Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh tư liệu

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh “Đảng ta là một Đảng cầm quyền, mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân” [1]. Người cũng khẳng định Đảng vừa là người lãnh đạo vừa là người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân, tạo điều kiện để thực hành dân chủ tốt nhất trong khuôn khổ của pháp luật.

Theo Hồ Chí Minh thì: “Dân chủ là thế nào? Là dân làm chủ. Dân làm chủ thì chủ tịch, bộ trưởng, thứ trưởng, ủy viên này khác làm gì? Làm đầy tớ. Làm đầy tớ cho Nhân dân chứ không phải làm quan cách mạng” [2].

Sau khi thống nhất nước nhà, đặc biệt, công cuộc Đổi Mới đã mở ra một trang mới cho dân tộc Việt Nam, đạt được nhiều thành tựu hết sức quan trọng và có ý nghĩa.

Để tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Trung ương Đảng đã có nhiều chủ trương và biện pháp thực hiện như Hội nghị Trung ương lần thứ sáu (lần 2) năm 1999. Hội nghị này đã nhận định về những tồn tại, yếu kém như: Sự suy thoái về tư tưởng chính trị, tình trạng tham nhũng quan liêu, lãng phí của một bộ phận cán bộ, đảng viên có chiều hướng gia tăng nghiêm trọng; việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ chưa nghiêm, bộ máy tổ chức của Đảng và Nhà nước chậm củng cố và đổi mới.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI Đảng Cộng sản Việt Nam. Ảnh tư liệu

Chỉ tính trong gần 10 năm qua, Đảng ta đã tổ chức nhiều cuộc họp quan trọng, nhiều hội nghị, ban hành nhiều nghị quyết về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Ngày 01/11/2011, Hội nghị Trung ương 3 khoá XI đã ban hành Quy định số 47 về 19 điều đảng viên không được làm. Ngày 15/5/2016, Bộ Chính trị khoá XII đã ban hành Chỉ thị số 05 "Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh". Sau 5 năm thực hiện, mới đây, ngày 18/5/2021, Bộ Chính trị khoá XIII này đã chỉ đạo sơ kết việc thực hiện Chỉ thị số 05 và tổ chức Hội nghị toàn quốc để phổ biến kết quả, và quyết định ban hành Kết luận số 01 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05.

Ngày 16/1/2012, thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TW - Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI): Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay. Tiếp đó, ngày 27/02/2012, Bộ Chính trị đã tổ chức Hội nghị cán bộ toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết. Ngày 13/8/2012, tổ chức họp Hội nghị toàn quốc để hướng dẫn việc tiến hành kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4.

Thực hiện Kết luận số 21-KL/TW, ngày 25/5/2012 của Hội nghị Trung ương 5 khoá XI, tháng 02/2013, Bộ Chính trị quyết định thành lập "Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng" trực thuộc Bộ Chính trị, do Tổng Bí thư làm Trưởng ban; đồng thời lập lại Ban Nội chính Trung ương, làm cơ quan Thường trực; và mới đây, ngày 16/9/2021, Bộ Chính trị quyết định bổ sung chức năng, nhiệm vụ phòng, chống tiêu cực cho Ban Chỉ đạo. Ngày 30/10/2016, Ban Chấp hành Trung ương khoá XII tiếp tục ra Nghị quyết Trung ương 4 "Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ".

Nhìn lại trong những năm qua, Đảng ta không ngừng tiếp tục tiến hành xây dựng, chỉnh đốn Đảng và mặc dù đã đạt nhiều kết quả quan trọng nhưng thực tế vẫn chưa được như kỳ vọng, vẫn còn những trăn trở cần được nhận biết và đáp ứng nhu cầu của công cuộc đổi mới và mong mỏi của Nhân dân.

Hội nghị cán bộ toàn quốc về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Ảnh tư liệu

Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai kết luận và quy định của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng vào ngày 9/12/2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: "Công tác xây dựng Đảng luôn là nhiệm vụ then chốt, có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự nghiệp cách mạng nước ta"… Và đồng chí Tổng Bí thư cũng đã thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế, khuyết điểm cần phải khắc phục:

"Một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý nhận thức chưa đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, thiếu gương mẫu, phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí chiến đấu, đặc biệt là sa vào chủ nghĩa cá nhân, nói không đi đôi với làm, vi phạm kỷ luật Đảng, vi phạm pháp luật của Nhà nước. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, tự phê bình và phê bình; công tác kiểm tra, giám sát của nhiều tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên còn hạn chế. Hệ thống chính trị ở nước ta chưa thực sự trong sạch, vững mạnh như mong muốn".

Người lãnh đạo cao nhất của Đảng cũng nêu nguyên nhân chủ yếu là do công tác tổ chức thực hiện chưa tốt và vì thế cần được tiếp tục điều chỉnh để thích ứng với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Vừa rồi tại thủ đô Hà Nội, ngày 4/10/2022, trong khai mạc Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII, bên cạnh việc bàn bạc quốc kế dân sinh thì đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã lần nữa yêu cầu toàn Đảng cần tiếp tục nghiêm túc tiến hành công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đồng chí đã nhận định và đánh giá: "Thực hiện các Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI, khoá XII và các quyết định, quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong thời gian qua, chúng ta đã đạt được những kết quả bước đầu rất quan trọng, tạo ra sự chuyển biến rõ rệt trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, được toàn Đảng, toàn dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao. Tuy nhiên, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" vẫn chưa được ngăn chặn, đẩy lùi một cách căn bản, thậm chí có mặt còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn, có thể gây ra những hậu quả khôn lường".

