Ngày đó Thiếu tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Hồng Nhị đang là Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam. Ông đã mời tôi đi theo đoàn tiếp viên bay tuyến Nội Bài - Tân Sơn Nhất suốt cả chục ngày, để viết bài nói về công việc rất vất vả của các tiếp viên hàng không, ngày ấy chỉ toàn nữ, mà chúng ta ở ngoài nhìn vào thì nghĩ là rất sung sướng, nhàn hạ, được đi du lịch khắp đất nước, quanh thế giới không mất tiền, lúc nào cũng áo dài thướt tha, nước hoa thơm phức, vóc dáng yểu điệu.

Bay cùng họ rất nhiều chuyến, ăn ở ngay tại doanh trại của tiếp viên hàng không, tôi mới chứng kiến họ vất vả thế nào. Có những người nhà xa, 3-4 giờ sáng đã phải thức dậy để đến đoàn bay tập trung. Có người đêm bố cấp cứu bệnh viện thập tử nhất sinh nhưng vẫn phải bay. Có người con còn đỏ hỏn đang sốt cao cũng phải gửi ông bà để bay. Có người bị anh người yêu bỏ vì toàn lỡ hẹn do phải bay, vì đổi một lịch bay cho một cuộc hò hẹn yêu đương đối với tiếp viên là điều khó hơn bay lên vũ trụ. Đó là chưa kể tới những loại bệnh mà bay trên trời nhiều, sống trong nhiều múi giờ các tiếp viên dễ mắc phải và bị ngừng bay ngay.

Ngày ấy, trong các cô tiếp viên cũng đã có người biết làm “cửu vạn trên không” rồi. Có những khi nhìn các cô mang theo những túi su hào, súp lơ, vải thiều từ Hà Nội vào Sài Gòn, rồi mãng cầu xiêm, chôm chôm từ Sài Gòn ra Hà Nội, để bán cho các chủ buôn trái cây, hưởng chút đỉnh giá chênh lệch, mà tôi lúc đó thấy thương cảm đến bùi ngùi. Số tiền lãi còm đó cũng chỉ để mua mỹ phẩm, mua thuốc bổ dùng cho bản thân, mà nói cho cùng là cũng để phục vụ cho nghề tiếp viên đòi hỏi lúc nào hiện ra trước mắt hành khách cũng phải luôn xinh đẹp, bắt mắt, lịch sự, thơm tho.

Thời gian trôi qua, tôi không còn làm báo, nhưng vẫn luôn dõi theo hoạt động của Đoàn tiếp viên VNA, và càng ngày càng thấy buồn vì họ. Sau 30 năm kể từ ngày tôi bay cùng các tiếp viên, giờ họ (không phải là tất cả) cũng vẫn làm thêm cái việc “cửu vạn trên không”, nhưng không phải là mang rau củ quả, mang đặc sản vùng này tới vùng khác, mà đã là mang thuê vàng, kim cương, đô-la, đồng hồ siêu đắt, iphone đời mới nhất, đồ điện tử công nghệ đỉnh cao, … Hàng càng đắt tiền thì công “cửu vạn” càng cao. Công càng cao thì càng làm mắt các cô nhoà đi vì đô-la. Vậy là đã xảy ra nhiều vụ tiếp viên hàng không bị bắt vì tội buôn lậu, đã có không ít cô phải ra toà, vào tù cũng vì hành vi đó.

Nhưng rồi đến hôm nay, vết trượt vì lòng tham ngày càng sâu, càng lớn, và đỉnh điểm là vụ việc vừa mới xảy ra tại sân bay Tân Sơn Nhất có liên quan đến các nữ tiếp viên hàng không VNA.

Chiều qua 17/3, tại buổi họp báo của Cục Hải quan TP.HCM, ông Nguyễn Hữu Nghiệp (Cục phó) cho biết, cán bộ hải quan tại Cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đã phát hiện dấu hiệu bất thường trong hành lý của 4 tiếp viên Vietnam Airlines, đi chuyến bay VN10 từ Pháp về hôm qua. Những người này gồm: tiếp viên trưởng Nguyễn Thanh Thuỷ, Võ Tú Quỳnh, Trần Thị Thu Ngân và Nguyễn Thu Vân.

