Cán bộ công đoàn tặng sữa cho lao động di cư tại điểm dừng chân ở Phú Thọ.

Với đặc điểm nền kinh tế của hiện nay, để khôi phục đứt gãy chuỗi cung ứng nguyên vật liệu đầu vào của sản xuất phải mất từ 3 - 9 tháng, còn để khôi phục nguồn nhân lực, cả lao động phổ thông và lao động có tay nghề, những vị trí lao động kỹ thuật, phụ trách chuyên môn… sẽ phải gặp khó khăn và thời gian gấp 2 - 3 lần như thế. Đây là vấn đề thực sự nan giải cần sự nỗ lực chung của tất cả các bên.

Áp lực của lao động di cư

Trong số những kể trên, một phần xác định chỉ về quê “lánh tạm thời”, hoặc “đợi xem sao”, nhưng cũng có một phần không nhỏ xác định thay đổi sinh kế, lập nghiệp ở quê hoặc sẽ tìm lại công việc lâu dài ở tại quê nhà, nơi cũng tương đối có sẵn việc làm, các nhà máy tuyển nhân công. Mặc dù mức lương có thể thấp hơn trước đây, nhưng bù lại, họ thuận tiện hơn trong việc đi lại, được bù đắp tình cảm, gần gũi và lo được cho con cái, bố mẹ và gia đình họ hàng…

Dưới góc độ của người lao động (NLĐ), chúng ta hoàn toàn chia sẻ với những quyết định này, hầu hết cũng chỉ vì “cơm - áo - gạo - tiền”, khi họ quyết định, dù là tạm thời hay lâu dài, từ bỏ thành thị trở về quê nhà.

Việc di chuyển đột ngột này cũng tạo áp lực, đang và sẽ làm phát sinh nhiều vấn đề mà các địa phương cần phải giải quyết: hỗ trợ cho NLĐ và con em, gia đình của họ; quản lý nguy cơ nguồn bệnh và phòng, chống dịch bệnh Covid-19; vấn đề công ăn, việc làm, sinh kế và cuộc sống lâu dài của hàng nghìn công nhân, lao động (CNLĐ) di cư trở về quê,…

Trong khi các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp, tại các tỉnh, thành phố vốn dĩ rất cần lao động đang gặp phải tình trạng trầm trọng. Nơi ít thì thiếu hụt 10 - 15%, nơi nhiều lên tới 30 - 40%, thậm chi cao hơn.

Khảo sát, đánh giá ảnh hưởng của dịch Covid-19 tới việc làm, đời sống của CNVCLĐ tại Công ty Cổ phần Công nghiệp Chính xác Việt Nam (Đồng Nai).

Một số kiến nghị

Thông qua phương pháp nghiên cứu chuyên gia kết hợp phỏng vấn trực tiếp qua điện thoại một số cán bộ công đoàn, cán bộ quản lý doanh nghiệp và CNLĐ tại các tỉnh phía Nam, xin đề xuất một số kiến nghị và giải pháp trước mắt và lâu dài góp phần chống , từng bước ổn định nhân lực phục vụ sản xuất, kinh doanh như sau:

Trước mắt cần tập trung ưu tiên 5 nội dung nhằm tạo sự an tâm cho NLĐ đi lại, sinh sống và làm việc tiếp

Thứ nhất: Thực hiện tiêm vắc xin đầy đủ cho NLĐ. Cùng với đó, thực hiện đầy đủ các khuyến cáo phòng, chống dịch của cơ quan y tế;

Thứ hai: Các doanh nghiệp chủ động thực hiện và phối hợp với tổ chức Công đoàn tuyên truyền, vận động NLĐ tích cực làm việc, quay lại doanh nghiệp, tạo sự an tâm, đồng thuận của NLĐ và gia đình họ.

Thứ ba: Kết nối với chính quyền, đoàn thể ở địa phương nơi cư trú của CNLĐ để phối hợp thông tin tới CNLĐ về sự bảo đảm an toàn sức khoẻ (kể cả trên đường đón CNLĐ), cũng như cam kết của doanh nghiệp và địa phương nơi đến để CNLĐ và gia đình và con em của họ an tâm. Doanh nghiệp có thể thông qua mạng xã hội, điện thoại, Zalo… hoặc gửi thư kêu gọi cho từng NLĐ và gia đình họ, đồng thời phối hợp để tổ chức đón họ từ quê ra như đón người thân trở về với gia đình doanh nghiệp.

