TƯLĐTT giúp ổn định quan hệ lao động trong doanh nghiệp. Ảnh: P.Q

Thương lượng tập thể là một quyền cơ bản trong lao động và điều này cũng đã được khẳng định trong Tuyên bố của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) vào năm 1998 về các nguyên tắc và quyền cơ bản trong lao động và Tuyên bố của ILO năm 2008 về Bình đẳng Xã hội trong Toàn cầu hóa Công bằng. Đặc biệt, nguyên tắc trên cũng được khẳng định trong các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, trong đó có Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam với Liên minh Châu Âu (EVFTA).

Tại Việt Nam, Công ước số 98 của ILO về Áp dụng những nguyên tắc của quyền tổ chức và thương lượng tập thể đã có hiệu lực từ ngày 5/7/2020. Việc thực thi Công ước số 98 sẽ hứa hẹn thúc đẩy thương lượng tập thể thực chất, phát huy hiệu quả đối với NLĐ, NSDLĐ và toàn xã hội.

Tuy nhiên, việc thực thi Công ước số 98 ở các công đoàn cơ sở, đặc biệt là trong doanh nghiệp có ý nghĩa như thế nào và những thuận lợi, khó khăn ra sao? Câu hỏi sẽ phần nào được giải đáp qua những chia sẻ của ông Nguyễn Đình Khải – UV BCH Công đoàn Xây dựng Việt Nam, Chủ tịch Công đoàn Tổng Công ty Licogi.

Ông Nguyễn Đình Khải – UV BCH Công đoàn Xây dựng Việt Nam, Chủ tịch Công đoàn Tổng Công ty Licogi. Ảnh: NVCC

PV: Từng là cán bộ công đoàn lâu năm và có nhiều năm kinh nghiệm trong công tác thương lượng TƯLĐTT, ông có thể chia sẻ về việc triển khai thực thi Công ước số 98 ở doanh nghiệp như thế nào, có những thuận lợi và khó khăn gì?

Chủ tịch Công đoàn Tổng Công ty Licogi: Trên thực tế, ít doanh nghiệp thực hiện TƯLĐTT, phần lớn còn mang tính hình thức và điều này cũng xuất phát từ thực tế khách quan và chủ quan. Khi Việt Nam tham gia hội nhập quốc tế, việc gia nhập và phê chuẩn Công ước số 98 rất có lợi, đặc biệt là thuận lợi cho thực hiện TƯLĐTT. Theo đó, đại diện NLĐ cũng có cơ sở pháp lý, tiêu chuẩn quốc tế để đưa những nội dung có lợi hơn nhằm đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, định hướng được nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn trong bối cảnh hội nhập quốc tế, bảo vệ NLĐ đồng thời hướng tới quan hệ hài hòa, ổn định trong doanh nghiệp. Thế nhưng, do còn nhiều điểm chưa tương thích gây khó cho quá trình thực thi nên hệ thống pháp luật cần phải được sửa đổi, bổ sung để phù hợp với Công ước số 98.

PV: Thưa ông, để nâng cao chất lượng TƯLĐTT thì công đoàn cần làm gì?

Chủ tịch Công đoàn Tổng Công ty Licogi: Trước hết, năng lực trong việc thương lượng TƯLĐTT là một điều quan trọng. Tiếp theo là phải giúp cho NLĐ cũng như NSDLĐ hiểu được mục đích của TƯLĐTT trong doanh nghiệp, có lợi gì cho doanh nghiệp và NLĐ. Thực tế muốn làm được việc này thì NSDLĐ phải biết được mục đích, ý nghĩa, tương tác về TƯLĐTT giữa NSDLĐ và bên tổ chức đại diện cho NLĐ là tổ chức Công đoàn.

Các công đoàn cơ sở của Tổng Công ty Licogi đều thực hiện TƯLĐTT.

PV: Ông có thể cho biết về thực tiễn việc ký kết TƯLĐTT tại Tổng công ty gặp khó khăn, hạn chế gì? Vì sao?

