Bà Chihoko Asada-Miyakawa, Giám đốc khu vực Châu Á và Thái Bình Dương của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO). Ảnh ILO.

Chính phủ và người sử dụng lao động phải có trách nhiệm tạo dựng môi trường làm việc an toàn và lành mạnh

Đã mười năm kể từ khi tòa nhà Rana Plaza từng tọa lạc tại Dhaka, Bangladesh, sụp đổ. Ít nhất 1.132 người, chủ yếu là công nhân dệt may, đã thiệt mạng và hơn 2.500 người bị thương trong cái ngày định mệnh đó. Thảm họa này đã thu hút sự tập trung chú ý trên toàn cầu và dẫn đến sự thay đổi.

Tháng 6 năm 2022, Tổ chức ILO đã thực hiện một bước tiến lịch sử khi bổ sung môi trường làm việc an toàn và lành mạnh vào danh sách các nguyên tắc và quyền cơ bản tại nơi làm việc. Nhân Ngày Thế giới về An toàn và Sức khỏe tại Nơi làm việc (28/4), bà Chihoko Asada-Miyakawa đã giải thích về sự cần thiết và những việc có thể làm để hiện thực hóa quyền này.

Theo đó, an toàn và sức khỏe nghề nghiệp (ATSKNN) giờ đây không còn được coi là một tùy chọn bổ sung. Tất cả 186 Quốc gia thành viên của ILO hiện có nghĩa vụ tôn trọng, thúc đẩy và tạo dựng một môi trường làm việc an toàn và lành mạnh như một nguyên tắc và quyền cơ bản tại nơi làm việc, dù họ có phê chuẩn các công ước của ILO liên quan đến ATSKNN hay không.

Với việc ghi nhận ATSKNN là một quyền cơ bản, ILO đã công nhận rằng, mọi NLĐ đều có quyền được bảo vệ khỏi các mối nguy hiểm và rủi ro có thể gây thương tích, bệnh tật hoặc tử vong tại nơi làm việc. ILO gửi tới các chính phủ và người sử dụng lao động một thông điệp rõ ràng rằng họ phải có trách nhiệm tạo dựng một môi trường làm việc an toàn và lành mạnh cho mọi NLĐ.

Bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần của NLĐ đem lại nhiều lợi ích

Bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần của NLĐ không chỉ là vấn đề đạo đức; điều này cũng đem lại lợi ích về kinh doanh. Khi NLĐ cảm thấy an toàn và khỏe mạnh tại nơi làm việc, nhiều khả năng họ sẽ làm việc năng suất và hiệu quả hơn. Điều này có thể mang lại lợi ích cho NLĐ, người sử dụng lao động cũng như toàn bộ nền kinh tế. Ngược lại, khi NLĐ bị thương hoặc bị bệnh do các mối nguy hiểm tại nơi làm việc có thể có tác động tiêu cực đáng kể đến năng suất và tăng trưởng kinh tế.

Đưa ATSKNN trở thành quyền cơ bản thúc đẩy công bằng và bình đẳng xã hội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với NLĐ trong các cộng đồng bị gạt ra bên lề xã hội - những người có thể có nguy cơ phải đối mặt với các mối nguy hiểm tại nơi làm việc cao hơn do các yếu tố như nghèo đói, phân biệt đối xử và không được tiếp cận giáo dục, đào tạo và các dịch vụ ATSKNN.

Việc đảm bảo tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn về ATSKNN cũng rất quan trọng, từ đó có thể dẫn đến điều kiện làm việc tốt hơn và cải thiện sức khỏe cho NLĐ.

Công đoàn đóng vai trò quan trọng

Châu Á và Thái Bình Dương hiện ghi nhận tiến bộ về ATSKNN trên nhiều mặt. Các công ước liên quan đến ATSKNN của ILO đã được phê chuẩn cùng với sự ra đời của các chính sách, luật và chương trình ATSKNN quốc gia mới trong khu vực. Khu vực đang thực hiện các bước để đảm bảo rằng không ai bị bỏ lại phía sau, chẳng hạn như nỗ lực mở rộng phạm vi tiếp cận tới các công nhân vệ sinh và tái chế rác thải ở Nam Á và các doanh nghiệp nhỏ nhất. Trong khi đó, năng lực của thanh tra lao động - những người đi đầu trong nỗ lực đảm bảo nơi làm việc an toàn và lành mạnh - cũng được nâng cao thông qua đào tạo và sử dụng công nghệ. Đây đều là những sáng kiến quan trọng cần được hoan nghênh và ủng hộ.

Tuy nhiên, theo bà Chihoko Asada-Miyakawa, để ATSKNN trở thành hiện thực hàng ngày đối với mọi NLĐ, vấn đề này phải được giải quyết đồng thời với các nguyên tắc và quyền cơ bản khác của ILO tại nơi làm việc. Đó là các vấn đề liên quan đến tự do hiệp hội và thương lượng tập thể, xóa bỏ lao động cưỡng bức và lao động trẻ em, cũng như chấm dứt phân biệt đối xử trong thế giới việc làm.

“Sự tham gia của cả người sử dụng lao động và NLĐ thông qua đối thoại xã hội và hợp tác tại nơi làm việc là rất quan trọng nếu muốn tạo ra một nền văn hóa phòng ngừa trong ATSKNN thực chất. Tự do hiệp hội và thương lượng tập thể giúp NLĐ tổ chức và thương lượng để có được điều kiện làm việc tốt hơn, bao gồm cả an toàn và sức khỏe. Nếu không có những quyền này, NLĐ có thể sẽ không thể vận động cho chính mình và có thể dễ bị bóc lột và ngược đãi hơn” bà Chihoko Asada-Miyakawa cho biết.

Đặc biệt, trong vấn đề này, Công đoàn đóng vai trò quan trọng, giúp nói lên những mối quan ngại của NLĐ cũng như đào tạo họ những kiến thức cơ bản về ATSKNN. Môi trường làm việc an toàn và lành mạnh giờ đây là quyền cơ bản của mỗi NLĐ và của mọi NLĐ. Chính phủ, người sử dụng lao động, công đoàn cũng như các công ty ở mọi cấp độ của chuỗi cung ứng phải cùng nhau phối hợp để hiện thực hóa quyền này.

Từ 1/3/2023, NLĐ làm việc trong môi trường độc hại được tăng mức bồi dưỡng Từ ngày 1/3/2023, người lao động làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, yếu tố độc hại được tăng mức bồi dưỡng ...

91% doanh nghiệp cho rằng bảo vệ môi trường là trách nhiệm của chính quyền địa phương Khảo sát của VCCI cho thấy, có 44% doanh nghiệp trong nước và 38% doanh nghiệp FDI thừa nhận chưa tuân thủ đầy đủ các ...

Hướng tới việc làm thoả đáng và bền vững cho mọi người Khung Chương trình quốc gia việc làm thỏa đáng của Việt Nam giai đoạn 2022-2026 vừa chính thức được công bố chiều 28/3 tại Hà ...