Chăm sóc bệnh nhân tâm thần như người thân trong gia đình

Có tận mắt quan sát, chứng kiến công việc chăm sóc bệnh nhân tâm thần mới thấu hiểu hết nỗi vất vả của đội ngũ y, bác sĩ.

Chị Lê Thị Hoa là nhân viên phòng chăm sóc và quản lý tâm thần thuộc Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Cao Bằng. Gắn bó với nghề một khoảng thời gian tuy chưa thực sự dài nhưng cũng giúp chị cảm nhận được biết bao trải nghiệm vui buồn với nghề.

Tốt nghiệp Trung cấp Y tế Cao Bằng, công việc đầu tiên của chị Hoa là chăm sóc bệnh nhân tâm thần. Đi từ những bỡ ngỡ, vất vả ban đầu, giờ đây chị chẳng khác nào một người thân của những bệnh nhân tâm thần. Gần 5 năm làm việc tại đây, dù vất vả, khó khăn, thậm chí có khi đối diện với nguy hiểm nhưng chị Hoa chưa một lần có ý định rời khỏi nơi này. Trong mắt chị, những bệnh nhân tâm thần rất thiệt thòi và cần lắm sự thương yêu.

“Nhìn những bệnh nhân tôi thấy thương lắm. Nếu có gia đình, họ đã được người thân chăm sóc. Nhưng đa số bệnh nhân tâm thần ở đây nếu có bố mẹ thì cũng già yếu, hoàn cảnh gia đình khó khăn, chẳng có người chăm sóc nên ngoài thiếu thốn vật chất, họ còn bị thiếu thốn về mặt tình cảm. Vì thế, tôi luôn tâm niệm là mình chăm sóc họ như người thân trong nhà, và trung tâm chính là gia đình, ngôi nhà thứ hai của mình”, chị Hoa tâm sự.

Tại đây, chị Hoa chăm sóc cho bệnh nhân không thiếu một công việc gì; từ tắm rửa, giặt giũ, cắt móng chân móng tay cho đến gội đầu...

Chị Lê Thị Hoa đang cắt móng chân cho bệnh nhân. Ảnh: NVCC

Các nhân viên y tế tại Trung tâm Bảo trợ Xã hội tỉnh Cao Bằng luôn tâm niệm, đã chọn công việc nào thì phải làm tốt công việc đó nên họ vẫn đang nỗ lực mỗi ngày với mong muốn các bệnh nhân tâm thần sớm ổn định tinh thần và có thể tự chăm lo cho bản thân một cách tốt nhất.

“Khi mới vào trung tâm được vài tháng, có một lần buổi chiều cần cho bệnh nhân tâm thần đi tắm nhưng họ không hợp tác vì họ sợ nước. Lúc đấy, nói nhẹ họ không nghe, tôi có nói to một chút thế là họ bị kích động. Họ đuổi tôi ra ngoài, thậm chí lấy cả nước bồn cầu hất vào người, lấy gậy đuổi theo tôi. Lúc đó tôi sợ, cũng chỉ biết chạy”, chị Hoa chia sẻ một kỷ niệm.

Có những đêm trực, chị Hoa và đồng nghiệp phải thâu đêm đi kiểm tra từng phòng bệnh, nhắc nhở bệnh nhân ngủ đúng giờ. Vào những ngày trời lạnh, chị còn đi tới từng phòng, đắp từng chiếc chăn giữ ấm cho bệnh nhân; bệnh nhân nào khó ngủ hoặc không ngủ cũng cần nán lại hỏi han để phát hiện và xử trí kịp thời các dấu hiệu bất thường của người bệnh.

Mang ấm siêu tốc tới bệnh viện đun nước tắm cho bệnh nhân

Hơn 11 năm chăm sóc bệnh nhân tâm thần tại Khu quản lý bệnh nhân tâm thần thuộc Trung tâm Cai nghiện ma tuý tỉnh Cao Bằng, bác sĩ Nông Văn Quốc - Trưởng phòng Quản lý người tâm thần nhớ mãi một kỷ niệm với bệnh nhân Đ.V.T – sinh năm 1974.

“Vào một ngày của năm 2011, tôi vào hỏi thăm bệnh nhân. Đúng lúc bệnh nhân “lên cơn” lập tức xông vào đánh tôi tới tấp, không cần biết có chuyện gì xảy ra. Bất ngờ bị đánh, tôi chỉ biết tránh và chạy thật nhanh. Cũng may là tôi chạy kịp nên không xảy ra hậu quả gì. Sau này, khi bệnh nhân đã ổn định trở lại thi thoảng lúc vui tôi vẫn nhắc lại”, bác sĩ Quốc cho hay.

Những bệnh nhân tâm thần tại Trung tâm Cai nghiện ma túy tỉnh Cao Bằng luôn được các bác sĩ tận tình chăm sóc, lắng nghe và thấu hiểu. Ảnh: LĐ&CĐ

Từ trải nghiệm của cá nhân mình, bác sỹ Quốc cho rằng, để chăm sóc tốt bệnh nhân nhiều khi phải “giấu nhẹm” nỗi bực tức của mình, gặp bệnh nhân là luôn phải tươi cười, vui vẻ và thậm chí có lúc phải “nịnh” bởi thực sự họ rất đáng thương, cô đơn, cần người quan tâm, chăm sóc.

“Mình phải hiểu tâm tính của từng bệnh nhân, biết lúc nào họ vui, lúc nào họ buồn. Lúc nào nên khen họ, lúc nào nên hỏi han họ. Chúng tôi chẳng khác nào một chuyên viên tâm lý”, anh Quốc chia sẻ thêm.

