Trước đó, việc mua sớm vé máy bay luôn đảm bảo cho khách hàng có được giá tốt nhất. Và việc khách mua sớm cũng làm dòng tiền các hãng bay cũng như các sắp xếp của hãng dễ dàng hơn. Tuy nhiên, sự kiện chưa từng có tiền lệ này đã gây ra vô vàn biến động.

Các khu du lịch than trời bởi giá vé máy bay cao đã khiến khách thay đổi kế hoạch nghỉ dưỡng. Con số phòng được đặt ở Nha Trang, Phú Quốc… đều thấp kỷ lục so với cùng kỳ (không kể dịch). Những điểm du lịch không bị ảnh hưởng bởi hàng không vẫn giữ được số phòng đặt ở mức cao. Kỳ nghỉ lễ năm nay có thể coi là phao cứu sinh với các doanh nghiệp du lịch sau “đêm dài Covid”. Nhưng việc giá vé máy bay tăng đã ít nhiều ảnh hưởng tới sự hồi phục được nhiều kỳ vọng này.

Nhiều khách hàng đã buộc phải thay đổi lựa chọn nghỉ dưỡng, về quê của mình khi giá vé tăng quá cao. Đáng nói, có những thời điểm, giá vé nội địa đã đắt hơn giá vé bay tới các địa điểm du lịch ở các nước Đông Nam Á khác khiến nhiều người cân nhắc du lịch nước ngoài. Và, nghiêm trọng hơn, những người đã “cắn răng” mua vé cao, nhìn bảng giá hiện tại, họ chỉ biết than trời!

Các hãng bay đã lần lượt đăng đàn. Họ cho rằng họ không cố ý “găm vé” để ép giá khách. Đồng thời, có hãng lý giải việc các đại lý cấp 1 được quyền “ôm” một lượng vé nhất định. Những đại lý này đã cầm nhiều vé để mong vé sát ngày tăng, sinh lời. Tuy nhiên, nhu cầu thực đã không đạt kỳ vọng và sát ngày họ bán tháo.

Đáng chú ý, một hãng hàng không đã khẳng định hệ thống bán vé của họ dựa trên thuật toán. Và, việc giá vé tăng giảm là do quy luật cung cầu. Theo đại diện hãng này, ở thời điểm nhất định, khi số lượng người đặt quá nhiều, thuật toán sẽ đẩy giá lên dựa theo số “slot”. Và ngược lại lúc khách hàng đặt ít. Thuật toán này giúp các hãng tối ưu hóa lợi nhuận.

Các lý do của các hãng thoạt nghe tưởng là khách quan. Song, nếu suy nghĩ kỹ, người tiêu dùng có thể nặng nề đặt các câu hỏi về các “xảo ngữ” được dùng. Họ có quyền đặt những dấu hỏi lớn về việc, hãng bảo không “găm vé” nhưng đại lý của hãng đã “ôm vé” chờ tăng rồi bán xả thì có phải găm vé không?

Thuật toán giúp hãng sinh lời nhưng lại làm chính những khách hàng của hãng chịu thiệt thòi khi đặt vé trước (vốn được các hãng khuyến khích), vậy thuật toán ấy có đáng dùng không, có thể thay đổi trong các lần sau không? Nói là không tạo sốt ảo ảnh hưởng tới khách nhưng các hãng cùng giảm cùng tăng, có sự bắt tay nào không?

Những câu hỏi đó khách hàng cũng như dư luận chắc chắn sẽ đặt ra và họ có quyền làm điều đó. Các hãng hàng không trả lời như nào hay im lặng (cũng là một cách trả lời) là quyền của các hãng hàng không.

Nhưng, ngoài những thiệt hại trông thấy với ngành Du lịch, quyền lợi khách hàng, thì điều lớn hơn của vụ việc này là sự rạn nứt niềm tin. Rồi đây, những lời khuyên mua sớm của các hãng sẽ ít nhiều bị khách nghi ngờ. Và người tiêu dùng sẽ mua vé máy bay như mua hoa ngày Tết. Họ sẽ chấp nhận mua giá cao từ trước nếu như có việc thực sự cần thiết. Còn chuyện du lịch, đi cũng vui mà không đi hoặc đi chặng ngắn cũng được, họ sẽ đợi… “chiều 30”.

Khi ấy, giá sẽ xanh- chín, hoặc cao ngất, hoặc giảm sập sàn như những gì đợt nghỉ này đang diễn ra. Và lúc đó, ngành Du lịch cũng như chính các hãng hàng không sẽ thấy đủ tiền nhân, hậu quả của sự việc không mong muốn trong kỳ nghỉ lễ này.

MỸ ANH