Chủ tịch Công đoàn Tổng Công ty Licogi: Hiện các công đoàn cơ sở của Tổng Công ty Licogi đều thực hiện 100% TƯLĐTT, nhưng chất lượng còn thấp do nguyên nhân khách quan và cái chính vẫn là chủ quan. Nhiều cơ sở thực hiện ký kết TƯLĐTT nhưng vẫn chỉ là phản xạ và phụ thuộc nhiều vào tình hình thực tế và điều kiện của từng đơn vị. Tuy nhiên, cũng có không ít đơn vị làm rất tốt về việc thỏa thuận tiền lương, ngày nghỉ phép, điều kiện lao động, các chế độ chính sách... cho NLĐ.

Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, đặc biệt là trong thời điểm hiện nay, nên việc thực hiện TƯLĐTT vẫn còn chưa đạt được hiệu quả cao nhất.

PV: Là người từng hướng dẫn và có nhiều năm kinh nghiệm về TƯLĐTT, theo ông, Công ước số 98 được phê chuẩn và nội luật hóa thì sẽ có ý nghĩa như thế nào với công tác ký kết TƯLĐTT?

Chủ tịch Công đoàn Tổng Công ty Licogi: Công ước số 98 hiện đã được phê chuẩn và có hiệu lực tại Việt Nam kể từ ngày 5/7/2020. Tuy nhiên, Bộ luật Lao động hiện hành (2012) thì chưa thích ứng được với Công ước số 98 vì công ước này mở ra rất rộng cho quan hệ lao động. Ngoài ra, Bộ luật Lao động sửa đổi (tức là Bộ luật Lao động 2019) lại chưa có hiệu lực (thực tế là từ ngày 1/1/2021). Hai điều này cho thấy việc tiếp cận với Công ước số 98 là còn hạn chế, đặc biệt là cán bộ công đoàn. Như vậy, để có thể thực thi Công ước số 98, cán bộ công đoàn cần phải được đào tạo, bồi dưỡng, tuyên truyền về Công ước số 98, từ đó mới có thể đẩy mạnh TƯLĐTT, bảo vệ NLĐ. Đồng thời NSDLĐ phải tạo điều kiện để cho tổ chức đại diện cho NLĐ là tổ chức Công đoàn trong doanh nghiệp thực hiện Công ước số 98.

Thế nhưng, Công ước số 98 phải được cụ thể hóa vào TƯLĐTT, bởi vì đây chính là “cẩm nang” cho hoạt động công đoàn của tổ chức Công đoàn tại doanh nghiệp. Việc hiểu được tầm quan trọng của Công ước số 98 sẽ giúp cho quá trình thực hiện TƯLĐTT diễn ra thuận lợi, góp phần bảo vệ NLĐ, đảm bảo năng suất lao động, quan hệ hài hòa, ổn định trong doanh nghiệp.

Theo tôi, sang năm 2021 sẽ có nhiều thay đổi trong việc thực thi Công ước số 98. Theo đó, TƯLĐTT phải xây dựng lại nội dung để phù hợp với công ước này và Bộ luật Lao động 2019.

Xin cảm ơn ông!

Covid-19: Cập nhật thông tin mới nhất ngày 8/8 Cập nhật thông tin Covid-19 lúc 7h30 sáng ngày 8/8, tổng số người nhiễm trên toàn cầu đã lên tới hơn 19,5 triệu, hơn 722 ...

Tăng cường tuyên truyền, kịp thời hỗ trợ đoàn viên gặp khó khăn do dịch bệnh Ngày 07/8, Thường trực Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam làm việc trực tuyến với Ban Thường vụ LĐLĐ thành ...

Cuộc sống của 7 người trong gia đình bị nhiễm Covid- 19 hiện giờ ra sao? Đang yên ổn, đùng một cái, gia đình 10 người phải ly tán mỗi người mỗi ngả. 7 người phải vào bệnh viện do dương ...