Anh Quốc còn cho biết, anh và đồng nghiệp không chỉ chăm sóc bệnh nhân tại trung tâm, mà khi họ ốm phải đi bệnh viện điều trị, anh cũng thay người nhà xuống chăm sóc bệnh nhân. Ngay những ngày cuối tháng 6 này, anh Quốc và đồng nghiệp đang chăm sóc bệnh nhân tâm thần tại Bệnh viện Đa khoa Cao Bằng.

“Ngay tuần trước, có một bệnh nhân của chúng tôi bị viêm phổi, tràn dịch màng phổi, rối loạn nhịp tim… nên chúng tôi phải đưa xuống Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng để điều trị. Các bác sĩ theo dõi chuyên môn, còn tôi và các đồng nghiệp thay nhau 24/24 giờ phải có mặt ở bệnh viện để mua cháo, mua cơm, thay quần áo, cho uống thuốc. Thậm chí, bệnh nhân yếu không tắm được nước lạnh, tôi còn phải mang ấm siêu tốc để đun nước nóng tắm cho bệnh nhân”, bác sĩ Quốc chia sẻ.

Bác sĩ Nông Văn Quốc - Trưởng phòng Quản lý người tâm thần, Trung tâm Cai nghiện ma túy tỉnh Cao Bằng không chỉ chăm sóc bệnh nhân tại trung tâm mà anh cùng đồng nghiệp trực 24/24 giờ khi bệnh nhân phải nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng. Ảnh: NVCC

Công việc khó khăn là vậy nhưng khi được hỏi có nguyện vọng gì, các y, bác sĩ đều chỉ mong muốn nơi ăn, chốn ở của bệnh nhân được khang trang, sạch sẽ, rộng rãi hơn. Vì họ tâm niệm, bệnh nhân khỏe, vui, ổn định là bản thân họ cũng thấy mãn nguyện rồi.

“Tôi chỉ mong cơ sở vật chất cho những bệnh nhân tâm thần khang trang sạch sẽ hơn. Hiện nay chỗ ăn chỗ ngủ của bệnh nhân rất chật chội. Một căn phòng 15m2 mà cho 6 người ở. Bệnh nhân tâm thần tối thức nhiều, đi vệ sinh nhiều; chỉ cần một người hoạt động về đêm là những người khác lại không ngủ được và có khi họ lại thức cả đêm. Nếu cứ triền miên như vậy, sức khỏe của họ sẽ không đảm bảo”, bác sĩ Quốc chia sẻ.

Bác sĩ Quốc cũng cho biết, người tâm thần dù sao vẫn là một người bệnh nên rất cần có một nơi thăm khám sức khỏe, cho uống thuốc mỗi ngày.

Còn chị Hoa, ngoài muốn khu tâm thần có thêm thiết bị mới, chị còn mong Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Cao Bằng có thêm bác sĩ điều trị chuyên sâu.

“Công việc của bộ phận y tế hiện mới chỉ dừng lại ở lấy thuốc bên ngoài và về trung tâm chăm sóc, nếu tiêm truyền hoặc cần phác đồ điều trị cho những bệnh nhân có biến chuyến xấu cần có bác sĩ bên ngoài. Trong khi hiện nay, bộ phận y tế toàn là nữ, trong trường hợp, bệnh nhân tâm thần nam kích động thì chúng tôi rất khó xử lý”, chị Hoa nói.

Nói về công tác điều trị bệnh nhân tâm thần, PGS. TS. Thầy thuốc Nhân dân, BS Tô Thanh Phương, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 cho biết, đây là một công việc rất vất vả, điều trị bệnh nhân tâm thần khác với điều trị các bệnh nhân thông thường bởi đòi hỏi tinh thần, trách nhiệm rất lớn do có những bệnh nhân đến điều trị mà luôn có hành vi chống đối hay nguy hiểm hơn là những bệnh nhân hoang tưởng sẵn sàng hành hung các y, bác sĩ. Bên cạnh nắm chắc chuyên môn, các y, bác sĩ, điều dưỡng của bệnh viện còn phải biết liệu pháp tâm lý để có thể xử trí tốt mọi tình huống. Đặc biệt hơn nữa, người chăm sóc bệnh nhân tâm thần phải luôn gần gũi, tìm hiểu, lắng nghe đúng lúc, đúng thời điểm để giúp họ ổn định về tinh thần, lạc quan chữa trị bệnh tật.

Chia tay hai địa chỉ chăm sóc bệnh nhân tâm thần tại tỉnh Cao Bằng, chúng tôi vẫn không thôi khắc khoải về cuộc đời, số phận bất hạnh của những bệnh nhân không may mắc bệnh tâm thần đang điều trị nơi đây. Đồng thời, thấu hiểu phần nào những vất vả, nhọc nhằn của nhân viên, đội ngũ y, bác sĩ điều dưỡng, hộ lý; cảm phục tình yêu thương, sự tận tâm, vượt lên những nhu cầu cá nhân của họ để chăm sóc người bệnh.

Lan tỏa tình yêu thương đến với bệnh nhân tâm thần Chăm sóc bệnh nhân tâm thần, đội ngũ y tế, trong đó nhân viên điều dưỡng phải chăm sóc toàn diện giống như là người ...

Nhân viên y tế bị người tâm thần đánh tử vong có hoàn cảnh khó khăn Theo đồng chí Trần Thị Phương Nam - Phó chủ tịch Công đoàn Y tế tỉnh Quảng Ngãi, nữ nhân viên y tế bị người ...

Nỗi lòng của những y, bác sĩ gắn bó với bệnh nhân tâm thần Các y, bác sĩ, cán bộ y tế điều trị cho bệnh nhân tâm thần, họ không những phải giỏi chuyên môn, mà còn phải ...