Trong quá trình trồng rau việc phun thuốc và tưới phân chăm bón là rất cần thiết cho cây sinh trưởng và phát triển tốt, nhưng nếu không đảm bảo đủ thời gian cách ly thì rất nguy hiểm. Ảnh minh họa

Rau củ quả tồn dư đạm ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

Trả lời Vietnamnet, ông Nguyễn Xuân Hồng (Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật – Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cho biết: Hàm lượng nitrat là một trong những chỉ tiêu về an toàn thực phẩm trong sản xuất nông nghiệp. Nitrat chủ yếu có nguồn gốc từ phân đạm. Nếu bón phân đạm quá nhiều lên rau thì sẽ để lại hàm lượng nitrat nhiều.

Nitrat tồn dư vượt ngưỡng cho phép trong thực vật, nếu ăn liên tục sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, ảnh hưởng đến gan, thận. Tác hại của nitrat là ngấm lâu dài và có thể chuyển hoá thành nitrit, rồi kết hợp với một số chất là nguyên nhân gây ung thư. Do vậy chỉ số dư lượng nitrat được quản lý chặt trong an toàn thực phẩm. Tuy nhiên nhìn bằng mắt thường rất khó nhận biết và tính toán dư lượng nitrat. Ông Hồng cho hay, nitrat ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài chứ không tức thời.

Có một thực trạng rất đáng lo ngại hiện nay là ngay cả những người sống ở quê cũng rất khó mua được rau sạch để ăn, bởi vì đại đa số những người dân trồng rau không ai biết được quy trình sau khi tưới bao lâu thì được ăn hoặc cắt bán, mà chỉ tự làm theo kinh nghiệm. Một phần nhỏ biết quy trình, thì lại vì mục đích lợi nhuận mà bỏ qua sức khỏe của người tiêu dùng. Nên việc tồn dư hóa chất trong rau là rất cao.

Rau củ hoa quả tồn dư lượng đạm vượt ngưỡng cho phép tiền ẩn nguy cơ gây ung thư. Ảnh: Minh họa

Quy trình trồng rau đúng cách

Theo đúng quy trình chăm sóc thì phân đạm càng pha loãng càng tốt, tưới vào gốc, tránh tưới trên lá. Lượng tưới theo hướng dẫn. Trước lúc thu hoạch 15 - 20 ngày nên ngưng tưới phân đạm để lượng nitrat trong rau không quá cao.

Bón đạm cho rau khi cây còn nhỏ, bón đạm urea cho rau đã lớn phải đảm bảo đủ thời gian cách li 15 ngày mới được sử dụng. Nếu bón đạm chưa đủ thời gian cách li, chất đạm ở trong lá dưới dạng nitrat, nitrat amôn, khi ăn vào, chúng tích lũy trong mô mỡ của cơ thể gây ngộ độc mãn tính, đến lượng đủ lớn sẽ là nguyên nhân gây ung thư cho con người.

Cách nhận biết rau tồn dư quá nhiều đạm hoặc phân bón

Sau đây là cách nhận biết 5 loại rau thông dụng nhưng dễ tồn dư thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật:

Rau muống: Thân rau to hơn bình thường, giòn, lá màu xanh đen, nước luộc khi nóng có màu xanh nhạt, Khi nguội biến thành xanh đen, có vẩn kết tủa xanh, vị chát. Mọi người hãy chọn những mớ rau ngọn nhỏ, nhìn hơi cứng nhưng ăn lại rất giòn, ngon và an toàn.

Rau cải: Non mơn mởn, lá xanh ngắt không có dấu vết của sâu bọ. Phần thân chắc mập đều tăm tắp một cách bất thường. Loại cải này thường được bón nhiều phân đạm, không nên sử dụng nhất là ăn sống.

Các loại đậu: Bề ngoài quả bóng, ít lông tơ, không có vết sâu bệnh. Bề ngoài quả đậu bóng, ít lông tơ là do người trồng đã bón nhiều đạm hoặc phun quá nhiều phân bón lá. Nếu quả đậu không có vết sâu bệnh là do người trồng đã phun quá nhiều thuốc trừ sâu bệnh và không đảm bảo thời gian cách ly.Vì vậy, bạn nên chọn đậu có cuống màu xanh tươi, thân mềm, hạt vừa phải, không quá lớn hay quá nhỏ.

Giá đỗ: Cọng giá tròn, thân trắng, ít rễ, khi sào tiết ra nước đục. Đặc điểm trên chứng tỏ khi hạt đỗ nảy mầm, người sản xuất đã dùng phân bón lá trộn với các loại thuốc trừ sâu có pha loãng, tưới lên mầm giá rồi ủ kín lại. Loại thuốc này giúp giá đỗ nảy mầm và phát triển nhanh.

Mướp đắng: Quả to xanh đậm, mướt thân phình, sớ gân bóng. Đây là loại quả hay lạm dụng chất làm tươi.

Khi được hỏi về việc kiểm soát dư lượng nitrat trong rau củ quả trên thị trường tại Việt Nam, ông Hồng cho rằng được thực hiện tốt. Theo ông Cục trưởng, trước đến nay, các loại rau củ quả Việt Nam xuất khẩu đi các nước trên thế giới nhiều nhưng chưa bao giờ bị trả lại vì sai tiêu chuẩn dư lượng Nitrat.

Tuy chưa có trường hợp nào ăn phải hàm lượng nitrate cao trong rau quả mà tử vong ngay. Nhưng bà con hãy biết cách tự bảo vệ mình, có thể tự sản xuất rau cung cấp cho gia đình hoặc mua các loại rau củ quả mang thương hiệu rau an toàn, chất lượng đảm bảo.