Sử dụng mạng xã hội trong công tác tuyên truyền vận động của tổ chức Công đoàn Việt Nam là một hướng đi phù hợp, kịp thời nhằm tận dụng thế mạnh của thành tựu khoa học, công nghệ. Trong ảnh, TS. Lê Cao Thắng, Phó Trưởng ban phụ trách Ban Tuyên giáo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát biểu tại Hội nghị tập huấn công tác tuyên giáo công đoàn. Ảnh congdoan.vn

Sử dụng mạng xã hội trong công tác tuyên truyền, vận động của tổ chức Công đoàn Việt Nam nhằm tận dụng một số mạng xã hội hiện rất phát triển ở nước ta như Facebook, Zalo, Youtue, Instagram, Viber… Trong đó, tính riêng Facebook đã có khoảng 65 triệu người sử dụng. Việc hình thành kênh thông tin tuyên truyền của tổ chức Công đoàn trên mạng xã hội là phù hợp với thực tiễn và xu hướng tiếp cận thông tin của công nhân trong điều kiện hiện nay.

Công nhân tiếp cận, phản ánh thông tin qua mạng xã hội

Mạng xã hội nói chung, Facebook nói riêng hiện có sức lôi cuốn rất lớn đối với công nhân lao động bởi họ online mọi lúc, mọi nơi khi rỗi. Theo một khảo sát của Viện Công nhân và Công đoàn, có trên 85% công nhân sử dụng điện thoại, trên 50% công nhân bỏ chi phí từ 50 - 100 nghìn đồng/tháng cho khoản này. Đa số được hỏi trả lời dùng điện thoại để tìm kiếm thông tin và vào Facebook.

Việc công nhân sử dụng smartphone (điện thoại thông minh) tham gia mạng xã hội như Facebook kết nối với nhau đã trở nên phổ biến; không chỉ có trang cá nhân, công nhân còn tham gia vào các hội, nhóm lớn như những nhóm cùng nơi làm việc, nhóm đồng hương, nhóm cùng tuổi, nhóm cùng sở thích như: Sam Sung Thái Nguyên, ACE Tinh Lợi Group, Hội công nhân Khu công nghiệp Bắc Thăng Long, Công nhân Khu công nghiệp Mỹ Phước Club... Ngoài ra, các trang Facebook cộng đồng ở các địa phương cũng có nhiều công nhân lao động tham gia.

Chủ trương sử dụng mạng xã hội trong công tác tuyên truyền vận động đang được các cấp công đoàn tích cực triển khai. Trong ảnh, gần 350 cán bộ công đoàn các cấp huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) tham dự lớp tập huấn kiến thức sử dụng mạng xã hội. Ảnh congdoanhatinh.org.vn

Hoạt động của các hội, nhóm của công nhân thường là các thành viên chia sẻ về cuộc sống, về công việc, hoặc tổ chức những buổi offline để các thành viên hiểu biết, gắn bó với nhau - đây cũng là hình thức sinh hoạt mới của đoàn viên, công nhân lao động trong điều kiện hiện nay.

Bên cạnh việc cập nhật thông tin, hình ảnh cá nhân, những sinh hoạt, đời sống hàng ngày thì một trong những nội dung được trao đổi sôi nổi nhất trên các trang mạng xã hội của công nhân chính là những tình huống pháp luật xảy ra trong thực tiễn lao động, sản xuất, như: chế độ tăng ca, thủ tục hưởng các chế độ bảo hiểm, việc chấm dứt hợp đồng lao động; cảnh báo cho nhau những rủi ro, mất an toàn… Thậm chí, công nhân còn chia sẻ với nhau cách lách luật để hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp; cách bán, cầm cố sổ bảo hiểm xã hội… đây là việc không nên cho các bạn công nhân bởi nó sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của họ sau này.

