Tình trạng nợ kinh phí công đoàn gây ảnh hưởng đến quyền lợi của đoàn viên và người lao động (NLĐ). UBND tỉnh Quảng Nam cũng đã có văn bản gửi LĐLĐ tỉnh, các sở, ngành, địa phương về việc phối hợp thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm quy định về nợ phí công đoàn. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa được cải thiện.

Phóng viên Tạp chí Lao động và Công đoàn có cuộc trao đổi với đồng chí Phan Xuân Quang - Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Quảng Nam về vấn đề này.

Ký kết quy chế phối hợp giữa UBND tỉnh Quảng Nam với LĐLĐ tỉnh. Ảnh: Trần Thường

PV: Thưa đồng chí, tình trạng một số người sử dụng lao động trên địa bàn tỉnh đóng kinh phí công đoàn chưa đủ, chưa đúng mức 2% tiền lương theo quy định dẫn đến số nợ kinh phí công đoàn tăng cao. Xin đồng chí cho biết nguyên nhân của tình trạng này?

Đồng chí Phan Xuân Quang: Tình trạng nợ kinh phí công đoàn đúng là ngày càng nhiều và theo lũy kế hằng năm thì tương đối cao. Nguyên nhân thì nhiều, trong đó chúng tôi rút ra mấy nguyên nhân chính.

Thứ nhất là nhận thức, cách hiểu của chủ sử dụng lao động đối với vấn đề trích và nộp kinh phí công đoàn chưa được đầy đủ. Có trường hợp né tránh, cố tình không thực hiện đúng quy định. Điều này ảnh hưởng đến quyền lợi của cấp công đoàn cơ sở, mà trực tiếp là đối với đoàn viên và NLĐ.

Nguyên nhân thứ 2 là đội ngũ cán bộ công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở, mà trực tiếp là cán bộ phụ trách về tài chính công đoàn hiện nay rất mỏng; số lượng ít lại phải kiêm nhiệm nhiều việc nên thời gian dành cho công tác này chưa nhiều.

Nguyên nhân thứ 3 là chế tài xử lý các trường hợp vi phạm chưa đủ sức răn đe. Cho nên một số doanh nghiệp nợ rồi không thực hiện đúng quy định về đóng kinh phí công đoàn diễn ra trong nhiều năm.

PV: Chúng ta hẳn cũng đã có nhiều giải pháp nhưng theo đồng chí thì những giải pháp nào được cho là hữu hiệu để tránh thất thu kinh phí công đoàn?

Thu đủ kinh phí công đoàn để chăm lo NLĐ được tốt hơn. Ảnh: ĐVCC

Đồng chí Phan Xuân Quang: Đứng trước tình trạng nhiều chủ sử dụng lao động đóng không đúng quy định về kinh phí công đoàn, LĐLĐ tỉnh Quảng Nam cũng đề ra nhiều giải pháp.

Trong đó, tăng cường tuyên truyền đối với chủ sử dụng lao động có nhận thức đầy đủ hơn về trách nhiệm đóng kinh phí công đoàn theo quy định của Luật Công đoàn và Nghị định số 191 ngày 21 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định chi tiết về tài chính công đoàn.

Giải pháp thứ 2 là kiến nghị với các cơ quan chức năng tiến hành thanh tra, giám sát việc thực hiện pháp luật lao động cũng như pháp luật công đoàn. Trong đó có vấn đề tài chính công đoàn, trích nộp kinh phí công đoàn để phát hiện kịp thời và đề nghị chủ sử dụng lao động đóng cho đúng quy định cũng như củng cố hồ sơ nếu như những trường hợp vi phạm kéo dài, có thể căn cứ xử lý theo quy định của pháp luật.

Cùng với đó là việc phân công cán bộ công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở, nhất là cán bộ phụ trách tài chính công đoàn tăng cường hơn trách nhiệm trong việc thông báo trích nộp kinh phí công đoàn, đôn đốc nhắc nhở, kịp thời có tham mưu, đề xuất với cấp trên để có hướng chỉ đạo xử lý.

Đồng chí Phan Xuân Quang nói về tình trạng nợ kinh phí công đoàn và các giải pháp đặt ra trong thu hồi nợ

PV: Vấn đề thu kinh phí công đoàn qua tài khoản tập trung là bước cải tiến của Tổng LĐLĐ Việt Nam, thể hiện sự minh bạch và phân phối lại kịp thời cho các cấp công đoàn. Song hiện nay không ít người sử dụng lao động chưa đồng thuận ủng hộ việc này. Đồng chí nhận định như thế nào về vấn đề này?

Đồng chí Phan Xuân Quang: Việc thực hiện đóng kinh phí công đoàn 2% khối các đơn vị sản xuất kinh doanh qua tài khoản tập trung của Công đoàn Việt Nam tại các ngân hàng là phương pháp phải nói là hết sức khoa học, tối ưu để tăng cường hiệu quả quản lý tài chính, làm giảm thất thu tài chính công đoàn để phân phối lại cho các cấp công đoàn nhanh chóng, kịp thời.

Đối với Quảng Nam là một trong những địa phương tiên phong trong thực hiện chỉ đạo của Tổng LĐLĐ Việt Nam từ năm 2018. Cho đến nay thì các đơn vị cấp trên trực tiếp cơ sở triển khai thực hiện khá tốt.

Tuy nhiên, việc thực hiện này cũng đang gặp một số khó khăn nhất định, bởi vì không ít người sử dụng lao động chưa đồng thuận cao với chủ trương này. Bởi vì một số doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ về chủ trương này.

Doanh nghiệp cũng không muốn khai báo số lượng lao động, quỹ lương trên hệ thống thu. Vì nếu không đóng đủ, đóng không đúng quy định thì sẽ bị treo nợ trên hệ thống của đơn vị.

Trước đây thì có nhiều đơn vị khai báo, nộp kinh phí công đoàn theo tài khoản tập trung có nhiều vướng mắc, một số trường hợp không được xử lý kịp thời làm ảnh hưởng đến hoạt động của công đoàn các cấp.

Tuy nhiên đến thời điểm hiện nay thì việc triển khai thu của các ngân hàng đã được cải tiến. Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng đã mở tài khoản thu này trên nhiều tổ chức tín dụng cho nên cũng đã tạo điều kiện cho nhiều doanh nghiệp chuyển kinh phí công đoàn qua tài khoản tập trung.

Và những lỗi trong quá trình chuyển nộp kinh phí cũng cơ bản đã được khắc phục. Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh cũng sẽ tiếp tục chỉ đạo những đơn vị còn lại triển khai thực hiện trong thời gian tới.

PV: Xin cảm ơn đồng chí!

Video: Phỏng vấn đồng chí Phan Xuân Quang

Cần giữ nguyên mức đóng 2% kinh phí công đoàn được thực hiện từ năm 1957 đến nay Nghĩa vụ đóng kính phí công đoàn bằng 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động được ... Công đoàn Khu kinh tế tỉnh Quảng Bình chủ động bảo vệ sức khỏe cho người lao động Để chủ động bảo vệ sức khỏe cho công nhân lao động trong dịp Tháng Công nhân, Công đoàn Khu kinh tế tỉnh Quảng Bình ... Đề xuất trích nộp 2% kinh phí công đoàn nhận được sự đồng thuận cao Hơn 10 năm kể từ khi ban hành Luật Công đoàn, nước ta đã có nhiều chủ trương đổi mới tổ chức và hoạt động ...