Bà Trương Thị Bích Hạnh (bên phải ảnh) thăm hỏi người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp gặp khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Doanh nghiệp khó khăn nhưng tài chính không thể bằng 0

Tại buổi làm việc với Đoàn công tác của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam mới đây, cán bộ công đoàn tỉnh Bình Dương cho biết, hiện nay và sắp tới đây, tại Bình Dương sẽ có rất nhiều doanh nghiệp, người lao động gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Trong khi đó, các quy định tại Quyết định 15 có những điều khoản mà doanh nghiệp gặp khó khăn thực sự vì dịch Covid-19 cũng không thể thực hiện được. Cho nên đến nay, chưa có người lao động nào trong doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch Covid-19 ở Bình Dương nhận được hỗ trợ.

Tính đến cuối tháng 5/2020, toàn tỉnh Bình Dương có 280 doanh nghiệp ngừng hoạt động với gần 144.000 công nhân lao động bị ảnh hưởng, trong đó số bị chấm dứt hợp đồng lao động gần 11.150 người; số lao động phải ngừng việc, tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương là 50.000 người, số lao động phải giảm giờ làm việc gần 83.000 người.

Bà Đặng Thị Kim Chi - Chủ tịch Công đoàn Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP) cho biết, Nghị quyết 42 và Quyết định số 15 của Chính phủ khi ban hành đã nhận được sự đồng thuận và hoan nghênh của người lao động, doanh nghiệp vì đã kịp thời chia sẻ khó khăn với người lao động, doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch Covid-19.

“Đây là một chính sách hết sức nhân văn, động viên người lao động rất lớn. Tuy nhiên khi triển khai thì gặp quá nhiều khó khăn”, bà Kim Chi cho hay. Theo đó, cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh và Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh yêu cầu doanh nghiệp phải chứng minh tài chính của doanh nghiệp tức là nguồn tiền, lợi nhuận bằng 0 thì người lao động mới được nhận hỗ trợ từ gói này.

“Thực tế là doanh nghiệp chỉ khó khăn trong giai đoạn này thôi, yêu cầu người ta chứng minh tài chính bằng 0 thì rất khó. Doanh nghiệp dù có muốn hỗ trợ cho người lao động nhận gói hỗ trợ của Chính phủ đi chăng nữa nhưng thủ tục quá khó thì họ đành chịu. Đến thời điểm này, chưa có một doanh nghiệp nào ở các Khu công nghiệp VSIP được hưởng chính sách này”, bà Chi nói.

Những công nhân bị giảm việc do dịch Covid-19 ảnh hưởng đến doanh nghiệp như chị Nguyễn Thị Kiều, công nhân Công ty Huê Phong (TP. HCM) cũng không thể nhận được gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng từ Chính phủ.

Bà Lê Thị Hồng Nhung - Trưởng Ban Chính sách Pháp luật (Liên đoàn Lao động tỉnh Bình Dương) cho biết thêm, khi cùng với các đoàn liên ngành kiểm tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết 42 và Quyết định 15 về thực hiện gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng rất nhiều ý kiến của các doanh nghiệp cho rằng, để thực hiện được Khoản 3 Điều 1 của Quyết định 15 là rất khó. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, tình trạng các doanh nghiệp gặp phải hiện nay là thu hẹp sản xuất, giảm lao động, giảm giờ làm cho nên nếu yêu cầu doanh nghiệp chứng minh doanh thu bằng 0 thì rất khó có doanh nghiệp nào làm được. Tính đến ngày 4/6, theo số liệu Liên đoàn Lao động tỉnh nắm được qua các đợt giám sát vừa rồi thì chỉ có 32 doanh nghiệp lập danh sách người lao động gửi cho các cơ quan chức năng để làm thủ tục nhận gói hỗ trợ. 32 doanh nghiệp này coi như đã đi qua hai bước, xác nhận của công đoàn và xác nhận của Bảo hiểm xã hội. Bước ba là phải có báo cáo tài chính của năm 2019 và quý I/2020 để bên Tài chính, Chi cục Thuế xác nhận không có doanh thu và đang dừng lại ở bước này. Trong 32 doanh nghiệp nộp hồ sơ thì đa phần là doanh nghiệp dưới 50 lao động, doanh nghiệp có đông lao động, khó khăn thực sự, bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 thì không đáp ứng được điều kiện. Chưa kể, 32 doanh nghiệp đã nộp hồ sơ này thì cũng chưa có hồ sơ nào chính thức được Ủy ban nhân dân huyện ký quyết định hỗ trợ.