Những bức xúc về tiền lương, thu nhập, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, thời giờ làm việc, bữa ăn ca, về quan hệ lao động… khi được đăng tải có nhiều lượt tương tác, tiếp cận của công nhân cũng như cộng đồng. Đặc biệt, hầu hết các cuộc ngừng việc tập thể trên địa bàn cả nước đều được chính công nhân quay video, kêu gọi nhau chia sẻ trên tài khoản, các trang, nhóm Facebook, Youtube... Ngoài ra, với những vụ việc tiêu cực xảy ra, công nhân lao động kêu gọi nhau chia sẻ rộng rãi vì lý do đơn giản là để cơ quan cấp trên biết và vào cuộc giải quyết nhanh.

Thực hiện chủ trương sử dụng mạng xã hội trong công tác tuyên truyền vận động của tổ chức Công đoàn Việt Nam được Liên đoàn Lao động tỉnh Khánh Hòa triển khai, trong đó có mở lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng viết tin, bài, chụp ảnh và tương tác trên mạng xã hội Facebook cho 60 báo cáo viên, cán bộ công đoàn và cộng tác viên. Ảnh congdoankh.org.vn

Công đoàn đồng hành với công nhân trên mạng xã hội

Đứng trước những cơ hội và thách thức từ sự phát triển của mạng xã hội, năm 2017, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã triển khai thực hiện Đề án “Công đoàn Việt Nam tuyên truyền vận động công nhân trên mạng xã hội” và chính thức triển khai tại Fanpage . Qua Fanpage Công đoàn Việt Nam, Công đoàn tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động đoàn viên, công nhân lao động hiểu rõ vị trí, vai trò của tổ chức Công đoàn, tích cực vận động đoàn viên, người lao động gia nhập tổ chức Công đoàn; tư vấn pháp luật trực tuyến về chế độ, chính sách và quyền lợi của người lao động. Mạng xã hội đã trở thành nơi gắn kết không khoảng cách giữa tổ chức Công đoàn với người lao động, trực tiếp nắm bắt tâm tư nguyện vọng của đoàn viên, người lao động tại cơ cở.

Đối với công nhân, do đặc thù phải làm theo ca kíp nên rất khó có thể gặp gỡ cán bộ công đoàn để trực tiếp phản ánh thông tin. Nhờ có Facebook của công đoàn, công nhân chỉ cần để lại tin nhắn bất cứ lúc nào quản trị viên của Fanpage đều có thể tiếp nhận được thông tin. Đây chính là ưu thế lớn của mạng xã hội để tổ chức Công đoàn tiếp cận thông tin và định hướng trong công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, người lao động. Nhờ vậy, hiện nay nhiều công đoàn cơ sở đã sử dụng mạng xã hội là kênh thông tin của Liên đoàn Lao động các tỉnh, thành phố: Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Thừa Thiên Huế, Ninh Bình…

Ở nhiều công đoàn cơ sở, mạng xã hội Facebook đã thực sự đóng vai trò quan trọng, giúp công đoàn cơ sở đồng hành với đoàn viên, công nhân không chỉ bằng các hoạt động thực tế mà còn đồng hành với anh chị em trên mạng xã hội. Anh chị em đều có trang cá nhân, những chia sẻ vui buồn, các vấn đề bức xúc trong công việc, cuộc sống được anh chị em chia sẻ ở đó. Nếu nắm bắt được, người cán bộ công đoàn sẽ thấu hiểu, từ thấu hiểu sẽ chia sẻ được và tạo dựng được lòng tin cho anh chị em.

Có thể thấy, việc xây dựng nội dung tuyên truyền trên mạng xã hội Facebook được thực hiện đơn giản, thuận tiện, tận dụng được cơ sở dữ liệu có sẵn trên Facebook, kinh phí duy trì hoạt động ít. Các trang mạng xã hội có độ tương tác cao; thông tin đa dạng, lượng thông tin lớn, dễ khai thác. Facebook đã trở thành một diễn đàn để công nhân lao động chia sẻ, gắn kết với nhau, xây dựng thành cộng đồng gắn kết giữa các thành viên.

