Cụ thể, Bắc Ninh có tới 1.890 bài thi trên tổng số 17.500 bài thi - đạt điểm từ 9,5 trở lên (606 bài thi đạt 9,75 và 1.284 bài thi đạt 9,5). Con số này chiếm đến 10,8% tổng số bài thi Ngữ văn của tỉnh. Tức là, cứ 10 thí sinh thi Văn ở Bắc Ninh, sẽ có 1 thí sinh đạt điểm từ 9.5 trở lên. Thêm nữa, thủ khoa khối C00 cả nước có 19 em với số điểm 29,75. Trong số này, Bắc Ninh có 13 thí sinh.

Sở Giáo dục và Đào tạo Bắc Ninh lý giải với báo chí về sự bất thường trên là do công tác chuẩn bị của tỉnh rất kỹ càng. Sở đã tổ chức 2 hội nghị hướng dẫn dạy học. Đồng thời, tỉnh xây dựng ngân hàng đề ôn tập, phân tích cấu trúc, ma trận đề thi những năm gần đây để khoanh vùng kiến thức, kỹ năng. Đồng thời, Sở cũng phối hợp với các trường thực hiện kỹ công tác ôn tập để tránh mất điểm, trừ điểm đáng tiếc.

Lý giải này có phần hợp lý bởi 3 năm gần đây, điểm thi của tỉnh Bắc Ninh tăng tương đối ổn định với thứ hạng từ 2020 tới nay lần lượt là 26, 19, 6. Và, việc tỉnh này xếp thứ 5 toàn quốc trong tốt nghiệp THPT năm nay là đúng tiến trình tăng tiến thứ hạng của tỉnh.

Đầu tiên, khẳng định, với chia sẻ của tỉnh, tỉnh không hề sai gì liên quan tới quy chế thi. Thứ nữa, nỗ lực đạt thành tích của giáo dục Bắc Ninh có thể coi là sòng phẳng để con em trong tỉnh có những cơ hội học trường tốt. Tất nhiên, những giả định này chỉ đặt trong chia sẻ cách làm của tỉnh, những nghi ngại liên quan tới gian lận không nằm trong phạm vi bài viết.

Song, cách làm của Bắc Ninh gợi ra rất nhiều trăn trở liên quan tới việc học và thi. Bởi, như chia sẻ của tỉnh, rõ ràng, học sinh tỉnh nhà không hoàn toàn xuất sắc hơn tuyệt đối như điểm số đang phản ánh. Đơn giản là tỉnh đã tổ chức tập huấn , tạo ngân hàng câu hỏi, luyện thi cho học sinh tốt hơn. Tức là, học sinh đạt điểm cao vì các em nắm vững đề thi hơn, làm bài hiệu quả hơn từ thay đổi mang tính hệ thống liên quan tới giải đề chứ không hoàn toàn là kiến thức, khả năng cảm thụ văn học của em vượt trội như điểm.

Và có thể, Bắc Ninh không phải là trường hợp duy nhất dùng “chiến thuật” này để đảm bảo những cơ hội tốt cho “con em tỉnh nhà”. Đề thi văn hay tổ hợp khối C00 năm nay được đánh giá là nhẹ nhàng. Song, nó không nhẹ tới mức điểm của cả khối thi tăng vọt gấp nhiều lần như số liệu đang báo cáo.

Cụ thể, theo thống kê của Báo Tuổi trẻ, ở mốc 27 điểm tổ hợp C00 (trung bình 9 điểm/môn) năm nay có tới 23.343 thí sinh đạt (năm 2023 là 3.681). Ở mốc điểm 28 (trung bình 9,3 điểm/môn) năm nay có 7.620 thí sinh đạt, trong khi năm 2023 là 740. Ở mốc 29,25 điểm (trung bình 9,75 điểm/môn) có 380 thí sinh, trong khi năm 2023 chỉ có 7 thí sinh…

Con số tăng trên dưới 10 lần báo hiệu rất nhiều điều lấn cấn, có phần bất thường! Bởi, khi cả vạn học sinh trung bình 9 điểm là lúc thực sự năng lực học sinh đã cải thiện rất đáng kể. Tuy nhiên, phản ánh của các giám thị chấm bài không cho thấy điều ấy. Nhiều người chia sẻ đề nhẹ nhàng cùng việc các em giải bài “gọn gàng” theo barem đã giúp các em giành điểm cao.

Đáng nói, năm nay là năm cuối thi theo kiểu cũ. Năm tới, kỳ thi sẽ sử dụng ngữ liệu không có trong sách giáo khoa. Đây là “bản vá lỗi” hợp lý khi điểm thi văn đang có dấu hiệu “lạm phát” và mất kiểm soát. Tuy nhiên, điều cần hơn là ngành Giáo dục nên xem xét lại triết lý của kỳ thi. Điểm thi phải phản ánh thực lực học sinh chứ không phải phản ánh sự chuẩn bị chu đáo của các tỉnh trong việc luyện “giải đề”.

Bởi suy cho cùng, có đổi mới bao nhiêu hình thức thi chăng nữa thì tỉnh đầu tư cho bằng việc tổ chức kỹ cho các em ôn luyện giải đề, điểm sẽ cao hơn các tỉnh khác. Và thực tế, nó không phải là cách đầu tư cho giáo dục hay làm giáo dục lành mạnh. Vì, “oanh tạc bảng xếp hạng” không bao giờ nên được xem là mục đích của giáo dục.

MỸ ANH

Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết “Cứ 10 bài thi Văn, có 1 bài từ 9,5 trở lên!”, bạn có thể mời tác giả Mỹ Anh một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR. “Buy me a coffee” Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả Mỹ Anh bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội. Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả Mỹ Anh". Đọc cà phê tối, tặng "cà phê" là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục game doi thuong , nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một "ly cà phê". Mỗi "ly cà phê" trị giá 23.000 đồng (1 USD).