Cũng theo bà Lê Thị Hồng Nhung, một đối tượng nữa cũng nằm trong diện được hỗ trợ từ gói 62.000 tỷ đồng là người lao động bị chấm dứt hợp đồng lao động mà không đủ điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp. Hiện có 130 lao động đã gửi hồ sơ đề nghị nhận hỗ trợ ở ủy ban nhân dân xã nhưng vẫn chưa có hồ sơ nào được giải quyết. Lý do là người lao động làm việc ở Bình Dương, tạm trú ở Bình Dương, trong khi đó cần phải có xác nhận của địa phương nơi người lao động thường trú là chưa nhận hỗ trợ từ chính sách này, cho nên đối tượng này cũng chưa có ai nhận được.

“Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cần kiến nghị với Chính phủ xem xét lại Khoản 3 Điều 1 của Quyết định 15, thay vì chứng minh không có doanh thu thì có thể là giảm doanh thu để doanh nghiệp có khả năng thực hiện được. Chứ như thực tế hiện nay, Quyết định đưa ra với mục tiêu giúp cho người lao động giải quyết khó khăn cuối cùng lại không thực hiện được”, bà Đặng Thị Kim Chi bày tỏ.

Cần gia hạn thời gian thực hiện hỗ trợ

Về việc Nghị quyết 42 quy định việc hỗ trợ thực hiện trong 3 tháng, tính từ ngày 01/4/2020, các cán bộ công đoàn ở Bình Dương cũng cho rằng, hiện nay thị trường xuất khẩu vẫn chưa phục hồi nên nhiều doanh nghiệp buộc phải thu hẹp sản xuất, hoạt động cầm chừng. Sắp tới đây sẽ có nhiều doanh nghiệp tiếp tục cắt giảm lao động, giảm giờ làm, người lao động sẽ còn gặp nhiều khó khăn nữa và kéo dài nhiều tháng tới cho nên Chính phủ cần gia hạn thêm thời gian giải quyết.

Người lao động đang làm việc ở các doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch Covid-19 khó nhận được gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng từ Chính phủ do doanh nghiệp khó chứng minh được tài chính bằng 0.

Chị Hà Thị Ngoan, làm việc tại một công ty giày da xuất khẩu ở Khu công nghiệp Bàu Bàng (Bình Dương) cho hay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, công ty của chị không có đơn hàng. Để chia sẻ với công ty, chị và nhiều công nhân khác đồng ý để công ty tạm hoãn hợp đồng lao động và công ty phải cam kết nhận người lao động trở lại làm việc khi tình hình tạm ổn. “Chúng tôi nghe cán bộ công đoàn thông báo là sẽ nhận được hỗ trợ từ gói 62.000 tỷ đồng của Chính phủ. Doanh nghiệp đang khó khăn, không thể thúc ép doanh nghiệp phải vừa trả lương cho công nhân, vừa phục hồi sản xuất được cho nên chúng tôi đồng ý tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, không nhận lương từ doanh nghiệp. Thế nhưng khi tạm hoãn hợp đồng, chúng tôi lại không nhận được hỗ trợ từ gói 62.000 tỷ đồng. Thực sự, chúng tôi rất khó khăn”, chị Ngoan cho hay.

Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Bình Dương Trương Thị Bích Hạnh thừa nhận có tình trạng đó trên địa bàn tỉnh. Có những doanh nghiệp quá khó khăn, công nhân đồng hành chia sẻ với doanh nghiệp bằng cách đồng ý để doanh nghiệp tạm hoãn hợp đồng lao động, tạo điều kiện để doanh nghiệp sắp xếp, cơ cấu lại. Doanh nghiệp cam kết khi phục hồi sẽ nhận công nhân quay trở lại làm việc. Cán bộ công đoàn đại diện cho công nhân đứng ra thương lượng với chủ doanh nghiệp, đồng thời cũng giải thích với công nhân là sẽ nhận được hỗ trợ từ Chính phủ theo tinh thần Nghị quyết 42.

“Thực tế là doanh nghiệp có khó khăn, họ cần được hỗ trợ để sắp xếp lại, tạm ngưng một số bộ phận chứ không phải là chấm dứt hoạt động cho nên việc chứng minh doanh thu bằng 0 là không thể có. Trong khi đó cán bộ công đoàn lại đứng ra giải thích như thế. Bây giờ hỗ trợ từ Nghị quyết 42 không có, lương công ty cũng không trả đồng nào, công nhân sẽ mất lòng tin với tổ chức Công đoàn”, bà Hạnh chia sẻ.

Chị Nguyễn Thị Kiều - Công nhân Công ty Huê Phong chia sẻ về cuộc sống "hậu Covid"