"Qua sàng lọc, soi chiếu, chúng tôi nghi vấn va-li của đoàn tiếp viên có chất cấm nên chuyển sang kiểm tra trực tiếp", ông Nghiệp nói. Bên trong những tuýp kem đánh răng, nước súc miệng các tiếp viên mang về có hơn 8 kg thuốc lắc và hơn 3 kg ketamine (ma túy khay, loại đắt tiền nhất), cocain.

Cụ thể, trong hành lý của Thủy và Quỳnh đều có 31 hộp thuốc lắc, tổng trọng lượng 2,18 kg; 12 hộp chứa ketamine nặng khoảng 1 kg; hành lý của Ngân có 780 gram thuốc lắc; hành lý của Vân có hơn 2 kg thuốc lắc, 2 kg ketamine và cocain.

Nếu chứng minh được là 4 nữ tiếp viên này không biết mình đang vận chuyển ma tuý thì không thể kết tội. Và ngược lại, nếu họ có tội thì cơ quan điều tra sẽ có kết luận; mức độ phạm pháp của họ ra sao thì toà án sẽ tuyên khi đưa ra xét xử. Nhưng ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM tại cuộc họp báo hôm qua đã khẳng định, vụ việc này không phải là một vụ việc phát hiện, phá án dạng tình cờ. Ông Thắng cho hay, căn cứ vào hàng loạt thông tin tình báo, các nghiệp vụ kiểm soát hải quan, hàng loạt dấu hiệu nghi vấn, đối tượng trọng điểm, thông tin thu thập…, Cục Hải quan TP.HCM mới chỉ đạo phá án. Hiện việc điều tra mở rộng để tìm đường dây, đối tượng cầm đầu... đang được lực lượng chức năng phối hợp.

Nhà chức trách sẽ còn tiếp tục điều tra, xử lý, nhưng, đối với dư luận xã hội, vụ việc này không khác gì “một quả bom nổ giữa trời xanh”. Hầu hết các ý kiến trên mạng xã hội, ở phần ý kiến bạn đọc quanh tin tức vụ này của các báo đều bày tỏ sự bất ngờ và phẫn nộ khi các nữ tiếp viên VNA lại là những người tiếp tay mang “cái chết trắng” từ nước ngoài về quê hương mình.

Dù có một số ý kiến cũng chia sẻ nỗi thương cảm các nữ tiếp viên do đặc thù công việc rất vất vả, do tuổi đời, tuổi nghề có người còn non nớt, nhưng mọi ý kiến đều thống nhất ở một quan điểm: Tiếp viên hàng không học nghiệp vụ, hiểu và rành luật hơn ai hết mà còn làm việc như thế, cũng đủ biết họ tham và muốn nhiều tiền nên bất chấp tất cả, kể cả án tử hình.

Một facebooker viết cụ thể: “Phải nói 4 cô tiếp viên này là hết sức liều mạng. Những người này biết hình phạt tội này án mút khung là tử hình nhưng bất chấp tất cả đạo lý làm người…”. Một facebooker khác thì viết: “Hoan nghênh Hải quan làm rất tốt, nhưng luôn có câu hỏi đặt ra có bao nhiêu vụ để lọt lưới không? Bọn chúng có tái phạm nhiều lần không? Cần phải làm rõ mở rộng điều tra…”.

Có rất nhiều ý kiến lên án hành vi của 4 cô tiếp viên, còn tôi, từ hôm qua đến giờ, khi biết thông tin về vụ việc này, nếu các cô có tội thì tôi thấy vừa giận, vừa thương.

Tôi cứ nghĩ, giá như các cô tiếp viên thời nay cũng vẫn được rèn luyện tính kỷ luật như những người lính của thời bác Nguyễn Hồng Nhị; giá như các cô được giáo dục kỹ và sâu về truyền thống vẻ vang của VNA nói chung và đoàn tiếp viên nói riêng; giá như các cô không chỉ nặng về học hỏi nghiệp vụ, ngoại ngữ, … mà còn được dạy dỗ đạo đức làm người, nghĩa vụ công dân, thì chắc là những vụ việc đáng tiếc này sẽ không thể, hoặc rất khó có thể xảy ra.

Và lúc ấy, “trên trời mây (vẫn) trắng như bông”, còn các nữ tiếp viên xinh đẹp và giỏi nghề vẫn được bay đều để phục vụ an toàn, chu đáo cho hàng triệu hành khách đường không, với tất cả sự tỉnh táo, trong sáng, trong sạch, đàng hoàng của người công dân lương thiện và của người nhân viên tử tế của ngành hàng không nước nhà.

AN VINH