vả với các cán bộ, nhân viên y tế tuyến đầu chống dịch, đồng chí Nguyễn Đình Khang - ...

Vui Tết an toàn: Những triệu chứng cần biết liên quan đến Covid-19 Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 đưa ra khuyến cáo về những triệu ...