Quốc hội bấm nút thông qua Luật sửa đổi, bổ sung Luật Công chức, Luật Viên chức chiều 25/11.

Luật sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, Công chức, Luật Viên chức sẽ có hiệu lực chính thức kể từ ngày 1/7/2020.

Bỏ chế độ “biên chế suốt đời” đối với viên chức

Để chấn chỉnh tránh tình trạng chây ỳ, lười đổi mới và nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức, Luật sửa đổi, bổ sung trên đã quy định về việc bỏ hợp đồng không xác định thời hạn hay còn gọi là “chế độ biên chế suốt đời” đối với viên chức.

Theo đó, kể từ ngày luật có hiệu lực, những viên chức mới trúng tuyển sẽ phải ký hợp đồng làm việc xác định thời hạn với khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 60 tháng. Đối với hợp đồng không xác định thời hạn căn cứ khoản 2, Điều 2 sửa đổi, bổ sung Điều 25 Luật Viên chức hiện hành chỉ còn được áp dụng đối với 03 trường hợp sau:

- Viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/7/2020;

- Cán bộ, công chức chuyển thành viên chức;

- Người được tuyển dụng làm viên chức làm việc tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Từ 1/7/2020, chế độ “viên chức suốt đời” sẽ chính thức được xóa bỏ.

Kéo dài thời hạn hợp đồng làm việc của viên chức lên 60 tháng

Không chỉ sửa đổi, bổ sung hợp đồng làm việc không xác định thời hạn mà đối với loại hình hợp đồng còn lại, cũng tại khoản 2 Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung lần này thời hạn thực hiện hợp đồng sẽ bị kéo dài từ 36 tháng như quy định hiện nay lên đến 60 tháng.

Với tính chất như vậy, đây là loại hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng, áp dụng với những người mới trúng tuyển viên chức. Trước khi hết hạn hợp đồng này 60 ngày, người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập phải ký tiếp hoặc chấm dứt hợp đồng với viên chức. Trong trường hợp từ chối đơn vị sự nghiệp công lập phải có văn bản nêu rõ lý do vì sao bị chấm dứt.

Thêm trường hợp tuyển dụng vào công chức

Trước đó, Điều 37 Luật Cán bộ, công chức quy định việc tuyển dụng công chức được thực hiện qua hình thức thi tuyển. Trong đó, chỉ nêu 01 trường hợp duy nhất được xét tuyển là người có phẩm chất, trình độ và năng lực, cam kết tình nguyện làm việc từ 05 năm trở lên ở miền núi, biên giới, hải đảo... Trong khi đó, khi Luật sửa đổi, bổ sung có hiệu lực thì ngoài thi tuyển, Luật còn bổ sung thêm hình thức xét tuyển với các trường hợp: Sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ; người có tài năng.

Không chỉ vậy, người đứng đầu cơ quan quản lý công chức còn có thể tiếp nhận các trường hợp:

- Viên chức đang công tác tại các đơn vị sự nghiệp công lập;

- Cán bộ, công chức cấp xã;

- Người hưởng lương trong lực lượng vũ trang nhân dân; người làm công tác cơ yếu;

- Người đang giữ chức danh, chức vụ tại doanh nghiệp Nhà nước: Chủ tịch và thành viên Hội đồng thành viên, Chủ tịch và thành viên Hội đồng quản trị, Chủ tịch công ty, Kiểm soát viên, Tổng Giám đốc, Phó Tổng Giám đốc, Giám đốc, Phó Giám đốc, Kế toán trưởng trong doanh nghiệp Nhà nước…

- Người đã từng là cán bộ, công chức từ cấp huyện trở lên sau đó được cấp có thẩm quyền điều động, luân chuyển về làm việc tại các cơ quan, tổ chức khác.

Công khai kết quả đánh giá cán bộ ở nơi làm việc

Tại khoản 3, Điều 1 sửa đổi, bổ sung Điều 29 Luật Cán bộ, công chức quy định, căn cứ vào kết quả đánh giá, cán bộ vẫn được phân loại thành 04 mức: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; Hoàn thành tốt nhiệm vụ; Hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực và Không hoàn thành nhiệm vụ.

Sau đánh giá, kết quả sẽ được lưu vào hồ sơ cán bộ, thông báo đến người được đánh giá và công khai trong cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi cán bộ này công tác. Ngoài ra, nếu 02 năm liên tiếp không hoàn thành nhiệm vụ thì cán bộ vẫn bị miễn nhiệm, cho thôi làm nhiệm vụ.

Đánh giá viên chức thông qua công việc, sản phẩm cụ thể

Trước đây, Điều 41 Luật Viên chức nêu rõ, việc đánh giá viên chức chỉ được xem xét ở kết quả thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ theo hợp đồng làm việc đã ký kết; thái độ phục vụ nhân dân… thì nay đã được quy định rõ theo từng công việc, sản phẩm cụ thể.

Đồng thời, mỗi ngành nghề lại có đặc thù riêng nên sẽ áp dụng một tiêu chuẩn với nội dung khác nhau khi đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ. Do đó, với quy định mới này, việc đánh giá viên chức sẽ dựa vào kết quả thực hiện nhiệm vụ gắn với vị trí việc làm và thể hiện thông qua công việc, sản phẩm cụ thể, tạo sự rõ ràng, thuận lợi hơn.

Công chức nghỉ hưu có thể bị kỷ luật “xóa tư cách chức vụ”

Luật sửa đổi lần này đã bổ sung thêm 01 hình thức xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức. Đặc biệt nhấn mạnh việc sau khi đã nghỉ việc, nghỉ hưu, cán bộ, công chức vẫn có thể bị xử lý bằng hình thức “xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm”.

Theo đó, tại khoản 7 Điều 1 Luật này nêu rõ, sau khi nghỉ việc hoặc nghỉ hưu mới phát hiện có hành vi vi phạm trong thời gian công tác thì tùy vào tính chất, mức độ sẽ phải chịu một trong các hình thức xử lý kỷ luật là: Khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm. Đặc biệt, việc xử lý kỷ luật này gắn với hệ quả pháp lý tương ứng của hành vi vi phạm.

Như vậy, có thể thấy, quan niệm “hạ cánh an toàn” trước đây bắt đầu từ 01/7/2020 sẽ hoàn toàn bị loại bỏ. Đồng thời, quy định này cũng thống nhất và đồng bộ với những văn bản quy phạm pháp luật khác như Quy định số 102-QĐ/TW và Luật Phòng, chống tham nhũng hiện hành…