Từ hồi cuối tháng 5, anh T., một cán bộ dân số ở tỉnh Long An, ngày nào cũng theo dõi truyền hình để mong chờ kết quả về chính sách cho y tế cơ sở.

Nhưng như Tạp chí Lao động và Công đoàn đã có loạt bài phản ánh, khi Nghị định 05 được ký và ban hành thì hàng nghìn cán bộ dân số “chưng hửng” và “tủi thân” khi biết mình bị “loại” ra ngoài danh sách được thụ hưởng.

Ghi nhận tại Cần Thơ, toàn thành phố này hiện có 128 viên chức dân số. Trong đó, có 45 cán bộ ở phòng dân số, thuộc trung tâm y tế các quận, huyện. Còn lại là 83 cán bộ chuyên trách dân số tại các phường, xã, thị trấn…

Cán bộ dân số huyện Phú Tân, tỉnh An Giang tham gia công tác chống dịch Covid-19 trong năm 2020-2021. Ảnh: Tr.L.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Đảnh, Chi cục Trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ TP Cần Thơ, cho biết: “Trước đây, khi Trung tâm Dân số - Kế hoạch hóa gia đình còn tồn tại độc lập, công việc của viên chức dân số mỗi ngày sẽ chỉ tập trung vào chuyên môn theo đúng tên gọi: Đó là công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình. Từ năm 2017, Trung tâm Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đã hợp nhất với Trung tâm Y tế quận/huyện, cán bộ dân số xã, phường đã chuyển từ UBND xã phường về trạm y tế. Như vậy, cán bộ dân số làm việc tại trạm y tế, được coi là 1 nhân viên y tế, theo sự phân công của trạm trưởng”.

Theo đó, công việc hàng ngày của viên chức dân số sẽ thực hiện đúng theo chức năng nhiệm vụ được quy định tại Thông tư 02/2021/TT-BYT. Ngoài ra, như đã nói, do đã hợp nhất 2 trung tâm, nên viên chức dân số còn phải kiêm thêm nhiều công việc khác, như tham gia chống dịch, chăm sóc sức khỏe cộng đồng… Như vậy, công việc hàng ngày của họ chẳng khác gì một cán bộ y tế bình thường, thậm chí là vất vã hơn, tùy vào thời điểm.

Tuy nhiên, khi Nghị định 05 được ký và ban hành thì hàng nghìn cán bộ dân số không được hưởng phụ cấp ưu đãi như nhân viên y tế khác.

Hình ảnh cán bộ dân số thực hiện giám sát công tác dân số tại huyện Phú Tân, tỉnh An Giang. Ảnh. Tr.L.

Theo bà Đảnh, đây là một bất cập, là một điều vô lý không chỉ xảy ra ở Cần Thơ, mà còn đối với cả hàng nghìn viên chức dân số trên cả nước. Trong đợt dịch Covid-19 vừa qua, các viên chức dân số ở Cần Thơ đã không ngại khó khăn, quên mình tham gia phòng chống dịch, nhưng sau cùng họ chẳng được gì. Trước tình hình trên, vừa qua, Chi cục đã có đề xuất với Sở Y tế và Sở cũng đã có kiến nghị với Bộ Y tế về những bất cập này.

“Chúng tôi kiến nghị, nếu cán bộ phòng chống dịch được hưởng phụ cấp ra sao thì cán bộ dân số cũng phải được hưởng giống vậy. Bởi khi 2 trung tâm hợp nhất, tất cả đã “cùng một nhà”, công việc thì hỗ trợ qua lại thường xuyên, nhưng khi hưởng chế độ thì người này được, người kia thì không. Đây là điều bất hợp lý”, bà Đảnh nói.

