Tập đoàn Vingroup đã dừng dự án lập hãng hàng không Vinpearl Air. Ảnh: P.C

Mặc dù ông Nguyễn Việt Quang, Phó Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Vingroup bảo rằng: “Việc Vingroup đầu tư mạnh vào hàng không có thể dẫn đến dư thừa nguồn cung, gây lãng phí cho xã hội, đồng thời chúng tôi cũng cần tập trung nguồn lực cho việc phát triển mảng Công nghệ - Công nghiệp của mình, vì vậy chúng tôi quyết định rút lui”, nhưng có vẻ như còn nhiều lý do chính khác.

Thật ra với việc hạ tầng hàng không của Việt Nam ngày càng yếu và thiếu, chỗ đậu cũng như slot bay của các sân bay đang khan hiếm trầm trọng thì quyết định rút lui của Vingroup là điều đúng đắn. Chưa kể đầu tư vào hàng không là gióng như đổ tiền vào cỗ máy xay tiền khi đại gia Hà Dũng đã “đốt” hàng trăm tỷ và phá sản vì hãng máy bay của ông hơn chục năm trước.

Bamboo Airway dù quảng bá hoành tráng và công bố có lời nhưng ít ai tin, chỉ có số lỗ hơn 300 tỷ sau vài tháng đầu hoạt động của họ là có thật. Hiện Vietnam Airline và VietJet đang lãi lớn với lợi nhuận hàng ngàn tỷ/ năm nhưng đó là khi miếng bánh chỉ chia hai phần. Còn khi Bamboo đang “tiến thoái lưỡng nan”, Viettravel ngấp nghé và nhất là Vingroup muốn nhảy vào thì rất khó “đếm cua trong lỗ”.

Chắc chắn những người đứng đầu Vingroup không thể bỏ qua thông tin này: “Tháng 4/2018, Hãng hàng không Jet Airway (Ấn Độ) với gần 30 năm hoạt động, khoảng 23 nghìn nhân viên đã phá sản trước khoản nợ hơn tỷ USD. Thời hoàng kim, Jet Airways vận hành 600 đường bay nội địa, 380 đường bay quốc tế, trong đó có London, Amsterdam và Paris. Vài năm trước một hãng khác của Ấn với 300 máy bay cũng đã “biến mất” trên bầu trời. Còn Thomas Cook, hãng hàng không đình đám của Anh cũng vừa tuyên bố phá sản vài tháng trước”

Xem ra cuộc chơi vô cùng tốn kém này không còn phù hợp với Vingroup hiện nay. Chẳng có gì đảm bảo an toàn cho Vingroup khi phải tập trung cùng lúc cho ô tô dưới đất và máy bay trên trời. Cũng không ai chắc Vinpearl Air ấy rồi có lận đận như Vinsmart hay những chiếc TV cùng chủ.

Không công bố chính xác con số đã đổ vào hãng hàng không tương lai nhưng có lẽ việc bỏ vài trăm tỷ để không thể lỗ thêm vài ngàn tỷ được đánh giá là nước đi khôn ngoan hơn trong thời điểm này của tỷ phú số 1 Việt Nam. Đây là lúc mà ông Vượng phải “dọn dẹp” lại tập đoàn sau một thời gian dài đầu tư đa ngành và nhiều mảng đã lộ rõ không hiệu quả, chưa lợi nhuận và vô cùng khó khăn. Bỏ vài trăm tỷ làm “học phí” như 12 năm trước dừng luôn dự án ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm… cũng là điều nên làm khi lượng lại sức mình.

Trong kinh doanh và tính toán chiến lược, sai sót và tình hình biến chuyển quá nhanh không có gì bất thường, chỉ khi nào thấy “lạc lối” mà vẫn đi thì mới là điều không bình thường. Tôi cho rằng Vingroup dũng cảm trong tính toán an toàn này.