NƠXH vẫn đang quá thiếu

Trong khi CN- NLĐ luôn khát khao mua được một tổ ấm - một căn NƠXH bởi chỉ có loại nhà này là phù hợp với thu nhập của họ, loại căn hộ này vẫn đang vô cùng thiếu do doanh nghiệp không “mặn mà” hoặc “nút thắt” cản trở sự phát triển NƠXH. Doanh nghiệp chỉ đầu tư xây căn hộ cao cấp, trung cấp vì thu lợi nhuận nhanh.

Thủ tướng cùng lãnh đạo Trung ương, tỉnh Bình Dương và Công ty Becamex động thổ 2.000 căn nhà ở xã hội. Ảnh: TT

Theo Bộ Xây dựng, đến hết năm 2021, cả nước đã hoàn thành 266 dự án NƠXH với hơn 142.000 căn có tổng diện tích hơn 7,1 triệu mét vuông sàn trong khi Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đề ra kế hoạch đến năm 2020 đáp ứng 12,5 triệu mét vuông sàn NƠXH.

Hiện cả nước có 214 dự án nhà ở dành cho công nhân với diện tích đất khoảng 600 ha, nhưng đến nay mới chỉ có 116 dự án hoàn thành với diện tích đất hơn 250 ha, còn 98 dự án chậm tiến độ. Quý I/2022, cả nước chỉ có 4 dự án NƠXH hoàn thành, 98 dự án đang triển khai, có 3 dự án NƠXH được cấp phép mới với gần 1.200 căn nhưng có đến 39 dự án nhà ở thương mại với gần 18.700 căn hộ được cấp phép mới!

TP.HCM đang có hàng triệu CN- NLĐ lưu trú… ở trọ tạm bợ. Chỉ riêng 17 khu chế xuất, khu công nghiệp, cụm công nghiệp của thành phố này đã có khoảng 380.000 CN- NLĐ làm việc, trong đó khoảng 65% là người nhập cư.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, trong 6 tháng đầu năm 2022, Sở này đã xác nhận đủ điều kiện để huy động vốn sản phẩm hình thành trong tương lai của 17 dự án nhà ở với tổng số 9.456 căn với tổng diện tích sàn là 860.205 mét vuông nhưng…. trong đó hơn 80% là căn hộ cao cấp, 20% là căn hộ trung cấp, không có căn hộ bình dân (dù loại căn hộ bình dân này cũng có giá gần 2 tỷ đồng/căn, CN- NLĐ không mua nỗi).

TP. HCM khởi công xây nhà lưu trú hơn 1.000 chỗ ở cho công nhân Khu chế xuất Linh Trung. Ảnh: HT

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (Horea) cho rằng, hiện nay thị trường chủ yếu nghiêng về phân khúc cao cấp, loại căn hộ khoảng dưới 2 tỷ đồng và đặc biệt là NƠXH thiếu trầm trọng.

Vào cuối năm 2021, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, ông Cao Tiến Dũng cho biết tỉnh này đang thiếu hơn 200 ngàn căn NƠXH, hầu hết CN - NLĐ tại Đồng Nai đang sống trong các phòng trọ chật chội nóng bức. Tỉnh này đang có hơn 1,2 triệu CN - NLĐ, trong đó đa số là người nhập cư nhưng đến nay mới chỉ có 1.581 căn NƠXH. Tỉnh Bình Dương dù đứng đầu cả nước về xây NƠXH nhưng vẫn đang có hàng trăm ngàn CN - NLĐ đang phải ở trọ.

Khu nhà ở xã hội công nhân KCN Nhơn Trạch tại TT.Hiệp Phước (H.Nhơn Trạch, Đồng Nai). Ảnh: QC

Thiếu NƠXH do còn quá nhiều vướng mắc

Mới đây Bộ Xây dựng tiếp tục nêu lại hàng loạt lý do gây thiếu NƠXH trong đó vướng mắc chính là do Luật Nhà ở và nhiều luật liên quan, các chính sách còn bất cập gây tốn kém thời gian và tiền bạc đối với doanh nghiệp như: Trình tự thủ tục đầu tư xây dựng, mua bán NƠXH còn phức tạp và kéo dài. Các đối tượng được mua NƠXH phải được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định về đối tượng, điều kiện…

Việc xác định giá trước khi bán, cho thuê, cho thuê mua NƠXH đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngoài ngân sách phải được cơ quan Nhà nước cấp tỉnh thẩm định. Luật khống chế lợi nhuận từ dự án NƠXH không được vượt quá 15% tổng chi phí đầu tư. Quy định các dự án NƠXH phải dành tối thiểu 20% diện tích trong dự án để cho thuê và chủ đầu tư chỉ được bán sau 5 năm đưa vào sử dụng, nhưng thực tế có nhiều dự án không cho thuê được phần diện tích này, bỏ không lãng phí, thiệt hại cho chủ đầu tư. Luật Nhà ở hiện hành chưa cho phép tổ chức doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc đối tượng được mua, thuê, thuê mua NƠXH dù các các đối tượng này có nhu cầu mua - thuê NƠXH cho CN - NLĐ của họ ở...