Bên cạnh những ưu điểm, thuận lợi vẫn còn tồn tại những khó khăn, hạn chế. Ví dụ, các trang Fanpage hiện nay đang hoạt động được xây dựng, duy trì theo hướng tự phát, chưa có sự định hướng thường xuyên, kịp thời nội dung phổ biến giáo dục pháp luật; sản phẩm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trên một số Fanpage chưa đa dạng, phong phú, chủ yếu tập trung giới thiệu, thông tin các văn bản, quy định mới… Vì vậy, để công tác thông tin, tuyên truyền, vận động đoàn viên, người lao động trên mạng xã hội có hiệu quả, các cấp công đoàn cần tập trung làm tốt một số nội dung:

Việc sử dụng mạng xã hội trong công tác tuyên truyền vận động của tổ chức Công đoàn Việt Nam đặc biệt chú ý đến mạng xã hội Facebook. Ảnh minh họa baoquangninh.com.vn

- Kêu gọi sự tham gia tích cực của đội ngũ cán bộ công đoàn để thông tin được chia sẻ tạo thành trào lưu trên mạng xã hội, cổ vũ lối sống tích cực, nhân văn, vì cộng đồng; phản bác những luận điệu sai trái, hành động gây ảnh hưởng tiêu cực tới đất nước, tới tổ chức Công đoàn Việt Nam và cộng đồng xã hội.

- Thông tin phải được chọn lọc chính xác, ngắn gọn, phù hợp nhằm tạo môi trường thông tin lành mạnh, hạn chế các thông tin xấu, tiêu cực tác động đến tư tưởng chung của người lao động. Nội dung tuyên truyền là các vấn đề thời sự, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tổ chức Công đoàn.

- Tuyên truyền về phong trào công nhân, viên chức, lao động và hoạt động công đoàn, nhất là hoạt động đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng; tư vấn nghề nghiệp, chăm lo đời sống cho đoàn viên công đoàn, công nhân, viên chức, lao động; giới thiệu các chương trình phúc lợi, hoạt động xã hội từ thiện của tổ chức Công đoàn…

- Tuyên truyền gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến, mô hình hay, cách làm sáng tạo của đoàn viên công đoàn trong quá trình công tác, lao động sản xuất, học tập. Đấu tranh, phản biện, bác bỏ các thông tin, quan điểm chưa đúng về Đảng, Nhà nước, Công đoàn; những thông tin gây chia rẽ trong tổ chức Công đoàn và giữa đoàn viên với nhau.

- Tích cực tham gia các hội, nhóm, Fanpage của công nhân để kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, nhất là những vấn đề nóng, phát sinh trong quan hệ lao động tại doanh nghiệp, từ đó đề xuất các chủ trương, chính sách cho phù hợp với công nhân lao động.

- Làm tốt công tác tuyên truyền, tư vấn chính sách pháp luật online qua mạng xã hội cho đoàn viên, người lao động, tạo sự tương tác, kết nối gần gũi không khoảng cách giữa cán bộ công đoàn với đoàn viên, người lao động.

Có thể nói việc, sử dụng hiệu quả, khai thác tối đa internet và mạng xã hội là nhiệm vụ quan trọng trong công tác tuyên truyền là nhiệm vụ quan trọng. Do vậy, đội ngũ cán bộ công đoàn làm công tác tuyên giáo công đoàn cần có sự chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa về nhận thức để có thể đảm nhận được vai trò dẫn dắt thông tin. Ngoài tri thức, hiểu biết về mạng xã hội, mỗi cán bộ tuyên giáo phải biết cách truyền tải thông tin một cách nhanh chóng, trung thực, hiệu quả để hoạt động của tổ chức Công đoàn được lan tỏa, được người lao động đón nhận, ủng hộ.