Một công nhân đang sản xuất khô gà lá chanh. Ảnh: Minh họa

Quy trình sản xuất khô gà lá chanh rất mất vệ sinh

Xã Mễ Sở (huyện Văn Giang, Hưng Yên) là nơi có rất nhiều cơ sở sản xuất và kinh doanh các loại ruốc và khô gà lá chanh. Sau một hồi hỏi thăm mấy cô bán thịt tại chợ Mễ Sở, chúng tôi tìm đến xưởng sản xuất nhà Anh L. nằm sâu trong một con ngõ nhỏ. Trong xưởng có 4 công nhân đang làm luôn tay. Toàn bộ khô gà lá chanh sau khi được chế biến xong, được đổ ra bạt ngay dưới nền nhà đầy bụi bẩn để quạt cho khô và rắc lá chanh.

Công nhân không dùng bất cứ một dụng cụ bảo hộ nào, không đeo bao tay, cứ thế họ vô tư dùng tay bốc khô gà lá chanh bỏ vào túi để cân, nhìn thoáng qua đã thấy rất nhiều ruồi bu đầy vào món ăn này.

Nguyên liệu sản xuất khô gà lá chanh được làm chủ yếu bằng ức của gà công nghiệp, qua tìm hiểu chúng tôi được biết, các chủ trang trại thường dùng nhiều loại thuốc tăng trọng để gia tăng khối lượng của gà khiến chúng lớn nhanh hơn và có nhiều thịt hơn. Hầu hết các con gà đều được tiêm kháng sinh để có sức đề kháng chống lại các dịch bệnh. Số hóa chất này sẽ tồn tại trong cơ thể gà và có thể gây ra một số vấn đề về sức khỏe cho người sử dụng. Góc trong xưởng là khu trộn phụ gia, có rất nhiều túi màu trắng, bột màu, can nước màu thực phẩm đủ loại không rõ nhãn mác.

Xả được coi là một gia vị không thể thiếu khi sản xuât khô gà, tại cơ sở này xả được thái ngay trên nền gạch đầy bụi bẩn mà không hề được rửa trước khi thái.

Khu thái xả ngay cổng ra vào, dưới nền gạch đầy bụi bẩn.

Một công nhân cho biết: “Ông bà chủ đi giao hàng, bọn tôi chỉ làm thuê, không biết bán thế nào đâu, chiều các anh chị quay lại”. Như được dặn dò từ trước không cho người lạ vào xưởng, một công nhân cố tình mời chúng tôi lên nhà trên uống nước.

Bên cạnh là máy đánh tơi ruốc, mặc dù thành phẩm đã được các công nhân đóng gói xong nhưng có thể thấy cả ruốc và khô gà đều được đổ ra bạt ngay dưới nền gạch bẩn.

Ruốc được đổ ra bạt ngay trên nền gạch ẩm ướt.

Các công nhân vẫn vô tư đi dép bẩn vào khu vực sản suất. Trên túi đựng ruốc thành phẩm chỉ có duy nhất tên ruốc mà không có ngày sản xuất hay hạn sử dụng.

Ruốc được đóng túi và vứt ngay dưới nền đất bẩn.

Chúng tôi tiếp cận một cơ sở khác và đặt vấn đề muốn lấy ruốc để đi giao buôn, chủ cơ sở báo giá: “Gia đình anh có tất cả các loại ruốc như: ruốc thịt lợn, ruốc gà, ruốc cá...., tất cả lên đến 15 loại với nhiều mức giá khác nhau.

Ai muốn mua loại nào cũng có, chỉ cần đưa mẫu là anh có thể làm cho giống y hệt, anh cam kết giá của anh rẻ nhất thị trường và cứ mua 15-20kg là anh sẽ đến giao tận nơi. Loại rẻ nhất là 60.000đ/kg, đắt nhất là 200.000đ/kg tùy loại. Anh đổ buôn đi khắp nơi, các chợ đầu mối và các điểm bán lẻ như các chủ tiệm xôi, bánh mì ...địa bàn chủ yếu trên Hà Nội và các vùng lân cận,cũng có mấy mối ở tận trong miền Nam ”.

Khi anh T. đang nói chuyện với chúng tôi thì có khách gọi điện đặt hàng, anh báo giá và nói đồng ý, sẽ trộn 1 kg bột. Anh bảo khách yêu cầu giá rẻ nên phải trộn thêm bột mì?

Khu để ruốc thành phẩm.

Bà K. một người dân trong thôn cho biết: “Các gia đình làm ruốc còn pha cả bã sắn dây cho đỡ tốn thịt lợn, tỉ lệ khoảng 3 lạng thịt và 7 lạng sắn dây thì sẽ thành 1 kg ruốc bông. Như thế họ mới bán rẻ được, chứ thịt lợn bây giờ giá 100.000đ/kg, làm thành ruốc chỉ còn 3.5 lạng, nếu là thịt lợn nguyên chất thì phải bán ra hơn 300.000đ/kg thì mới mong có lãi”.

Để bã sắn dây có mùi và hương vị như ruốc thịt thật, người sản xuất phải cho thêm các phụ gia như bột hương thịt lợn, phẩm màu. Còn khi trẻ em ăn quá nhiều chất xơ sẽ ảnh hưởng đến việc hấp thụ canxi, sắt, kẽm... dẫn tới suy dinh dưỡng.

Những thực phẩm làm giả từ sắn dây và bột mì thường cần một lượng chất bảo quản không nhỏ, chất bảo quản là một chất hữu cơ rất độc được sản xuất trong công nghiệp. Chúng bảo quản hàng không thối rữa, ôi thiu, nhưng lại rất khó tiêu hóa. Nếu dùng nhiều sẽ có thể gây viêm nhiễm đường hô hấp trên, gây viêm da dị ứng, rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày, viêm đại tràng...

Sau khi tìm hiểu về quy trình sản xuất và nguyên liệu của ruốc bông và khô gà, thì chúng tôi đã hiểu tại sao một hộp xôi có giá 7.000đ lại có nhiều ruốc và hành phi đến thế. Còn khô gà thì được tẩm màu thực phẩm rất sạch sẽ và đẹp mắt.

Không phải tất cả các loại ruốc và khô gà lá chanh đều chế biến không sạch sẽ và mất vệ sinh, nhưng trước thực trạng trên thì mỗi chúng ta hãy biết tự bảo vệ mình bằng cách lựa chọn những sản phẩm uy tín chất lượng. Nếu có thể hãy tự làm ruốc tại nhà để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.