Công nhân Công ty Yazaki bị ngộ độc khí. Ảnh: TL

Vụ việc hàng trăm công nhân Công ty TNHH Golden Victory Việt Nam (xã Nghĩa Minh, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định) bị ngất xỉu khi đang làm việc, trong đó hàng chục lượt công nhân nhập viện trở lại đang được cơ quan chức năng điều tra.

Trước đó, đã có hai vụ tai nạn lao động liên quan đến yếu tố vi khí hậu, khiến công nhân bị ngộ độc hàng loạt.

Đầu tiên, 76 công nhân Chi nhánh Công ty TNHH YAZAKI Hải Phòng tại Quảng Ninh (trụ sở tại khu công nghiệp Đông Mai, TX. Quảng Yên) đã bị ngộ độc do khí độc.

Vào lúc 5 giờ 35 phút ngày 6/7/2018, các công nhân được bố trí làm việc tại khu vực nhà kho và nhà xưởng sản xuất. Đến khoảng hơn 8 giờ, một số công nhân làm việc tại khu vực nhà kho bỗng có biểu hiện khó thở, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn. Số công nhân này đã được đưa ra khu vực y tế của Chi nhánh để nghỉ.

Sau đó, một số công nhân tại khu vực nhà xưởng sản xuất cũng có triệu chứng như trên. Sau khi vụ việc xảy ra, Chi nhánh Công ty TNHH Yazaki Hải Phòng Việt Nam tại Quảng Ninh đã phối hợp với các cơ quan chức năng đưa số công nhân trên tới Trung tâm Y tế thị xã Quảng Yên và Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí để khám, điều trị.

Ngay trong ngày 6/7/2018, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ninh đã lấy mẫu không khí và kiểm nghiệm, kết quả quả cho thấy tại các vị trí kho dây diện, tổ dây và kho nguyên liệu, nồng độ các hơi khí độc vượt tiêu chuẩn cho phép.

Để khắc phục sự cố môi trường lao động không đảm bảo, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản hướng dẫn Chi nhánh Công ty thực hiện ngay một số giải pháp để khắc phục môi trường không khí. Cụ thể, Công ty đã lắp đặt, bổ sung thêm 10 quạt thông gió, 4 quạt làm mát bằng hơi nước, mở 7 cửa thông để hơi mát từ xưởng sản xuất tới nhà kho.

Công tác xác định nguyên nhân dẫn đến tai nạn gặp rất nhiều khó khăn. Đoàn Điều tra tai nạn lao động tỉnh Quảng Ninh xác định vụ việc xảy ra khoảng 8 giờ 25 phút, ngày 6/7/2018 tại Chi nhánh Công ty làm 76 người phải nhập viện khám, điều trị là vụ tai nạn lao động nặng. Đồng thời xác định nguyên nhân vụ tai nạn không phải do lỗi của người lao động.

Trong vụ việc này, Chi nhánh Công ty đã phải chi trả chi phí y tế, trả lương trong thời gian điều trị và một số chi phí khác cho người bị nạn với tổng số tiền là 462.921.272 đồng; chi phí cải thiện môi trường lao động làm việc là 424.360.000 đồng.

Người lao động Công ty Yazaki trong giờ làm việc

Trước đó, tại Công ty TNHH Việt Nam Fragrances Hòa Bình (tỉnh Hòa Bình), 12 công nhân nhập viện do hít phải hơi khí độc.

Công ty TNHH một thành viên có 100% vốn của Ấn Độ, chuyên sản xuất, chế biến hương nguyên liệu tăm tre, keo hương và các sản phẩm khác tại khu công nghiệp Lương Sơn (Hòa Bình) với quy mô 1.800 tấn/ năm. Công ty có số lao động thường xuyên trên 60 người, trong đó quá nửa là lao động địa phương.

Ngày 6/1/2018, vào ca 2 làm việc (bắt đầu từ 14 giờ 30 phút), tại khu vực sản xuất Công ty TNHH Việt Nam Fragances Hòa Bình, 100 công nhân làm việc vận hành máy làm hương, tăm hương.

