Muôn vàn hệ lụy khi lao động nữ tăng ca thường xuyên

Chị Nguyễn Thị Hoa – công nhân vệ sinh môi trường tại quận Long Biên, Hà Nội cho biết đã gắn bó với công việc này được gần 20 năm. Công việc đặc thù nên việc tăng giờ làm thường xuyên xảy ra.

Công việc chính của chị là dọn dẹp vệ sinh, thu gom rác thải theo giờ quy định. Thông thường, giờ thu gom rác thải sẽ từ 5h đến 7h hoặc từ 17h đến 20h. Tuy nhiên, thời gian làm việc của chị có thể kéo dài do lượng rác tăng bất thường, hoặc phải tăng cường làm việc cho tuyến khác

Chị Hoa cho biết phải làm việc liên tục và hiếm có ngày nghỉ, nhất là các ngày cuối tuần, dịp lễ, Tết. Áp lực công việc, tăng ca thường xuyên khiến căn bệnh đau lưng của chị ngày càng nghiêm trọng hơn. Môi trường làm việc ô nhiễm cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp.

Ca làm việc buổi sáng của chị Hoa thường bắt đầu từ lúc 5 giờ sáng. Ảnh: M.A

“Biết là ảnh hưởng nhiều về sức khỏe nhưng bản thân không có nhiều sự lựa chọn”, chị Hoa chia sẻ. May mắn hơn nhiều lao động khác, vợ chồng chị có căn nhà nhỏ trong thôn nên gánh nặng được giảm đi một phần. Hai người con đã lớn cũng đi làm thêm để phụ giúp cho bố mẹ. Dù vậy, kinh tế gia đình vẫn chỉ ở mức đủ ăn.

Mỗi khi trái gió trở trời, bệnh đau nhức lưng khiến chị khốn khổ. Đã vậy, tiền thuốc men, chi phí khám bệnh cũng khiến chị đau đầu.

Khi đường phố còn vắng vẻ thì những công nhân nữ đã bắt đầu công việc. Ảnh: M.A

Chị Lê Thị Trang - công nhân tại một công ty nhựa ở Hải Dương có hai người con sinh năm 2012 và 2018 nhưng cả hai đều gặp vấn đề về phát triển tâm lý. Chị tâm sự, hai vợ chồng mải mê với công việc, tăng ca thường xuyên, không để ý đến sự bất thường của các con từ nhỏ.

Được biết, mức lương cơ bản theo vùng II của vợ chồng chị Trang nếu chỉ làm giờ hành chính là gần 4,2 triệu đồng/tháng. Cả gia đình 6 thành viên đều trông chờ hết vào thu nhập của hai vợ chồng. Gánh nặng kinh tế khiến vợ chồng chị chọn cách tăng ca thường xuyên để tăng thêm thu nhập.

Chồng chị làm ca đêm, chị làm ca ngày và thường chọn tăng ca sau giờ làm. Nữ công nhân thường trở về nhà vào lúc 22 giờ. Mọi việc sinh hoạt, học hành, ăn uống của hai con nhỏ được giao hết cho ông bà. Chị cho biết, hai vợ chồng chọn tăng thêm giờ làm như vậy, thu nhập cả tháng cũng được gần 8 triệu/người. Nhưng có lẽ vì guồng quay công việc, mà hệ lụy duy nhất đến bây giờ khiến vợ chồng chị ân hận đó là sự phát triển không bình thường của hai con.

Những màu áo đặc trưng hối hả trên đường đến công ty từ 6 giờ sáng cho kịp giờ làm. Ảnh: M.A

“Con lớn 12 tuổi nhưng mới học lớp 2, con nhỏ 4 tuổi nhưng chậm nói. Thu nhập của hai vợ chồng giờ tập trung để chạy chữa cho hai con nên cũng không dư dả”, chị Trang buồn bã chia sẻ. Chị cho biết thêm, học phí cho con lớn theo học trường chuyên biệt là cao so với thu nhập của hai vợ chồng nhưng vẫn phải cố lo.

Nữ công nhân cho biết, có những lúc đơn hàng dồn dập bắt buộc chị phải tăng ca cả tháng, vợ chồng thường xuyên không gặp nhau, thiếu đi sự quan tâm, hỏi han, chia sẻ. Mặt khác, việc làm trong môi trường nhựa độc hại cũng khiến chị Trang thường bị viêm da, mất ngủ, bệnh liên quan đến đường hô hấp, ảnh hưởng nhiều đến sức khoẻ.

Những vấn đề về sức khỏe lao động nữ dễ mắc phải

Theo TS. Vũ Xuân Trung, Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động, lao động nữ làm ca đêm, làm thêm giờ có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, dễ mắc các bệnh nghề nghiệp chứ không chỉ là mỏi mệt thông thường, hơn nữa còn để lại nhiều vấn đề bất cập trong các mối quan hệ xã hội cũng như gia đình.

