Ảnh minh họa.

Ngày 20/11 vì thế luôn là một ngày không chỉ là lễ lạt kỷ niệm, mà luôn là một cái mốc thời gian thiêng liêng và ấm áp tình thầy trò, luôn đong đầy cảm xúc trong hàng chục triệu người học trò và từng là học trò, trong hàng vạn người thầy cô và từng là thầy, cô giáo.

Năm nay ngày 20/11 đến giữa mùa dịch giã, nên rất nhiều hoạt động tri ân thầy cô phải giảm thiểu đến mức thấp nhất. Những quầy hoa thắm tươi chờ chực sẵn với giá không hề cao vọt lên so với mọi năm nhưng người mua vẫn sao mà thưa thớt.

Rất nhiều học sinh hôm nay chỉ có thể chúc mừng online, chỉ có thể nhắn tin, viết statut (dòng trạng thái) nói về công ơn dạy dỗ của các thầy cô giáo. Và rất nhiều các thầy cô chúc mừng đồng nghiệp, giao lưu với các học trò hôm nay cũng bằng cách ấy.

Một trong những statut của một cô giáo có nick name Phạm Cầm Thu viết về ngày 20/11 mà tôi vừa đọc được sáng nay thật là xúc động. Cô kể 2 câu chuyện về vợ chồng người em gái ruột của mình. Chuyện gia đình nhỏ nhưng cũng là chuyện của toàn ngành Giáo dục, của cả xã hội hiện nay.

Câu chuyện thứ nhất kể về một cậu học trò tên Cường, học lớp chọn Tự nhiên của một trường cấp 3 ở một thành phố nhỏ thanh bình. Cô giáo Chủ nhiệm của em dạy môn Vật lý, là giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Cường rất có tư chất nhưng trong lớp thiếu tập trung nên kết quả học tập không cao, lại thường nghịch trong giờ học nên hay bị giáo viên bộ môn phàn nàn.

Một buổi trưa ngày cuối tuần nọ, sau giờ sinh hoạt lớp, cô chủ nhiệm của Cường bảo: “Hôm nay em để xe đạp lại đây, ngồi xe máy cùng về với cô. Cô muốn đến nhà thăm bố mẹ em và trao đổi về việc học của em".

Cường ngồi lên xe máy của cô rồi dẫn cô đi vòng vèo qua những dãy phố, rồi qua những ruộng rau, đi mãi, đi mãi. Cuối cùng cậu học trò nói cô dừng lại bên một vườn chuối. Phía sau những bụi chuối thấp thoáng một căn lều bé tí. Cậu học trò chỉ vào cái lều đó rồi nói: “Thưa cô, nhà em đây ạ!”. Cô giáo ngơ ngác nghĩ rằng cậu học trò nó lừa mình. Phía sau căn lều đó có tiếng mở cửa rồi một khuôn mặt gầy khô rất khó đoán tuổi của một người phụ nữ hiện ra.

- Cô ơi, mẹ em đó.

Người mẹ thảng thốt cất tiếng chào :

- Chào cô giáo! Khổ quá, thằng Cường lại gây ra chuyện gì rồi à cô. Khuôn mặt người mẹ lo lắng và đượm buồn.

Một niềm thương cảm trào dâng trong lòng cô giáo của Cường. Thoáng chút ngập ngừng, rồi cô giáo bảo: “Không chị ạ, Cường bị hỏng xe đạp nên tiện đường tôi đèo cháu về”. Cô lại quay sang Cường nói nhỏ: “Em có biết thương mẹ không Cường? Thương thì phải học tốt vào chứ…”. Rồi mẹ Cường mời cô giáo vào "nhà", mới biết được tình cảnh khốn khó của gia đình cậu học trò.

Bố mất, ba mẹ con không nhà cửa, mượn được miếng đất ở cái vườn chuối này rồi dựng tạm căn lều tá túc. Một gánh cháo rong của mẹ Cường nuôi sống ba mẹ con.

Sau buổi đó cô giáo tâm sự với Cường rất nhiều, rồi cô xin phép nhà trường cho lớp cô được phát động phong trào "bỏ ống lợn đất" tại lớp, lấy tiền đó trợ giúp những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, trong đó có Cường.

