Bà Nguyễn Thị Uyển (Đồng Nai) thắng kiện trọng kiện doanh nghiệp sa thải người lao đông trái luật

Liên quan đến vấn đề kỷ luật lao động, Điều 126, Bộ luật Lao động 2012 nêu rõ, người sử dụng lao động chỉ được áp dụng biện pháp sa thải khi người lao động có các hành vi sau: Trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy trong phạm vi nơi làm việc; tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động; có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động…

Tuy nhiên, trước khi ban hành quyết định xử lý kỷ luật lao động, người sử dụng lao động phải tổ chức họp xử lý kỷ luật, phải chứng minh được lỗi của người lao động...

Về thanh lý hợp động lao động, trong trường hợp thay đổi cơ cấu tổ chức, tổ chức lại lao động mà phải cho nhiều người lao động nghỉ việc, đơn vị, doanh nghiệp phải xây dựng phương án sử dụng lao động, có sự tham gia của công đoàn cơ sở; phải trả trợ cấp mất việc cho người lao động khi không thể bố trí việc làm mới cho họ. Trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động với một người lao động khi hợp đồng lao động của họ còn hiệu lực thì 2 bên phải tiến hành thỏa thuận và đạt được sự đồng thuận. Nếu bỏ qua các bước cơ bản đó là trái quy định pháp luật.

Điều 162, Bộ luật Hình sự 2015 quy định, người nào mà sa thải trái pháp luật người lao động khiến người đó hoặc gia đình họ lâm vào tình trạng khó khăn hoặc dẫn đến đình công thì có thể phải chịu trách nhiệm hình sự. Theo đó, khi không có căn cứ pháp luật, vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà đuổi việc người lao động thì người sử dụng lao động có thể bị phạt tiền cao nhất là 200.000.000 đồng hoặc phạt tù đến 3 năm.

Như vậy, về mặt văn bản pháp luật, chúng ta đang có đầy đủ hành lang pháp lý để bảo vệ người lao động. Tuy nhiên, trên thực tế tình trạng sa thải lao động trái pháp luật vẫn diễn ra nhất là ở những doanh nghiệp FDI. Trong đó, đối tượng lao động bị sa thải phần lớn là lao động nữ ở ngoài tuổi 35.

Bàn về giải pháp ngăn ngừa tình trạng sa thải lao động trái luật, lách luật để chấm dứt hợp đồng với người lao động, Trong giai đoạn 2021 - 2022, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sẽ đánh giá việc thực hiện Luật Việc làm, chuẩn bị hồ sơ đề xuất sửa đổi Luật Việc làm, hướng tới các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, cơ quan tổ chức ngăn ngừa việc sa thải lao động hàng loạt và hỗ trợ người lao động giữ người lao động ở lại làm việc thông qua công cụ tiền lương, bảo hiểm.

Đồng thời khẩn trương rà soát, đánh giá các quy định hiện hành về tuyển, giao kết hợp đồng lao động và sử dụng lao động, nhất là lao động lớn tuổi và lao động nữ; Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách nhằm nâng cao nhận thức về quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ lao động; Tăng cường công tác quản lý lao động, công tác thanh tra, kiểm tra bảo đảm các doanh nghiệp chấp hành nghiêm các quy định về pháp luật lao động; Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi các chính sách việc làm, bảo hiểm thất nghiệp theo hướng chú trọng thỏa đáng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp duy trì sản xuất, duy trì việc làm, từ đó hạn chế sa thải lao động trong các đơn vị, doanh nghiệp.