Công nhân lo lắng khi tăng ca thường xuyên ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống gia đình. Ảnh: XH

Những công việc lao động nữ đảm nhiệm thường đòi hỏi nhiều thời gian, công việc lặp đi lặp lại một cách máy móc, buồn tẻ, thời gian tăng ca, tăng giờ nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe…

Khi nữ giới thường xuyên làm việc kéo dài thời gian (quá 8 giờ/ ngày), dẫn đến căng thẳng, mệt mỏi, mất ngủ và làm tăng nguy cơ mắc bệnh như đau dạ dày, tá tràng, các bệnh tim mạch, rối loạn chuyển hóa, ung thư vú ở nữ giới…

Riêng đối với các công nhân nữ làm việc trong các khu công nghiệp, với cường độ làm việc cao, thường xuyên làm tăng ca, tăng giờ làm việc, nếu không được đảm bảo về dinh dưỡng hay thời gian nghỉ ngơi, cũng sẽ dẫn đến hiệu quả công việc bị giảm sút, dễ gây mất an toàn lao động trong quá trình làm việc.

TS. Vũ Xuân Trung cũng cho biết, có nhiều nghiên cứu về các vấn đề khi nữ giới làm việc nặng nhọc, luân phiên kéo dài có nguy cơ bị tiểu đường cao hơn các đối tượng làm việc đủ giờ theo quy định.

Trong nghiên cứu này, việc lao động nữ làm theo ca kíp luân phiên đã được định nghĩa là làm việc 3 ca đêm trở lên mỗi tháng, cùng với những ca ban ngày và ca chiều khác.

Khi đem so sánh với những phụ nữ chưa từng phải làm ca kíp luân phiên thì những phụ nữ làm ca kíp luân phiên trong thời gian 1 đến 2 năm có nguy cơ bị tiểu đường tuýp 2 tăng cao hơn đến 5%. Trong khi đó, những phụ nữ làm việc ca kíp từ 3 đến 9 năm có nguy cơ cao hơn đến 20%, còn những phụ nữ làm công việc vất vả ca kíp luân phiên từ 10 đến 19 năm thì có nguy cơ đến 40% bị tiểu đường tuýp 2.

Những phụ nữ có hơn 20 năm làm ca kíp luân phiên thì có nguy cơ cao nhất lên đến 58% bị tiểu đường tuýp 2 theo như nghiên cứu này.

Giải pháp đảm bảo sức khỏe cho công nhân nữ khi phải thường xuyên tăng ca

Theo những đề xuất của Trung tâm Sức khỏe nghề nghiệp, một số giải pháp sau có thể giúp cho lao động nữ hạn chế được những tác hại khi thường xuyên phải tăng ca:

Có được giấc ngủ đầy đủ sau ca làm việc là hết sức quan trọng

Thay đổi thói quan thể dục phù hợp với thời gian làm việc: Nên có kế hoạch để tận dụng những ngày nghỉ cho các hoạt động thể thao, đi bộ thư giãn hoặc tập thể dục nhẹ trong thời gian nghỉ sau ca làm việc. Theo khuyến cáo nên tập thể dục tối thiểu 30 phút mỗi ngày (có thể tập một lần 30 phút hoặc chia nhỏ thành 3 lần tập 10 phút) và đều đặn 4 đến 5 ngày trong tuần sẽ giúp máu lưu thông, hoạt động của hệ tim mạch tốt hơn, nhất là đối với các công việc ít vận động tay chân (điều khiển máy móc). Nên tập trước khi vào ca, cũng có thể tập sau khi tan ca nhưng tránh tập thể dục gần giờ ngủ.

Chú trọng vào vấn đề dinh dưỡng sau mỗi ngày làm việc

Thứ nhất là người lao động cần một chế độ ăn cân bằng và hợp lý, đáp ứng được nhu cầu về năng lượng để đảm bảo cho công việc.

Thứ hai là thực hiện chế độ ăn đủ nhu cầu cung cấp các chất dinh dưỡng bao gồm chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất.

Bố trí thời gian tăng ca hợp lý: không nên tăng ca quá số giờ được quy định, để đảm bảo lao động nữ có thời gian nghỉ ngơi.

Chồng tăng ca thì vợ nghỉ, vợ tăng ca thì chồng nghỉ! Một đồng nghiệp trong tổ của tôi, cả hai vợ chồng đều là công nhân nên phải chia lịch tăng ca với nhau. Khi chồng ...

Chuyện công nhân - Kỳ 1: Tăng ca và chuyện dài về… "nhảy" việc Gặp H.T.D (25 tuổi, quê ở Bắc Giang) đang cặm cụi, khéo léo với đôi tay điều khiển chiếc kéo cắt tóc cho khách tại ...

Tác hại của việc tăng ca đến sự phát triển của con công nhân Ngày 23/3/222, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết số 17/2022/UBTVQH15 về số giờ làm thêm trong 01 năm, ...

Nỗi niềm của công nhân nữ khi thường xuyên tăng ca Dù chấp nhận dành ít thời gian chăm sóc gia đình, con cái để lựa chọn tăng ca, cuộc sống gia đình của nhiều công ...