Quang cảnh hội nghị - Ảnh: TTX

Trên đây là một số giải pháp được nêu tại Hội nghị chuyên đề “Tăng cường đánh giá, quản lý các nguy cơ rủi ro về an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) tại doanh nghiệp” do Cụm thi đua LĐLĐ 5 thành phố trực thuộc Trung ương vừa tổ chức mới đây.

Gia tăng tai nạn chết người

Ông Nguyễn Thành Đô - Trưởng Ban Chính sách-Pháp luật LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh - cho biết, thời gian qua, công tác ATVSLĐ luôn được Đảng, Nhà nước, các cấp công đoàn quan tâm thực hiện và đạt được những kết quả nhất định. Dù vậy, trên thực tế, tình hình tai nạn lao động vẫn xảy ra nhiều.

Trong năm 2018, cả nước đã xảy ra gần 8.000 vụ tai nạn lao động làm 8.229 người bị nạn, trong đó làm chết 1.039 người, tăng gần 12% so với năm 2017. Đáng quan ngại là có 972 vụ tai nạn lao động gây chết người, tăng 8,24% so với năm 2017; số người bị thương nặng là 1.939 người, tăng 1,2% so với năm 2017; số vụ tai nạn lao động có hai người bị nạn trở lên là 112 vụ, tăng 10,89% so với năm 2017…

Theo ông Nguyễn Thành Đô, nguyên nhân cơ bản dẫn đến tai nạn lao động là do nhận thức và ý thức chấp hành các quy định về ATVSLĐ của nhiều doanh nghiệp, người sử dụng lao động, người lao động chưa tốt. Trong đó, 46,5% nguyên nhân do người sử dụng lao động.

Cụ thể: Không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn chiếm 24,56% tổng số vụ; không huấn luyện ATVSLĐ hoặc huấn luyện không đầy đủ chiếm 7,02%; thiết bị không bảo đảm ATVSLĐ chiếm 0,88% số vụ. Về nguyên nhân từ phía người lao động, có tới 18,42% số vụ do vi phạm quy trình, quy chuẩn an toàn lao động.

Làm rõ hơn về những nguyên nhân xảy ra tai nạn lao động, ông Nguyễn Quốc Khánh - Phó Ban Chính sách-Pháp luật LĐLĐ Thành phố Hải Phòng cho rằng, nhiều doanh nghiệp xây dựng kế hoạch hàng năm còn mang tính đối phó, chưa xây dựng chương trình hành động cụ thể về ATVSLĐ.

Việc tự kiểm tra, rà soát, đánh giá các nguy cơ, rủi ro về ATVSLĐ với máy móc, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt chưa được quan tâm, thực hiện thường xuyên. Các hoạt động thực hành, thao diễn, xử lý sự cố về ATVSLĐ, thực hành sơ cấp cứu tai nạn lao động còn ít được quan tâm.

Phải nhận diện rủi ro nguy cơ tai nạn lao động

Thảo luận về giải pháp giảm thiểu tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, nhiều đại biểu cho rằng trước tiên phải nhận diện, phân tích và đánh giá các nguy cơ rủi ro tai nạn lao động nghề nghiệp, bệnh nghề nghiệp trong từng ngành, nghề. Thực hiện chức năng đại diện, Công đoàn các cấp phải không ngừng đổi mới phương pháp tuyên truyền về các quy định, tiêu chuẩn, quy chuẩn về ATVSLĐ cho cả người lao động lẫn chủ doanh nghiệp. Nội dung tuyên truyền phải đơn giản, dễ hiểu, dễ nhớ.

Ông Tạ Văn Dưỡng, Trưởng ban Chính sách Pháp luật LĐLĐ Thành phố Hà Nội cho rằng, doanh nghiệp, tổ chức Công đoàn cần xác định rõ những yếu tố gây nguy hiểm, rủi ro để từ đó đưa ra các giải pháp phòng ngừa.

Từ kinh nghiệm thực tiễn và tham quan, khảo sát các đơn vị doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh, ông Tạ Văn Dưỡng đề xuất doanh nghiệp và tổ chức Công đoàn cần quan tâm thực hiện công tác tuyên truyền ATVSLĐ; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; đẩy mạnh phong trào thi đua lao động giỏi, lao động an toàn; đào tạo, xây dựng mạng lưới an toàn vệ sinh viên và nếu đã xảy ra tai nạn, cần thực hiện tốt các biện pháp hỗ trợ người bị tai nạn lao động.

“Công tác tuyên truyền rất quan trọng trong việc thực hiện ATVSLĐ. Việc tuyên truyền phải thật đơn giản, gần gũi với công việc của người lao động để họ hiểu rõ nguy cơ về tai nạn lao động và từ đó thực hiện tốt các biện pháp tự bảo vệ bản thân trong quá trình lao động. Việc tổ chức mạng lưới an toàn - vệ sinh viên lao động phải thực chất và công đoàn có trách nhiệm hướng dẫn đội ngũ này”- ông Tạ Văn Dưỡng góp ý.

Ông Tạ Văn Dưỡng, Trưởng ban Chính sách pháp luật LĐLĐ TP. Hà Nội phát biểu tại hội nghị.

Theo bà Đinh Thị Thanh Hà - Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Đà Nẵng, hiện cán bộ công đoàn có kiến thức sâu rộng về ATVSLĐ còn rất hiếm, do đó Tổng LĐLĐ Việt Nam cần tập huấn kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ công đoàn để tham gia đánh giá, giám sát, quản lý các nguy cơ rủi ro về an toàn lao động.

Bà Đinh Thị Thanh Hà cũng lưu ý đến các danh mục ngành nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm được ban hành ở nhiều văn bản đã cũ, nên cần thiết xem xét hợp nhất danh mục này; xem xét sửa đổi Điều 74 Luật ATVSLĐ về phụ cấp cho an toàn vệ sinh viên theo mức tối thiểu nhất định. Ngoài ra, các bộ, ngành liên quan cần hoàn thiện đầy đủ hệ thống quy chuẩn an toàn quốc gia cho các lĩnh vực ngành nghề; ban hành quy chế phối hợp trong công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật ATVSLĐ; quy chế phối hợp điều tra, xử lý các vụ tai nạn lao động...

Ông Trần Đoàn Trung - Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh thì cho rằng, các chế tài với doanh nghiệp để xảy ra tai nạn lao động còn chưa đủ mạnh, khiến cán bộ công đoàn khó khăn khi bảo vệ quyền lợi của người lao động bị tai nạn. Trong khi đó, ông Huỳnh Văn Tuấn - Chủ tịch Công đoàn các Khu công nghiệp và chế xuất Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, việc tuyên truyền về ATVSLĐ cho chủ doanh nghiệp, người lao động, mạng lưới an toàn, vệ sinh viên phụ trách về ATVSLĐ tại doanh nghiệp là rất quan trọng để nâng cao nhận thức, kiến thức về công tác an toàn lao động.

Nhiều đại biểu cũng thống nhất, để hạn chế tai nạn lao động xảy ra, điều quan trọng nhất là cần nâng cao ý thức, kiến thức cho cả người sử dụng lao động và người lao động đặc biệt là mạng lưới an toàn, vệ sinh viên đảm trách công tác ATVSLĐ tại doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến khác cho rằng, các cấp công đoàn cần tăng cường phối hợp với các sở, ngành trong công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện an toàn lao động tại các doanh nghiệp có nguy cơ cao về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.