Sau khi làm việc được khoảng 20 phút, một số công nhân cảm thấy khó thở, buồn nôn, chóng mặt. Công ty đã cho dừng sản xuất, cho công nhân nghỉ làm và bố trí xe đưa một số công nhân có biểu hiện nặng đến Trung tâm Y tế huyện Lương Sơn (tỉnh Hòa Bình) để khám và điều trị.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Lương Sơn (tỉnh Hòa Bình) đã trưng cầu giám định các mẫu tại nơi xảy ra tai nạn. Viện Khoa học hình sự, Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an) đã có kết luận giám định: Có chất vàng ô (Auramine) trong nguyên liệu, là chất màu tổng hợp được sử dụng trong công nghiệp nhuộm (vải, giấy) và dùng để làm sơn tường. Có axit Phosphoric H3PO4, không cấm sử dụng, nhưng là hóa chất độc nên khi sử dụng phải có biện pháp phòng ngừa, ứng phó. Các mẫu không khí đều không tìm thấy các chất độc thường gặp.

Xưởng của Công ty cao thoáng, có hệ thống thông gió chung và thông gió cục bộ tại mỗi vị trí làm việc. Đang là mùa đông nên công nhân không bật hệ thống thông gió cục bộ tại nơi làm việc, và đóng các cửa ra vào, cửa sổ dẫn đến luồng khí không lưu thông được nên NLĐ hít phải dẫn đến cảm thấy đau đầu khó thở.

Đoàn Điều tra TNLĐ tỉnh Hòa Bình kết luận Công ty đã sản xuất hương trong nhiều năm chưa để xảy ra TNLĐ tương tự, các hóa chất sử dụng không phải là chất cấm sử dụng, nên chưa có biện pháp đề phòng, đây là lỗi vô ý.

Phân tích các yếu tố trong môi trường lao động dẫn đến vụ việc nói trên, ông Lê Đức Thiện - Phó Giám đốc Trung tâm an toàn lao động (Viện Khoa học An toàn vệ sinh lao động, Tổng LĐLĐ Việt Nam) cho biết: Sự cố công nhân mặc dù đang khỏe mạnh, trong quá trình làm việc bỗng nhiên buồn nôn, khó thở, chóng mặt hoàn toàn có thể xảy ra ở bất cứ cơ sở sản xuất nào có cùng lĩnh vực sản xuất với doanh nghiệp nêu trên.

Trong sự cố, nguyên nhân gây ngộ độc cho công nhân do các hóa chất phát sinh trong môi trường lao động chỉ là “phần ngọn” của sự việc. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự việc là nhiều người làm việc trong một không gian kín, dẫn đến hàm lượng khí ô xy trong không khí giảm, hàm lượng hơi khí độc tăng. Do đó, công nhân làm việc trong khu vực này vừa thiếu khí thở, vừa hít phải hơi khí độc nên bị ngộ độc. Rất may là trong vụ việc này, Công ty đã kịp thời phát hiện, xử lý, đưa NLĐ đi cấp cứu, nếu không rất có thể dẫn đến nguy hiểm đến tính mạng của nhiều người.

Theo ông Lê Đức Thiện, để phòng tránh sự cố tương tự tái diễn tại các khu vực làm việc có không gian kín, doanh nghiệp phải thực hiện các biện pháp thông gió để đảm bảo cung cấp đủ ô xy trong khí thở, ngăn ngừa sự tích tụ hơi khí độc hại (nhất là hơi khí hóa chất độc). Từ đó gây ngạt khí, ngộ độc và tăng nguy cơ cháy nổ nếu có chất dễ cháy. Ngay cả trong trường hợp không có hơi khí hóa chất độc, thì trường hợp nhiều người cùng làm việc trong một không gian kín cũng tiềm ẩn nguy cơ gây ngạt khí.