Cứ mỗi lần cầm những đồng tiền có được từ những chú lợn đất đó là mẹ Cường lại khóc. Khóc vì xúc động, vì chưa bao giờ được cầm nhiều tiền đến vậy. Con lợn đất của lớp Cường duy trì cho đến khi kết thúc năm học lớp 12.

Cảm kích trước tấm lòng của cô giáo, của bạn bè, Cường học hành tiến bộ trông thấy. Cái thời đó thi đại học cực kỳ khó, là kỳ thi riêng chứ không như bây giờ. Cường thi được 28,5 điểm, là thủ khoa khối A năm đó, rồi nó vào học khoa CNTT của một trường đại học lớn ở Hà Nội.

Câu chuyện thứ hai liên quan đến một sinh viên của một trường đại học. Cậu ấy một lần bị tai nạn, mất máu quá nhiều, nguy hiểm đến tính mạng nếu không được tiếp máu kịp thời. Bệnh viện không còn máu mà cậu sinh viên đó lại có nhóm máu cực kỳ hiếm.

Ban Chủ nhiệm Khoa kêu gọi giáo viên và sinh viên lên xe của nhà trường đến bệnh viện để thử máu, cuối cùng thật may mắn, một thầy giáo trong khoa có cùng nhóm máu. Để cứu sống cậu sinh viên kia, thầy giáo đồng ý để nhân viên bệnh viện rút một lượng máu nhiều hơn lượng được phép lấy.

Thầy giáo đó vốn dĩ rất khoẻ mạnh, mấy năm trước thầy sang Nga công tác, gặp 3 anh chàng người Nga say rượu uy hiếp thầy. Thầy vật cho mỗi chú người Nga nằm dạt ra một góc. Vậy mà sau lần tiếp máu đó cho học trò, thầy được bạn chở về nhà rồi mà mấy ngày sau đi còn không vững, còn cậu sinh viên kia thì hồi phục nhanh chóng nhờ được hoà quyện cùng dòng máu với thầy. Rồi cậu sinh viên đó cũng được giữ lại trường làm cán bộ giảng dạy và trở thành đồng nghiệp của chính người thầy đã hiến máu cứu mình.

20/11 năm nay, cả cô giáo chủ nhiệm kia, cả thầy giáo đó, họ đang chăm nhau trong một bệnh viện, họ là vợ chồng. Người vợ là giáo viên trường cấp 3 Lê Viết Thuật thành phố Vinh. Người chồng là cán bộ giảng dạy tại Khoa Toán - Tin, Đại học Sư phạm Vinh.

20/11 này họ không có hoa, có thể không có cả những lời chúc vì bệnh viện mùa Covid quy định “nội bất xuất, ngoại bất nhập".

Thế mới biết, ngoài việc truyền thụ những kiến thức, thiên chức của một nhà giáo còn là sự thấu hiểu, là biết kết nối và lan toả tình yêu thương, là khơi gợi sự tự tế và phát huy nội lực của mỗi học sinh. Ai không có đủ những thiên chức đó xin hãy chọn nghề khác vậy.

Hai câu chuyện nhỏ trong một ngày lễ lớn. Đọc xong, lòng tôi trào dâng niềm yêu quý, trân trọng xiết bao trước tấm lòng của những người giáo viên đang ngày đêm vừa lo phòng chống dịch vừa dốc hết sức lực, trí tuệ và tấm lòng vào việc dạy dỗ những chủ nhân của tương lai.

Đó cũng chính là cảm xúc chủ đạo của ngày 20/11 giữa những tháng năm Covid-19 hoành hành, và cũng là những gì tôi muốn gửi gẵm và chia sẻ cùng các bạn ở bài viết này.

Dư âm ngày Nhà giáo 20/11 Hôm qua là một ngày lễ lớn của thầy, cô giáo và học sinh trong cả nước. Và đã là ngày lễ, bao giờ cũng ...

Chỉ vàng của cô giáo Lần ấy, tôi đưa 1 nhà tài trợ dưới xuôi lên Hà Giang khảo sát việc xây dựng trường. Mọi điều kiện đáp ứng đủ, ...

Ngày Nhà giáo Việt Nam năm nay có được tổ chức lễ kỷ niệm? đã sắp đến và nhiều người thắc mắc liệu năm nay có được tổ chức lễ kỷ niệm ...