Rồng có hình thù lạ ở Hải Phòng từng gây tranh cãi trên mạng. Ảnh minh họa

Sách cổ học tinh hoa có tích chuyện ‘Mặc Tử làm diều”. Mặc Tử làm trong ba năm thì được một con diều bằng gỗ, bay lên được trong không trung. Ai cũng khen, diều gỗ mà lại bay được, giỏi quá! Diều bay lên lại rơi xuống, được chừng một giờ, hỏng rồi vứt đi.

Mặc Tử nói: "Giỏi cái gì! Ba năm làm, dùng một giờ rồi bỏ đi, có nên làm không? Ta bỏ công làm con diều ấy, chẳng qua là muốn dạy cho người đời bớt thói hão huyền mà thôi!".

Chuyện cổ mà sao quen như chuyện mới. Ví dụ chuyện rồng.

Người Việt mình lâu nay thường thích lấy rồng làm thứ để trang trí. Thời quân chủ, rồng là biểu tượng của quyền uy và sức mạnh, nên để trang trí thì chỉ vua chúa và nơi thờ cúng mới được dùng. Dân thường mà vẽ rồng lên áo, là mặc “long bào”, là ý “phản nghịch”, tội chém không tha.

Nay thời dân chủ, nên dân muốn vẽ đâu cũng không bị cấm nữa. Một số nhà giàu, sếp cơ quan, doanh nghiệp lớn..,, có tiền, có quyền, cứ nghĩ “rồng là nhất”, nên từ nhà cửa, trụ sở, công viên… đều muốn gắn hình rồng vào.

Vẫn biết “rồng có chín giống, mỗi giống mỗi khác” (Việt Nam ta tự hào lắm với Cửu Long Giang huyền thoại!), vẫn biết rồng vốn là linh vật tưởng tượng của người Việt, không có tiêu chuẩn khoa học và mỹ thuật cho rồng nhưng mà người Việt vẫn phản ứng với những con “rồng lạ”.

Rõ ràng là “rồng quen” của người Việt vẫn có tiêu chuẩn chung (nếu đặt ở nơi công cộng). Tiêu chuẩn chung số một là cứ phải “đẹp” đã, còn các tiêu chuẩn khác nói sẽ hơi dài. Xấu thì không được gọi là “rồng” để mà đặt ra nơi công cộng được.

Cũng có thể vì cho rằng rồng không có tiêu chuẩn, nên không ít người cho vẽ rồng, làm rồng thế nào cũng được. Thêm cái sừng cho con giun, thêm cái vảy cho con lươn,… thậm chí kéo dài cái đuôi con cá pirana, hay đem con picachu bên Nhật, con rồng ác thú bên Tây về “mô đi phê” tý là ra… rồng!

Làm cây thành được rồng, công phu lắm, tốn kém lắm. “Công trình” “rồng cây” như thế phải mất hàng năm làm mới xong. Giỏi không?

Đem “rồng” ấy ra, dùng chưa được chốc lát, phải đem về giấu đi, không thì tha hồ mà ăn “gạch đá” dư luận.

Những con “diều gỗ thời hiện đại” như thế, sản phẩm của bệnh háo danh, ở ta không ít.

Đó đây người ta đã quen thấy biết bao “công trình” tiền tỷ, trăm tỷ, ngàn tỷ… được công phu làm ra để rồi không sử dụng được. Nhỏ thì như cái nhà vệ sinh mấy trăm triệu, lớn thì những trụ sở trăm tỷ xây xong rồi… bỏ hoang.

May mà những đề xuất kiểu như “xây cổng chào 1.000 năm Thăng Long”, “mỗi tỉnh một nhà hát lớn như Nhà hát lớn Hà Nội”… đầy chất “hão huyền” đã không được Nhà nước thông qua.

Thủ tướng Chính phủ đã phải lên tiếng về tình trạng lãng phí khủng khiếp này. Các cơ quan chức năng có trách nhiệm phải quyết liệt với tình trạng này.

Tuy nhiên, mỗi người dân cũng nên nhìn lại mình. “Bệnh sĩ còn chết trước bệnh tim”. Hằng ngày, không thiếu gì những người bỏ cả đống tiền chỉ để làm việc hão huyền.

Đến giờ lại cũng nhiều người, thấy người ta có ô tô, mình cũng “cố hết sức để mua chiếc ô tô cho hợp “trend”, cho dù thu nhập chưa cao, nhu cầu đi lại ít, tiền nuôi ô tô hết cả tiền lương, nhưng quyết phải mua cho “bằng bạn bằng bè”. Mua xe rồi không “nuôi” nổi xe, lại phải bán! Có những người ra ngoài thì thể hiện như đại gia, tiền tiêu “thoáng” với bạn bè lắm, “ga lăng” với các em lắm, nhưng về nhà thì ki bo với vợ con từng hào, từng cắc. Đúng như các cụ nói: “Ra ngoài võng giá nghênh ngang; về nhà quát vợ, cám rang đâu mày?”

Cái bệnh “thích làm rồng” thích làm “diều gỗ” quả là khó chữa, làm hại dân, hại nước. Thiết nghĩ, nước ta mới vừa thoát nghèo thôi, chưa giàu có gì. Nguồn lực có hạn, mong sao các cấp, các ngành bớt việc hão huyền, dành nguồn lực mà làm việc thiết thực cho dân, cho nước. Người dân cũng tự bớt việc hão huyền mà dành nguồn lực cho những nhu cầu thiết thân hơn trong cuộc sống.

Những con số buồn vui cuối tuần Hôm qua 6/8 là ngày thứ 14 thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ, Hà Nội ghi ...

Cuối tuần nói chuyện vàng Mấy ngày vừa qua vàng tăng giá, dư luận xôn xao nói về vàng, mỗi người một ý.

Cuối tuần nói một chút về chuyện lễ Mấy ngày qua, sự kiện được chú ý là Hội nghị Văn hóa toàn quốc, một Hội nghị đã rất lâu rồi mới lại được ...