Chủ tịch HoREA cho biết, HoREA đã có văn bản gửi Bộ Xây dựng góp ý nhiều vấn đề nhằm giúp phát triển NƠXH, có thể lược ghi vài ý kiến như: Cần giảm 50% khoản tiền sử dụng đất, tiền thuê đất dự án NƠXH. Cần giảm 50% thuế suất thuế GTGT và thuế TNDN cho dự án NƠXH. Cho dự án NOXH được vay ưu đãi với mức lãi suất chỉ khoảng 7,2 đến 7,5%/năm trong 10 đến 15 năm một cách dễ dàng, vì thực tế là doanh nghiệp chưa thể vay tiền gói hỗ trợ lãi suất này do các ngân hàng lớn chưa được cấp bù lãi suất, buộc doanh nghiệp phải vay các ngân hàng thương mại với lãi suất cao.

Ông Châu còn cho biết: "Cửa vay ưu đãi càng hẹp hơn khi vừa qua, Ngân hàng Nhà nước “siết” quy định, chỉ cho các tổ chức tín dụng giải ngân vốn ưu đãi để xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa nhà để ở, nhưng lại không cho vay vốn ưu đãi nhằm mua, thuê mua NƠXH. HoREA cũng đã gởi kiến nghị nêu trên cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước…".

Cả hệ thống chính trị đang quyết tâm rất cao

Tại Hội nghị phát triển NOXH vào ngày 1/8, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì, xây dựng đề án đầu tư, xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH từ nay tới năm 2030, Đề án phải hoàn thành vào tháng 8 này. Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp các bộ, cơ quan, địa phương tháo gỡ các vướng mắc, sửa đổi, hoàn thiện chính sách phát triển NƠXH. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành tổng hợp, đề xuất và phân bổ nguồn vốn từ ngân sách Trung ương, tháo gỡ vướng mắc trong xây dựng NƠXH.

Thủ tướng Chính phủ đã phát biểu đại ý: Nhà nước khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển NƠXH, nhà ở công nhân, nhà cho người thu nhập thấp, các đối tượng khó khăn, và có chính sách hỗ trợ về nhà ở cho người thu nhập thấp đô thị, công nhân khu công nghiệp.

Bình Dương đang quyết tâm xây thêm 1 triệu căn nhà cho CN - NLĐ. Ảnh: TM

Tại cuộc hội Hội đồng Nhân dân TP.HCM vào đầu tháng 7 vừa qua, lãnh đạo Ủy ban Nhân dân TP.HCM cho biết, thực tế hiện nay thành phố đang rất thiếu căn hộ NƠXH do nhiều nguyên nhân. TP.HCM quyết tâm từ nay đến hết năm 2030 xây dựng 93.000 căn NƠXH bằng vốn ngân sách và vốn của mọi thành phần kinh tế, có chính sách cụ thể ưu đãi xây NƠXH. Từ năm 2021-2025 TP.HCM sẽ đáp ứng 35.000 căn hộ NƠXH.

Theo quy hoạch về NƠXH giai đoạn 2021-2030, tỉnh Đồng Nai dành ra 924 ha đất để xây dựng NƠXH, trong đó gần 310 ha xây nhà ở cho công nhân và 614 ha xây NƠXH cho những đối tượng còn lại. Quỹ đất hiện đã có sẵn, là 20% diện tích đất các dự án nhà ở thương mại theo luật quy định.

Để biến quyết tâm thành hiện thực thì cần phải có hành động tích cực, cụ thể… gỡ các vướng mắc trong phát triển NƠXH. Các vướng mắc này đã được các chuyên gia, Hiệp hội Bất động sản, báo chí kiến nghị rất nhiều và từ rất lâu. Thiết nghĩ, cùng với ban hành chỉ đạo về mục tiêu “một triệu căn NƠXH” thì Thủ tướng Chính phủ cũng nên ban hành quy định phạt những cơ quan, đơn vị không hoàn thành nhiệm vụ.

Tăng nguồn cung nhà ở xã hội bằng vốn xã hội hóa là giải pháp khả thi Vấn đề thiếu nhà ở xã hội (NƠXH) đã là vấn đề bức xúc, là nỗi buồn lo dai dẳng, là ước mơ của hàng ...

Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm công nhân tại khu nhà trọ, nhà ở xã hội Trong khuôn khổ chương trình "Thủ tướng Chính phủ gặp gỡ, đối thoại với công nhân lao động năm 2022", Thủ tướng Chính phủ đã ...

Công nhân lao động Nghệ An mong Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt vấn đề nhà ở xã hội Sáng 12/6, UBND tỉnh Nghệ An tổ chức điểm cầu trực tuyến chương trình Thủ tướng Chính phủ gặp gỡ, đối thoại với công nhân ...

Hội nghị thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp Ngày 1/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập ...