Tình yêu thường lãng mạn, khi tan vỡ dễ sinh ra oán trách.

Chuyện xưa như trái đất

Gần đây, trên mạng xã hội nhiều người chia sẻ câu ca tếu táo hài hước với chút dư vị đắng cay, có lẽ người nghĩ ra nó đã trải một cuộc tình không như ý: “Đàn ông rồi lại đàn bà/Quanh đi quẩn lại vẫn là lừa nhau/Lừa nhau rồi lại kêu đau/Kêu đau rồi lại tìm nhau để lừa”.

Có phải thế không?

Đàn ông, đàn bà - trai gái là một cặp trời sinh. Họ cần nhau, nương tựa vào nhau, yêu nhau và sinh con đẻ cái, làm cho sự sống kéo dài mãi mãi. Khác với các sinh vật, con người tác hợp, kết đôi không đơn thuần theo mùa để duy trì nòi giống, mà cao hơn thế, để tạo thành gia đình, có trách nhiệm nuôi dạy thế hệ tương lai. Con người tìm đến nhau không chỉ bởi bản năng, mà còn bởi ý thức về giá trị và sự tương hợp về nhiều mặt.

Thế nhưng, dù có ý thức, hay xuất phát từ ý thức, vẫn xảy ra vô số sự cố yêu đương. Các cặp đôi hợp rồi lại tan; khổ đau, sụp đổ, không ít trường hợp tìm đến cái chết như một sự giải thoát; để rồi nguôi ngoai lại hăm hở với mối tình tiếp theo bằng tất cả đam mê và khờ khạo gần như mối tình đầu. Trong đó, người phụ nữ với bản tính giàu lòng yêu thương, giàu đức tin thường là những nạn nhân nổi bật.

Thực tế, không ít chàng trai có gien “Đông Gioăng” và cũng không ít phụ nữ tự nguyện nộp mình cho kẻ lừa đảo. “Gái ham tài, trai ham sắc”; về bản chất, đàn ông là kẻ chinh phục và là người gieo giống; điều đó giải thích thói trăng hoa của đàn ông. Nhiều nam thanh niên coi thành tích tình trường như một thứ khẳng định giá trị, đẳng cấp. Đây cũng là điều người phụ nữ lên án mạnh mẽ nhất ở đàn ông. Nhưng thật không công bằng nếu chỉ coi đàn ông là người có lỗi. Rất nhiều phụ nữ lựa chọn bạn tình chỉ ở khả năng tài chính (điều này xét cho cùng là hoàn toàn chính đáng, bởi người phụ nữ cần điều kiện nuôi dưỡng tốt nhất cho con họ sau này) - song đó cũng là một điểm yếu chí mạng để đàn ông lợi dụng.

Tình yêu nam nữ là thứ tình cảm cực đoan, vị kỷ, mang tính sở hữu rất cao bởi nó không chấp nhận chia sẻ.

Tình yêu, theo chiều thuận là thiên đường; ngược lại có thể là địa ngục. Tất cả chúng ta dù ít dù nhiều đều nếm trải cảm giác này ở hai thái cực. Và không có sự an toàn, không có cái kết hậu cho người thiếu niềm tin, thiếu quyết tâm, thiếu lý trí, tình cảm cho người mình chọn. Tình yêu cũng sẽ không an toàn nếu hời hợt, đùa giỡn và lợi dụng nó để thỏa mãn dục vọng hoặc những tính toán tầm thường. Chuyên gia tâm lý Trịnh Thu Hà, Trung tâm tư vấn tình cảm Linh Tâm cho rằng, trong cuộc sống, không tránh được những lúc ta có thể sai lầm nhưng điều quan trọng là phải biết điểm dừng ở đâu để xây dựng hạnh phúc thực sự của mình.

Theo một cách khác, tình yêu vốn dĩ mù mờ với đầy rẫy ngộ nhận, ảo tưởng; nó cũng như bản thân con người cần có sự học hỏi để trưởng thành. Phương Tây có câu “Tình yêu đầu tiên, trò chơi cuối cùng”, hàm ý đó là dấu mốc một người lột xác vượt qua hình hài, tính khí trẻ con để khôn lớn. Rất ít mối tình đầu trở thành duy nhất. Bởi vậy, trừ đi số không ít thực sự lừa nhau, việc đổ vỡ không hẳn đã do đôi bên ngay từ đầu đã có ý lừa đối tác.

Con mắt của trái tim

Có người nói, khi yêu, một ông già cũng trở thành trẻ thơ. Điều đó nói lên sự chi phối của cảm xúc, khiến hầu hết các trường hợp người trong cuộc “mù quáng”. Đam mê mãnh liệt khiến người yêu nhau nhìn nhau và nhìn cuộc sống dưới lăng kính màu hồng. Họ ra sức tưởng tượng về người yêu theo hướng lý tưởng hóa. Cố tình gán ghép cho người mình yêu những phẩm chất mà họ vốn không có. Nhưng chẳng có gì giấu được dưới mặt trời, với thời gian, họ nhận ra chân tướng của nhau, nỗi thất vọng ập đến cũng nhanh và cường độ tỷ lệ thuận với sự đam mê từng có. Phổ biến không kém là sự ngộ nhận về nhau.

Họ cố hình dung ra người mình yêu với những hay ho mình cần chứ không phải thứ đối tác có. Đó là lý do cơ bản của nhiều sự đổ vỡ, song họ lại coi đó như những sự lừa. Đành rằng sự lừa vẫn có, và đành rằng “con gái yêu bằng tai, con trai yêu bằng mắt”, mà con trai đi tán gái thì anh nào thô nhất cũng trở thành nhà thơ; không có ai tán gái bằng “dùi đục chấm nước mắm” cả.

Người đang yêu có xu hướng lý tưởng hóa người tình. Đó là một nguyên nhân dẫn tới đổ vỡ.

Để yêu an toàn, cần có sự tỉnh táo, lý trí song hành cùng sự rung động của con tim; nói một cách văn vẻ, cần có con mắt của trái tim. Trên baomoi.com, chuyên gia tâm lý Nguyễn Diệu Hoa, Tổng đài tư vấn tình cảm 1088 Hà Nội, người tư vấn, chia sẻ rất nhiều câu chuyện đổ vỡ, nhất là của các cô gái cho rằng, nguyên nhân sâu sa của những vụ đổ vỡ là do những cô gái, những phụ nữ đó yêu nhầm người. Họ không nhận ra được người đàn ông đến với họ bằng tình yêu thực sự hay chỉ bằng ham muốn tình dục. Lời khuyên đối với các cô gái là hãy thật sáng suốt. “Một người đàn ông thực sự yêu thương lo lắng cho người phụ nữ, không bao giờ khiến họ phải đau đớn về thể xác cũng như tinh thần”, chị Diệu Hoa nói.

Tình yêu nam nữ là thứ tình cảm cực đoan, vị kỷ, mang tính sở hữu rất cao, bởi nó không chấp nhận chia sẻ. Khi đổ vỡ, người ta hay lục lại những gì đã trót tin nhau, trao nhau và cảm thấy mình như bị lừa. Từ yêu đương nhanh chóng quay sang thù hận. TS. Lê Thẩm Dương nhận xét: “Những người này có khuynh hướng “đẩy trách nhiệm”. Họ đổ thừa cho người khác hay hoàn cảnh là nguyên nhân khiến họ luôn ở trong tâm trạng tồi tệ”. Từ đây, sự lừa dối thật và bị đánh đồng lừa dối trong tình yêu trở thành câu nói cửa miệng của nhân gian.

May mắn thay - dù sự lừa dối trong tình yêu đã và sẽ còn diễn ra; dù đó là điều lo sợ của mọi chàng trai, cô gái bước vào ngưỡng cửa cuộc đời; dù tình yêu vẫn có nhiều yếu tố không an toàn - thì các thế hệ vẫn lớn lên, vẫn yêu và làm cho trái đất này đơm hoa kết trái. Như Onga Becgon đã viết: “Lớp trẻ bây giờ lại hát theo ta/Lại nhấp vị ngọt ngào thuở trước/Vẫn sông Neva, chiều tà, ánh nước/Nhưng xét cho cùng, họ có lỗi đâu anh”...