Bệnh nhân và người nhà tại Bệnh viện Đà Nẵng đi cách ly tập trung, chiều 27/7 - Ảnh: Nguyễn Đông

Có nhiều cách để đối mặt với nỗi sợ. Một trong những cách mà nhiều người chọn đó là nuông chiều cảm xúc của mình mà đổ lỗi vô căn cứ. Họ đổ lỗi cho Đà Nẵng vì đây là trong cộng đồng. Sự đổ lỗi leo cao tới độ kỳ thị, mạt sát đầy bất công với người Đà Thành.

Dần dà, những người bệnh trở thành “mục tiêu” mới. Nữ bệnh nhân số 450 đã bị chụp mũ “biết bị Covid-19 mà trốn khỏi viện”. Sau này, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (HCDC) TP. HCM đã phải lên tiếng đính chính rằng người phụ nữ lúc đó mới chỉ lấy mẫu và chị chỉ là đối tượng tình nghi. Sau chị có tắt máy không liên lạc được vì “lý do khó nói” chứ không có chuyện bệnh nhân trốn khỏi viện.

Hay như chuyện bệnh nhân 459 ở quận Tây Hồ (Hà Nội). Bệnh nhân nam (76 tuổi) đã cung cấp rất chi tiết để nhà chức trách phát thông báo tới người dân. Song, rất nhiều bình luận khiếm nhã “đổ lỗi” bệnh nhân này “sao đi nhiều thế?”.

Một cụ ông 76 tuổi, ăn uống thức quà đường phố, uống cooffee với bạn ngày ngày nếu trong thời điểm bình thường có lẽ là điều nhiều người ngưỡng mộ vì đời sống êm đềm. Song, nhiều người đọc thấy từng quán quen bị “điểm danh” khiến nỗi sợ hãi trong lòng dâng tới cao trào. Nó biến thành thứ năng lượng tiêu cực, phi lý trí được phóng ra theo từng dòng comment cay nghiệt.

Đỉnh điểm là trường hợp bệnh nhân 449 - một võ sư người Mỹ. Anh đã để điều trị vấn đề liên quan tới hô hấp. Nhiều người đã đổ lỗi rằng tại sao các bệnh viện, y bác sỹ lại không xét nghiệm Covid-19 với trường hợp này? Bệnh nhân này có thể là F0 vì anh ấy có triệu chứng nhiễm bệnh từ cuối tháng 6?

Thì đây, giải thích của bác sỹ Cao Xuân Minh trên báo Tuổi trẻ: Trong gần 6 tháng qua chúng ta có chưa tới 500 ca COVID-19, trong khi có tới hàng triệu ca bị dấu hiệu hô hấp.... Vậy làm sao để ta phát hiện? Xét nghiệm hết hàng triệu triệu ca hô hấp chăng? Không thể làm vì vô cùng lãng phí, tiền bạc và nội lực quốc gia nào chịu cho thấu kể cả các quốc gia giàu có nhất thế giới.

Bác sỹ Minh cũng nói rõ rằng chỉ định xét nghiệm dựa trên lâm sàng và dịch tễ. Lâm sàng thì các ca viêm phổi hay Covid-19 đều có biểu hiện không quá khác biệt. Còn dịch tễ thì bệnh nhận 449 thời gian qua chỉ ở trong nước. Bác sỹ không lý gì chỉ định bệnh nhân 449 đi xét nghiệm Covid-19 chỉ vì anh ta bị dấu hiệu hô hấp và là người nước ngoài.

Và vì Bộ Y tế đã xác định virus lần này là chủng mới từ bên ngoài vào. Trong khi bệnh nhân 449 chỉ ở Việt Nam suốt thời gian qua, quy chụp bệnh nhân này là F0 cho đến lúc này là không thuyết phục. Nhìn lại hàng loạt từ bệnh nhân tới bác sỹ, các cơ sở y tế bị “chụp mũ”, bị trút giận để thấy nỗi sợ thiếu kiểm soát cũng lây lan như dịch. Những bệnh nhân không may mắc bệnh đáng được quan tâm, chia sẻ nay lại bị đàm tiếu. Những bác sỹ ngày đêm chống dịch lại bị “xét lại” với vô vàn lời lẽ không hay.

Rõ ràng, đó không phải là cách hành xử khôn ngoan trong thời khắc khó khăn này. Chúng ta đã vượt qua được một đợt dịch lớn đầu năm. Xa hơn, trong lịch sử cha ông ta cũng nhiều lần vượt qua được thiên tai địch họa để đứng vững trên dải đất này. Và giờ là thử thách mới cho mỗi người chúng ta. Ngoài khẩu trang, nước rửa tay, giữ cự ly 2m..., chúng ta còn cần tập ứng xử với cảm xúc mình. Học bình tâm và lý tính hơn để nỗi sợ không bị cộng hưởng, leo thang qua những dòng bình luận.

Vì nghĩ cho cùng, “độc lực” mạnh nhất của Covid-19 không phải là cách chúng phá hoại phổi hay sức đề kháng con người. Thứ đáng sợ hơn virus là làm ly tán nhân tâm!