Ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 khiến nhiều người lao động bị hoãn hợp đồng lao động hoặc nghỉ không lương. Ảnh vanbanluat.com

Đại dịch Covid-19 vẫn đang diến biến vô cùng phức tạp. Chưa bao giờ nhân loại chứng kiến điều gì tương tự. Lịch sử từng ghi nhận rất nhiều dịch bệnh khủng khiếp với lỷ lệ tử vong còn cao hơn nhiều; nhưng Covid-19 cho đến nay có thể khẳng định là dịch bệnh gây thiệt hại nhất cho con người. Lý do quan trọng nhất khiến cuộc khủng hoảng Covid-19 vượt qua tất cả dịch bệnh từng có là ở chỗ, thế giới ngày nay phụ thuộc vào nhau quá lớn, quá sâu. Sự giao thương hàng hóa, con người, lao động, dòng vốn, công nghệ… quá lớn, khiến không “xó xỉnh” nào dù xa xôi nhất có thể tránh được dịch.

Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, mức độ hội nhập nền kinh tế thế giới chưa thực sự sâu rộng; song, sức khỏe của nền kinh tế cũng phụ thuộc phần lớn vào sự ổn định của thị trường xuất nhập khẩu. Đại dịch Covid-19 đã phá hỏng các công đoạn của thị trường. Nguồn nguyên, vật liệu nhập khẩu trở nên khan hiếm, khí khăn hơn; hàng hóa sản xuất ra khó tiêu thụ; các đơn hàng mới ít hơn, các mặt hàng đã xong bị đối tác từ chối hoặc chậm lấy, chậm trả… Dẫn đến hàng loạt doanh nghiệp đình đốn, sản xuất cầm chừng, phải tạm hoãn hợp đồng, cho người lao động nghỉ không lương. Việc này đang trở nên phổ biến.

Vậy, người lao động bị hoãn thực hiện hợp đồng lao động và nghỉ không lương có gì khác nhau?

Dệt may, da giày cùng với các ngành kinh tế dịch vụ, vận tải, du lịch... đang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ đại dịch Covid-19. Rất nhiều người lao động bị hoãn hợp đồng làm việc và nghỉ không lương. Ảnh nld.com.vn

Đối với trường hợp người lao động bị hoãn thực hiện hợp đồng lao động: Điều 32, Điều 33 Bộ luật Lao động năm 2012 quy định các trường hợp tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động và việc nhận lại người lao động hết thời hạn tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, như sau:

Tạm hoãn hợp đồng lao động được áp dụng với các trường hợp: Người lao động đi làm nghĩa vụ quân sự; người lao động bị tạm giữ, tạm giam theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự; người lao động phải chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc; lao động nữ mang thai theo quy định tại Điều 156 của Bộ luật này; các trường hợp khác do hai bên thoả thuận.

Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày hết thời hạn tạm hoãn hợp đồng lao động, người lao động phải có mặt tại nơi làm việc và người sử dụng lao động phải nhận người lao động trở lại làm việc, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác.

Điểm chung giữa tạm hoãn hợp đồng lao động và nghỉ không lương là người lao động đều không được hưởng lương. Ảnh minh họa của nld.com.vn

Đối với trường hợp người lao động nghỉ không hưởng lương: Theo Khoản 2 và Khoản 3 Điều 116 Bộ luật Lao động 2012, người lao động được nghỉ không hưởng lương 1 ngày và phải thông báo với người sử dụng lao động khi ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh, chị, em ruột chết; bố hoặc mẹ kết hôn; anh, chị, em ruột kết hôn. Ngoài trường hợp trên, người lao động có thể thoả thuận với người sử dụng lao động để nghỉ không hưởng lương.

Từ các quy định nêu trên nhận thấy, tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động và nghỉ không hưởng lương là hai trường hợp có lý do và điều kiện khác nhau. Điểm giống nhau của hai trường hợp tạm hoãn hợp đồng lao động và nghỉ không hưởng lương là người sử dụng lao động không phải trả lương. Cụ thể:

Trường hợp người lao động tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động phải có lý do, điều kiện tạm hoãn. Thời gian tạm hoãn không tính vào thời gian thực hiện hợp đồng lao động, không hưởng lương.

Trường hợp người lao động nghỉ không hưởng lương thì thời gian nghỉ không hưởng lương vẫn tính vào thời gian thực hiện hợp đồng lao động. Thời gian nghỉ không hưởng lương hết trước hoặc trùng với thời điểm hết thời hạn hợp đồng lao động xác định thời hạn thì hai bên chấm dứt hợp đồng hoặc thỏa thuận giao kết hợp đồng mới.

Như vậy, cả hai khả năng này đều có thể xảy ra với người lao động trong đại dịch Covid-19. Có thể thấy, việc làm, thu nhập, đời sống của bộ phận không nhỏ người lao động sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Để giảm thiểu tác hại của dịch bệnh, Nhà nước đã và đang đề ra những chính sách mới hỗ trợ không chỉ người lao động mà cả các doanh nghiệp.