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì họp Bộ Chính trị vào ngày 11/3/2022 thống nhất ban hành quy định mới về xử lý kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên vi phạm. Ảnh: TTXVN.

Đồng chí Tổng Bí thư cũng đã có ý kiến gợi mở để Hội nghị cùng nhau bàn bạc, thảo luận, đi đến thống nhất cao trong tư tưởng và hành động. Theo đó: "... nên chăng phải gắn xây dựng, chỉnh đốn Đảng với xây dựng hệ thống chính trị theo đúng tinh thần Đại hội XIII của Đảng; cùng với ngăn chặn, đẩy lùi thì phải tích cực phòng ngừa và chủ động, kiên quyết đấu tranh, xử lý nghiêm minh sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những hành vi tham nhũng, tiêu cực...".

Xin dẫn ra đây một vài số liệu quan trọng để minh chứng cho quyết tâm sắt đá của Đảng trong công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng những cán bộ, đảng viên cao cấp bị xử lý hình sự trong khoảng 10 năm qua (theo báo Tuổi Trẻ): Có 37 bị can, bị cáo nguyên là cán bộ thuộc diện trung ương quản lý. Trong đó, nhiệm kỳ XII có 18 cán bộ, từ đầu nhiệm kỳ XIII đến nay là 21 cán bộ (có 2 trường hợp đã xử lý hình sự trong nhiệm kỳ XII, bị khởi tố thêm tội danh mới trong nhiệm kỳ XIII). Trong đó, có 1 cựu ủy viên Bộ Chính trị, 10 ủy viên, nguyên ủy viên Trung ương Đảng.

Về chức vụ trong Đảng, chính quyền có 6 bộ trưởng, nguyên bộ trưởng; 2 bí thư tỉnh ủy, thành ủy; 8 chủ tịch, nguyên chủ tịch tỉnh, thành phố; 11 thứ trưởng, nguyên thứ trưởng; 2 phó bí thư, nguyên phó bí thư tỉnh ủy; 13 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang (có 3 sĩ quan cấp tướng nguyên là thứ trưởng)...

Từ sau Hội nghị Trung ương 6 công cuộc xử lý, chấn chỉnh Đảng vẫn đang được tiếp tục đấy mạnh ở tất cả các tổ chức, cấp ủy Đảng trên cả nước. Đông đảo cán bộ, đảng viên, Nhân dân vui mừng, phấn khởi trước khí thế mạnh mẽ, quyết tâm cao độ của Ban Chấp hành Trung ương Đảng trong cuộc chiến chống tiêu cực, tham nhũng, tha hóa và tự diễn biến, tự chuyển hóa của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.

Trong suốt chiều dài lịch sử, đặc biệt trong mấy chục năm qua, Đảng ta không ngừng quan tâm đặc biệt đến công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Những kết quả trong thời gian gần đây về chống tham nhũng, tiêu cực, suy thoái đạo đức đã thể hiện quyết tâm sắt đá. Những vụ đại án được mổ xẻ và xử lý không khoan nhượng, những cán bộ, đảng viên giữ chức vụ cao trong bộ máy lãnh đạo một khi sai phạm thì cũng sẽ bị xử lý theo quy định của Đảng và theo pháp luật của Nhà nước, dù người đó là ai, giữ chức vụ lớn đến đâu đi chăng nữa.

Nói theo cách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là: Không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, chống tự diễn biến, tự chuyển hóa đã được dư luận dõi theo và đồng tình ủng hộ cao. Ai làm sai, người ấy phải chịu trách nhiệm tương xứng, dù đương chức hay về hưu, thỏa mãn nguyện vọng chính đáng của Nhân dân, khiến cho đạo lý: Nhân nào, quả ấy của dân gian được trông thấy nhãn tiền nên mọi người càng đồng thuận. Mặt khác, Đảng cũng ra sức kêu gọi và thực hiện phong trào "Học tập và làm theo tấm gương tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh" trong cán bộ, đảng viên để góp phần nâng cao đạo đức, phẩm chất cán bộ, đảng viên.

Nhân dân đã và đang kỳ vọng nhiều vào công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nhất là mong mỏi có những biện pháp phòng ngừa hữu hiệu, phòng bệnh hơn chữa bệnh để có đội ngũ cán bộ, đảng viên thực sự trong sạch, vững mạnh, đủ phẩm chất và năng lực để lãnh đạo đất nước sớm đưa quốc gia đi lên trên con đường dân chủ, văn minh và cường thịnh.

CHÚ THÍCH

[1] Bản Di chúc viết năm 1965 của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

[2] Hồ Chí Minh toàn tập, NXB Chính trị Quốc gia, tập 9, tr. 518.

Kỳ cuối: Đưa Đảng đến với công nhân và doanh nghiệp - Vai trò của cả hệ thống chính trị Với quan điểm phải xuất phát từ lợi ích của người lao động và chủ doanh nghiệp để vận động thành lập các tổ chức ...

Tổng kết, trao giải Cuộc thi viết chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Đảng uỷ Khối các cơ quan Trung ương vừa tổng kết, trao giải Cuộc thi viết chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng ...

Kỳ 3: Đảng luôn nhất quán quan điểm lấy hiệu quả thực tiễn làm cơ sở đánh giá cán bộ Lợi dụng những hạn chế, bất cập của đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ thời gian qua, các thế lực thù địch ...