Thứ tư: Doanh nghiệp cần công bố và thực hiện tốt các chế độ tiền lương, tiền thưởng, làm thêm giờ, phúc lợi, an toàn vệ sinh lao động… cho NLĐ. Có chính sách khuyến khích đặc biệt cho những NLĐ gắn bó với doanh nghiệp lúc khó khăn đặc biệt này.

Thứ năm: Doanh nghiệp phải nghiêm túc đầu tư và kiện toàn đầy đủ nhân lực, thiết bị của bộ phận y tế, bộ phận phụ trách an toàn, vệ sinh lao động tại doanh nghiệp theo quy định. Cải tạo, nâng cấp để cải thiện môi trường làm việc, nơi sinh hoạt của NLĐ được tốt hơn. Tạo sự an tâm cho NLĐ và nâng cao sự ứng phó của doanh nghiệp trước diễn biến phức tạp, khó lường của đại dịch.

Người lao động yên tâm làm việc khi đã được trang bị kỹ năng và phương tiện phòng, chống dịch bệnh. Trong ảnh: Phát khẩu trang cho công nhân tại Công ty Cổ phần In Công đoàn Việt Nam.

Lâu dài cần tập trung ưu tiên 5 nội dung nhằm tạo được “việc làm tốt hơn, cuộc sống tốt hơn” cho NLĐ

Một là: Quan tâm, bảo đảm tiền lương, phúc lợi và các chế độ với NLĐ phải bảo đảm đủ sống, có tích luỹ và phải có tác dụng kích thích, thu hút NLĐ gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.

Hai là: Vấn đề nhà ở, ký túc xá đủ điều kiện và phù hợp với đặc điểm của CNLĐ cho NLĐ và gia đình ở. Tiếp tục khuyến khích và có giải pháp phù hợp để doanh nghiệp đầu tư xây dựng ký túc xá cho NLĐ. Tiếp tục tháo gỡ và thực hiện chủ trương xây dựng các thiết chế công đoàn, đặc biệt tại các khu công nghiệp và tại các địa bàn có đông CNLĐ.

Ba là: Phải quan tâm đặc biệt tới lưới an sinh xã hội, vấn đề việc làm và bảo đảm sinh kế bền vững cho người dân, trong đó có CNLĐ. Tiếp tục quan tâm giải quyết vấn đề phúc lợi cho CNLĐ. Trong đó, cần thiết kế các chế độ đặc thù cho nhóm lao động yếu thế trong CNLĐ như lao động nữ nhập cư đang mang thai, đang nuôi con nhỏ; các gia đình CNLĐ di cư có người già ốm đau, bệnh tật đang thực sự nghèo túng… để họ có đủ khả năng vượt qua được các cú sốc trong cuộc sống.

Bốn là: Quan tâm thực sự tới công tác đào tạo nghề, bảo đảm hiệu quả, nâng cao khả năng thích ứng trong công việc và cuộc sống cho CNLĐ để họ có thể ứng phó tốt với các cú sốc trong tương lai.

Năm là: Công đoàn các cấp tiếp tục phát huy mạnh hơn nữa vai trò, trách nhiệm đại diện, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ, đoàn viên công đoàn; góp phần xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hoà, ổn định.

Công đoàn chủ động nắm bắt những mong muốn, kiến nghị của NLĐ để kịp thời tham gia đề xuất, xây dựng chế độ, chính sách với Nhà nước, đại diện đối thoại, thương lượng với người sử dụng lao động… theo ý chí của đoàn viên, NLĐ. Lấy sự hài lòng của NLĐ làm thước đo đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động công đoàn.

Phát triển thị trường lao động hiện đại và hội nhập Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam vừa ký Quyết định 1983/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Kết luận số 92-KL/TW ...

Công nhân cần nhận diện thông tin sai lệch gây khó khăn cho công tác phòng, chống dịch Ông Ngọ Duy Hiểu - Phó chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam cho biết, người lao động cần nhận diện việc lợi dụng tình hình ...

Covid-19 sẽ khiến điều kiện thị trường lao động nửa cuối năm 2021 trở nên tệ hơn Số các ca mắc Covid-19 có xu hướng gia tăng và tiến độ triển khai vaccine chậm có thể tiếp tục kéo dài