Đồng chí Nguyễn Thị Ngọc Lý, Chủ tịch Công đoàn ngành Y tế Cần Thơ, cho rằng: "Hiện nay, tình hình lương bổng, thu nhập của cán bộ dân số còn khá eo hẹp, đời sống gặp nhiều khó khăn. Trên cơ sở đó, thành phố đã có những kiến nghị nâng phụ cấp cho các anh chị em thuộc nhóm đối tượng này để họ có thêm nguồn động viên, tiếp tục an tâm công tác".

Còn tại An Giang, nếu tính luôn số lượng cộng tác viên thì tỉnh này có trên 3.000 người đang làm công tác dân số. Trong đó, số lượng viên chức dân số “chính quy” là trên 200 người, thuộc 11 huyện, thị xã, thành phố; và 156 xã, phường, thị trấn…

Cán bộ dân số ở An Giang làm công tác chống dịch Covid-19. Ảnh: Tr.L.

Một cán bộ có chức trách (xin được giấu tên) thuộc Chi cục Dân số - kế hoạch hóa gia đình tỉnh An Giang, cho hay: “Ngoài những bất cập nêu ở trên, vẫn còn có nhiều bất cập khác mà ở đó, cán bộ dân số đang bị thiệt thòi đủ đường. Chẳng hạn như khi cán bộ dân số nhập về trạm y tế họ chỉ nhận được phụ cấp 30%, trong khi cán bộ y tế lại nhận được 40%. Và công việc giữa hai bên đều như nhau”.

Bác sĩ Nguyễn Thị Lan Anh, Trưởng Phòng Dân số, Trung tâm Y tế huyện Phú Tân, tỉnh An Giang, cho rằng: “Từ giữa năm 2019, trung tâm dân số huyện đã được sát nhập về trung tâm y tế. Lúc này, trung tâm đã là một phần chức năng của trung tâm y tế không còn tồn tại riêng lẻ nữa. Còn cán bộ dân số ở xã thì được coi như là một nhân viên, viên chức của trạm y tế. Điều này được thể hiện rõ qua văn bản của Bộ Y tế. Sau khi sáp nhập, cán bộ dân số sẽ chấp hành công việc theo sự phân công của trưởng trạm y tế”.

Cho đến năm 2020-2021, khi xảy ra đại dịch Covid-19, ngoài công việc thông thường, các viên chức dân số đều tham gia chống dịch như nhân viên trạm y tế. Họ làm tất cả mọi việc như nhau và lúc này gần như không có sự phân biệt giữa nhân viên y tế trạm hay dân số viên.

“Cán bộ viên chức dân số ở huyện Phú Tân đa số là có chuyên môn y tế, là cán bộ trẻ và rất năng nổ, nhiệt tình trong công việc. Bây giờ khi có chính sách thụ hưởng, nhưng cán bộ dân số lại bị bỏ quên đã khiến các em rất hụt hẫng. Do đó, chúng tôi mong các cấp lãnh đạo có sự xem xét cũng như cái nhìn thấu suốt. Nhân viên y tế được hưởng là xứng đáng với công sức của chính họ. Bởi hiện nay, viên chức dân số và nhân viên y tế đã “chung một mái nhà”. Nếu tách riêng ra như vậy thì sẽ thiếu công bằng với các em cán bộ dân số ở cơ sở”, Bác sĩ Lan Anh kiến nghị.

Phụ cấp ưu đãi nghề của ngành Y tế và những nghịch lý Nghị định số 05/2023/NĐ-CP sau khi được ban hành và thực thi đã khiến cho hàng chục nghìn cán bộ dân số hụt hẫng, tủi ...

Viên chức dân số “thầm lặng” góp sức mình trong ngành Y tế Cũng như hàng chục nghìn cán bộ đang công tác trong ngành Dân số - Kế hoạch hóa gia đình trên cả nước, viên chức ...

Nỗi buồn viên chức dân số: Giữa nước mắt, đợi chờ và hy vọng Trong nỗi xót xa có khi đến tuyệt vọng, họ vẫn động viên nhau vững bước đứng lên. Và họ vẫn đang kỳ vọng về ...