Thông tin được công bố chưa cho biết không trung thực như thế thì sẽ xử lý thế nào nhưng rõ ràng con số “khó tin” ấy còn rất nhiều đáng bàn và sẽ còn phải suy ngẫm dài dài, nhất là khi 8 năm về trước câu hỏi về chuyện này đã không ít! Đây là “kết quả” của hai năm rưỡi kiểm tra từ 2021 đến tháng 6 năm 2023 với hơn 1,3 triệu người kê khai và khoảng 25.000 cán bộ được xác minh. Đúng thế nào, chính xác ra sao thì thực tế đã có nhiều câu trả lời, nhất là các đại án và công khai hơn tại các phiên tòa.

Trong số 5 người không trung thực ấy không thấy ai được điểm tên chỉ mặt trong vụ xử "Chuyến bay giải cứu" đang xôn xao dư luận. Tuy nhiên với cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự có “hoàn cảnh đặc biệt khó khăn” mà tổng tài sản 29 tỷ gồm căn hộ 15 tỷ, cổ phiếu 5 tỷ, tiền mặt 1,2 tỷ… thì liệu những kê khai tạm gọi là trung thực còn lại liệu có trung thực? Đấy là chưa kể nhiều đại án khác, tài sản bất minh lồ lộ chỉ bỗng nhiên phát hiện ra khi cơ quan tố tụng kê biên.

Đúng là chẳng ai dại gì kê khai những tài sản từ "Chuyến bay giải cứu" hay "Kit test Việt Á" hoặc những điều tương tự. Tuy nhiên, đại đa số chuyển hóa thành những thứ mà ai cũng thấy chỉ không có trong báo cáo tổ chức, kê khai cơ quan thì cần phải xem lại những quyết tâm lâu nay. Chỉ riêng phiên tòa giải cứu, cho đến giờ này các bị cáo đã nộp lại gần 120 tỷ và 1, 2 triệu đô và có lẽ không có đồng nào từ bản kê khai. Nếu cơ quan tố tụng không nghiêm khắc, hình phạt răn đe không đủ làm họ sợ thì liệu với những gì họ báo cáo khi đương chức có đủ “khắc phục hậu quả”

Làm thế nào để tạo ra một cơ chế “Có muốn cũng không thể tham nhũng” có lẽ là một trong những mục tiêu cao nhất của công cuộc “đốt lò” hiện nay. Với nền “văn hóa phong bì” mà hàng loạt doanh nghiệp vướng vào lao lý đã không ngần ngại cảm than trước tòa thì có lẽ kê khai đúng, kiểm tra đủ và xử lý nghiêm là biện pháp quan trọng bậc nhất để bớt “củi gộc”. Từ đồng lương như thế thì đột nhiên mua cả căn chung cư 15 tỷ như bà cựu Cục trường Cục Lãnh sự người ta cũng phải “Có muốn cũng không thể” làm những điều xằng bậy nếu đủ cơ chế ngăn ngừa.

Đại án "Chuyến bay giải cứu" đang đi dần đến ngày tuyên án hay vụ Việt Á sắp vào giai đọan cuối cùng hàng loạt án chấn động khác suy cho cùng cũng mong muốn đạt được mục tiêu: bớt quan tham, đỡ dần những tài sản bất minh cám dỗ họ phạm tội. Giờ đây nghiêm túc từ câu chuyện 5 người không trung thực là một trong ít biện pháp hữu hiệu để sau này những cán bộ cấp cao như cựu Thứ trưởng Tô Anh Dũng không phải “Đọc hết 2 quyển luật mới hiểu mình vi phạm, tưởng là quà cảm ơn” dù cho đó là 21 tỷ hối lộ tận tay!

Thuốc đắng, biện pháp mạnh không chỉ giữ được người mà còn giữ gìn cho luật pháp quốc gia được nghiêm minh.

HÀ PHAN